تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاوێنە
نەینۆک، نەینک، وێنەی ئاو، ئاووێنە، ڕۆنایی،(باک)درووڤ، قبالە،(جا.، هەورا)جام،(هەمە)جامەک،(باک)قۆدک،(شوان.، جا)باڵەبان،(موک)ڕۆگە، ئاوێنە._ی باڵانووێن: ئاوێنەی گەورەیە._موک)_ی بەرد: ئاوێنەی بەردو بلوورین._بەند: شووێنێکە بەدیوارەکانیەوە زۆر ئاوێنە چەسپکرابێ._ی گچکە: قۆدیلە
ئاوێنە بەند
«ستـ.» تالار یا وەتاغێکی دارودیواری پارچە ئاوێنەی تێ گیرابێ: کۆشکی میرزێندینی هەمووی ئاوێنەبەند بوو. تێبــ.ینی: جاری وا هەیە کە ئەم وشەیە لە باتی «ستـ.» دەبێتە «نتـ.» ئەویش وەختێکە ئەو شوێنەی مەبەستە، زۆر مەشهوور بووبێ و ناوبانگی بڵاو بووبێتەوە.: ئاوێنەبەندەکەی شێخ حەمە سەددیقی نەهرێ جێگەی سەت کەسی زیاتر تێدا دەبێتەوە.
ئاوێنەبین
وێنەدانەوە لە ئاوێنەدا، وێنەی کەس یان بابەتێک لە ئاوێنەدا
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوێنەبەند
شوێنێکە کە ئاوێنەی زۆر چەسپ کرابێ بە دیوارەکانیەوە
ئاوێنەبەند
آینەبند
ئاوێژ
پاشگری بە مانا فڕی دەر، هاوێژەر: تفەنگ ئاوێژێکی دەس ڕاسە
ئاوێژ
بڕوانە: ئاوێژەر
ئاوێژەر
ئاوێژ، ئاوێژیار، هاوێژ، وەشێن، وەشێنەر، هاوێژەر، کەسێکە چتی باوێ و فڕێ بدات
ئاوەخان(موک)
میزدان، تەنەکەیەکی گچکەیە بۆ میز، بەبن لوولەی بلوێری لانکانەوە هەڵداوەسرێ
ئاوەخانە
[[ئاو+ئە+خانە]]
«نتـ.»، «مکـ.» قوتویەکی تەنەکەیە بە ژێر بێشکەی منداڵەوە هەڵداوەسرێ و بلوێری دێتە ناو، کە مناڵەکە میزی کرد بە بلوێردا دێتە ناو ئەو قوتوە.
ئاوەخوەری
آب خوری. (دهنەی عجمی.)
ئاوەخوەری
[جۆرە دیانەیەکی لغاوە. (دیانەی عەجەمی)
ئاوەخوەری
شکیمة، لجام. وێنە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوەخۆرە
کولۆرییەکە کە لە ناوەڕاستی درەختدا ئاوی لێوە دەخواتەوە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوەخۆرە
ئەو ئەندازەیەیە لەدەم و لێوی وڵاخ کە لە کاتی ئاو خواردنەوەدا دەکەوێتە ناو ئاوەوە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوەخۆرە
ڕاوی سەرکانی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاوەخۆرە
ئاوەخۆرە
آبخور درخت، مغز درخت
ئاوەخۆرە
[[ئاو+ئە+خۆر «خواردن» +ئە]]
«نتـ.» ۱-مەغزی دار و درەخت، کە لە ناوەڕاستیدایە و پاش توێکڵ و بەشە سەختەکەی دێت، هەر لە جسنی دارە بەڵام تۆزێ فشەڵە، ئیشی ئەوەیە ئاوێکی ڕەگ و ڕیشەی درەخت لە زەوی وەری دەگرن ئەویش هەڵی دەمژێ و لق و پۆپی دارەکەی پێ تێراو دەکا. ۲-ئەو لوولە قەفقەفەیە کە خواردن و خواردنەوەی لە ناو دەمڕا پێدا دەچێتە ناو ورگی گیاندارانەوە. ٭سوورێچکە، سوورێنە، قوڕگ. گەروو. ۳-جۆرێک ڕاوەکەوە، ڕاوکەو لەو کاتەدا کە بۆ ئاوخواردنەوە دێتە سەرکانی. «هو.» ئاوە وەرە. ڕاوە سەر کانی.