تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 582
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاریان
دڵ
تێکچوون
و
دڵ
هەڵشێوان
لە
خواردنەوە
کوان
و
زیپکە
لە
لەش
هاتن
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاریان
بڕوانە:
ئاران
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاریباری
«نتـ.»، «کیـ.»
هەڵووچە
،
هەڵووژە
. هس.:
ئاڵووباڵوو
.
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاریختێ
میراب
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاریختێ
میراو
،
ئەو
کەسەی
کە
ئاو
دابەش
کردنی
بۆ
ئاودێران بەدەستە
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
ئاریستۆکراسی+ ئاغەواتی
بە
زمانی یۆنانی
بە
مانای
باشترین
حکوومەت
یان
حکوومەتی پیاوماقووڵانە.
بەڵام
لە
زاراوەدا
جگە
لەوەی
کە
هەڵگری پاساوێکی ئەخلاقییە، حکوومەتی کەسانی لێهاتووە
کە
بەپێی
میرات
و
شەرەف
و
خوێن
بە
سەروەری
گەیشتوون.
کەواتە
دەکرێ
بە
حکوومەتی
ڕەگەز
مەزنایەتی ناوبردە بکرێ.
لە
فەلسەفەی
سیاسی
یۆناندا ئاریستۆکراسی
بەو
دەسەڵاتدارانە دەگوترێ
کە
لە
باری
ئینسانییەوە
بە
تەواوی
هەڵیان دابێ و گەشەیان کردبێ. «ئەرەستۆ» (
لە
کتێبی
سیاسەت
) و «پلاتۆ» (
لە
کتێبی کۆمار)دا هەوڵێکی زۆریان داوە
لەمەڕ
دیاریکردنی پێودانگێک
بۆ
دۆزینەوەی
ئەم
جورە
کەسانە. ئەرەستۆ،
باشترین
جۆری
حکوومەتەکان
بە
پادشایی
و ئاریستۆکراسی و حکوومەتی
قانوون
ناوبردە ئەکا و لەنێوان ئاریستۆکراسی و ئۆلیگارکی*دا
ئەم
جیاوازییە قاییلە: " ئۆلیگارکی
گەیشتن
بە
دەسەڵاتە بەپێی
دارایی
و ئاریستۆکراسی بەپێی بلیمەتی".
بەڵام
هەر
لە
زووەوە
ئەم
دوو
زاراوە
بە
یەک
مانا
بەکار
براون.
بۆ
وێنە
«کارتاژ» و «وینیز» ئاریستۆکراتی گەورەی
دارایی
بوون
.
ئاریستۆکراتیک
بە
عام
،
بە
حکوومەتێک دەوگوترێ
کە
تێیدا دەسەڵاتی
دەوڵەت
ڕەها
بێ
و حکوومەت
بە
دەست
تاقمێکی مومتازەوە بێت.
ئەم
تاقمەش
لە
ڕێی
میرات
و پلەی چینایەتییەوە
بەم
شوێنە گەیشتبێ و ڕێگەی چینەکانی
دیکە
بۆ
ئەم
شوێنە
یاساغ
بێت. نموونەی
ئەم
سیستەمە سیاسییە
لە
ئێرانی
پێش
ئیسلام
و ئەورووپا
لە
سەدەکانی
ناوەڕاست
ئەبیندرێت.
ئەمڕۆ
نموونەی
ئەم
جۆرە حکوومەتە
لە
کەم
شوێنی جیهاندا
پەیدا
ئەبێت و
جێی
خۆی
داوە
بە
دیکتاتۆری
ئولیگاریشی
نوێ
.
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
ئاریستۆکراسی+ ئاغەواتی
آریستوکراسی
سەرچاوە:
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
ئاریستۆکراسی+ ئاغەواتی
Aristocracy
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاریش(باک)
هۆش
،
وورە
، هێزی
وورە
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاریشە
دشوار
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاریشە
دژوار
،
چەتوون
،
زەحمەت
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاریشەن(باک)
بەهۆش، وورەدار
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
ئاریلە
مرد
زن
نما
سەرچاوە:
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
ئاریلە
پیاوی
ژنانیلە
،
ژنەڕەنگە
،
ئاڵی
پیواز
، یۆسف ئەفەندی: نێرێکی ئاریلەیە، لاسای
مێ
دەکاتەوە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاریلە
«سـ.» پیاوی
ژنانی
، پیاوێکی
ڕەووشت
و
خۆی
ژنانە
بێ
. *
ژنانیلە
. هس.:
ئاڵی
. تێبــ. ــ
تەنیا
مامۆستا
وەهبی
ئەم
وشەیەی نووسیوە.
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئارین
ئاگرین
،
ئارگۆن
،
وەکوو
ئاوری، وەئاووری
چوو
، ڕەنگی ئاووری
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئارینج
بڕوانە: (
ئارێنج
)
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئاریندار
(
خۆ
)
ئاڵوودار
سەرچاوە:
فەرهەنگی کوردستان
ئارینگ
(
کۆ
)
مەڵاشوو
،
مەرازە
،
مەڵازە
سەرچاوە:
فەرهەنگی خاڵ
ئارینۆک
لەتکەنۆک
17
18
19
20
21
22
23