«مسـ. لا.»، «هو.» لە شوێنێکەوە خۆ گەیاندنە جێگایەکی دی. □ «هەر وەزۆر مەندەن ڕای ئامای نەفەس» «تای ڕیشەی تاقەت شییەنم جە دەس» «مەولەوی: مکبـ ــ ٩» * هاتن.

«نا.»، «بک.، شنـ..، هلـ..» قاپ و قاچاغی ناوماڵ کە چێشتیان تێدەکرێ، بۆ خواردن.: هەموویان لە ئامانێکیدا دەخۆن. تێبــ. ــ ئەم وشەیە هەر بەم مەعنایە لە زمانی ئاسۆری و کلدانیدا هەیە. * ئاوان. هس.: «عا» ئاوانی «ئەناء».

«نا.» ١- بۆ داوای نەکردنی کارێک دەخرێتە سەرەتای ڕستەوە: ئامان نەچن بە گژ منداڵی خەڵکیدا بچن. ٢- بۆ دەربڕینی بێزاری لە کارێ یا شتێ: ئامان لە دەس زوڵمی دەرەبەگ. ٣- بێزاری لە کەسێک: لە دەستی ئەم منداڵانەی وە ئامان هاتووە. ٤ - بۆ پەنابردنە بەرکەسێ و داوای یارمەتی لێکردنی: قازی بە قوربانت ئامان لە دەستی ئەم مێردە ڕزگارم کە. ٥- بۆ پاڕانەوە: ئامان نەکەی، بە ئامان و زامن لە کۆڵی نابێتەوە. * ئەمان، پەنا، هانا. ٦- «مەنگوڕایەتی» ناوە بۆ ئافرەت، وەک نیشانەی بێزاری لە مناڵی زۆر یا کچی زۆر.

قاپ و قاچاخ، جام، (دەر) هیربار، ترگال، ترگار، ئاسن جاو، دەفر، سینیک کە مس بن، لەکاتی هاوارو بانگی خەم و پەرۆش و لێقەومانێدا بەدەنگی بڵند بەکار دەبرێ، بە واتا: پەنا، هانا، لاڵە. نێوی ئافرەتانە. (هەورا)هاتووە بۆ ڕابردووی دووری نادیار

لە تەنگانەو خەفەتێدا بەکار دەبرێ، دووپاتە کرانەوه کەش بۆ جەختە

امان خواستن

داوای تەسلیم بوون، پەنا بردن بە کەسێک کە بت پارێزێ

«مستـ. متـ.» داواکردنی پەنا لە کەسێ، داوای جێگا و ڕێگای خۆشاردنەوە کردن، خۆ خسنتنە پەنای یەکێ لە ترسان «ترسی هەرچی و هەرکێ بی».

بەستەیەکی کوردییە

«نتـ.» هەوایەکی کلاسیکی گۆرانی کوردییە.

«مسـ. لا.»، «هو.» هاتن و چوون. هات و چۆ. ئامووشۆ.

هاتن و چوون، هاتوچۆکردن

زنهار!، زینهار!، پناه، آرامش.

هانا، لاڵە، پەنا. [دەخیل! وشەی لەبەر پاڕانە+D314وە و پەنابردن].

امان!، دخیلک!، التجاء، لجأ، لجوء، لوذ، لواذ، لواذ، لیاذ. ئامانج= نشانە. نەتیجە

نیشانەیەکە کە نرابێتەوە بۆ پێکانی

مەبەست

خزم و خێش (ز)

الغایة

الهدف