تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 730
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
ئەنجامە
انجامە، آهن جامە، لولاو.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
ئەنجامە
لەولاوە
. [لاولاوە: ئامرازی
لێک
قایمکردنی
دەرگە
و
پەنجەرە
و . . ].
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
ئەنجامە
طرف
، مفصلة. وێنە(١)، (٢)
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئەنجامە
لولا
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئەنجامە
لاولاوەی
دەرک
و
پەنجەرە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنجامە
(نت.)، (کعر. سن.)
پارچە
ئاسنێکی
دوولەتە
کە
بەسەریەکا دەنوشتیتەوە،
دەرگا
و
پەنجەرە
بە
چوارچێوەوە دەبەستێتەوە،
گەلێ
جۆری
هەیە
*(مک.)
لاولاوە
. تێبــ.-
ئەم
وشەیە
لە
زمانی فارسیدا ئەویش
هەر
لە
قامووساندا (ئاهەن جامە)یە
کە
شکڵێکی کۆنتیر وشەکەیە و
لە
زمانی کوردیدا پلەیەک زیاتر
لێک
و
لووس
بووە
و
دەنگە
سستەکانی
سەنگ
و
سووک
کراون.
یەکەندەردوو
وا
دیتە
بەرچاو
کە
(ئاهەن جامە)
لە
دوو
کەرتی: (ئاهەن =
ئاسن
) و (جامە=
کراس
) پێکهاتبێ سەرەڕای
ئەوەی
کە
(کراسی
ئاسن
)
هیچ
پێوەندێکی
دەگەڵ
ئەو
شتە
نییە
کە
ناوی
نراوە
(
ئەنجامە
یا
ئاهەن جامە)،
ئەگەر
لە
ڕاستیدا کەرتی
یەکەم
وەک
بەڕوالەت دەردەکەوێ (ئاهەن) بوایە دوبوایە وسەکە
بێ
سێ
و
دوو
لە
کوردیدا ببێتە (ئاسنجامە).
من
واتێدەگەم پارچەکانی
ئەم
وشەیە ئاوابن: [
ئان
(
ئا
+
هەن
) +
جام
+ ئە]
کە
هەریەکیان بەجیا
باس
دەکەین. آ)
ئا
- پێشبەندێکی ئاوێستاییە (مانای:
بە
، لەکن،
دەگەڵ
،
لەسەر
و سەرەوەیە و
هەندێ
جار
لەپێش
وشەیەکدا
دێ
بەڵام
کار
ناکاتە
سەر
مانای...
بۆیە
دەتوانین
بڵێین
ئەم
پێشبەندە
بۆ
بەهێز
کردنی مانای
هەندێ
وشەیە)) تم: (ئەورەنگ: بەهرام-١٧٥). ب)
هەن
- ((... پیشبەندە و مانای:
پێکەوە
دەگەڵ
،
هاو
،
دەدا
)) (سەرچاوەکەی پێشوو-٢٤٧). ج)
جام
-
ئەم
وشەیە
لە
(
گەم
، گام)ی ئاوێستایی
ڕا
جەڕاندراوە
کە
((...
گەم
(=جەس)
بە
مەعنای
هەنگاو
هەڵێنان
، -
گەیشتن
... و
نیزیک
بوونەوەیە)) تم: (
پد
، یگد، ج٢-٥).
لە
موکریان (
گاو
)
بە
پارچە
ئاسنێکی
بچکۆڵە
(
بەقەدەر
بزمارێ)
دەڵێن
کە
لەت
و
کوتی
(
چینی
)
شکاوی
پێ
پێکەوە
دەلکێنن.
بەم
جۆرە وشەکە بەتێکڕایی مانای:
پێک
گەیشتن
،
پێک
گەیاندن
دەدا
و
پڕ
بە
پێستی
ئەو
ئامرازەیە
کە
دەرگا
و
چوارچێوە
پێک
دەگەیەنێ و
ئەم
وشەیەی
بۆ
کراوە
بە
ناو
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەنجامە
ئاسنێکی
دوولاییە تای دەرگاو
پەنجەره
و چتی
تری
پێ
دادەکوترێ، لاولاوەی
دەرک
و پەنجەران
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئەنجن
انجیدن
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئەنجن
ورد
کردن
و
جنین
بە
تێخ
:
زێر
ورد
کردن
بە
تێخ
،
کە
سینەی ڕیشمی
بەو
تیغی نازەی
ئەنجن
ئەنجن
کرد/وتی: پەژمەردەیە
ئەم
لازارە
ئاوی
تێ
دەگرم، «مەحوی»
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەنجن ئەنجن
چتی
زۆر
هەنجنراوی
وورد
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنجن ئەنجن کردن
(مست. مت.) ١- وردوردکردن،
لەت
وپەت
کردن
،
پارچەپارچەکردن
،. ٢- تم:
ئەنجنین
.
هەموو
گیانیان
ئەنجن
ئەنجن
کرد
.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئەنجناو
انجیده
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئەنجناو
لەت
لەت
کردن
بە
تێخ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنجندراو
(سمف. نمف:
ئەنجنین
)
پارچەپارچە
کراو
،
لەت
و
پەت
کراو
، وردوردکراو، لەشێکی
زۆر
خەنجەر
لێدراو
*
ئەنجنراو
، جندراو،
جنراو
.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئەنجنراو
انجیده
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئەنجنراو
ئەنجناو
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنجنراو
(سمف. نمف.) تم:
ئەنجندراو
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئەنجنراو
هەنجراو
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئەنجنین
(
ئەنجن
ئەنجن
)
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئەنجنین
جنین
و وردکردنی
شت
4
5
6
7
8
9
10