تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاتەشگەردان
[[ ئاتەش + گەردان]، [فر. کو.] ]
«نتـ.» ئامرازێکە لە تەلی باریک دروست دەکرێ، وەکوو پیاڵەیێکی کون کون وایە کورتە زنجیرێکی تێدەخرێ، خەڵووزی تێدەکەن و چەند پشکۆ ئاگری دەخەنە سەر و هەڵی دەسووڕێنن تا دەگەشێتەوە دەبێتە سکڵ. زیاتر بۆ سازکردنی ئاگری سەماوەر بەکاردێت * تاوڵەمە «تو.».
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاتەشی
جۆرە گۆڵێکە لە گۆڵە باخ سوورترە بەڵام ئەم بونی نیە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاتەشی
مەردوومی زۆر تووڕە و تڕۆ
ئاتەشی
رنگ سرخ آتشی
آدم آتشین مزاج
ئاتەشی
ڕەنگی گوڵی سووری تاریک
پیاوی زۆر توندە تەبیات، بە بنیام تووڕە ئەیژن
ئاتەشی
جوورێکە لە چەشنەکانی گوڵەباخ و سوورێکی زۆر تێرە
ئاتەشی مەجاز
تند، تندخو، آتشین خو، آتش منش، آذرسرشت.
ئاتەشی مەجاز
ئاتەشی مەجاز
محتد، معتاظ، غضوب، سریع الاشتعال.
سەرچاوە: نالی
ئاتەشین
گەرم وەک ئاگر.

لە بن خاکی مەغاکی ئاتەشینی، لەعلی لەب توشنە
لە سەر ئابی سەرابی، سەروی سێرابی موغەیلانە
ئاتەشە(فە.)
ئاورە، ئاگرە، نەخۆشییەکە لە سفلس داران دەگیرێتەوە
ئاتەشەفرووز
آتش افروز، آتش افروز، آذرپیرا، هیربد. (کسی کە خدمت بە آتش می کند.)
ئاتەشەفرووز
ئاگرەوان. [ئاگرخۆشکەر (ئەو کەسەی خزمەتی ئاگر دەکات.)]
ئاتەشەفرووز
خزنە النار، خدام النار، هرابد.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاتەشەک
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاتەشەک
جۆرە برینێکی زۆر پیسە ئەندام دادەوەشێنێ
ئاتەشەک
آتشک، آبلەفرنگی.
ئاتەشەک
ئاگرە، هەوڵەفەرەنگی. [ئاگرۆک: زیپکەی چەناکە و دەموچاو].
ئاتەشەک
جمرە، النار الفارسیە.
ئاتەشەک
[ [ئاتەش + ١- ئەک/١ ] ]
«نتـ.» نەخۆشی فەڕەنگی. تێبــ. - ئەم نەخۆشییە لە ئەنجامی هەڵسان ڕۆنیشتن دەگەڵ یەکی سیفلیساویدا، یا بە کار هێنانی قاب و قاچاغ وهەر شتێکی تری کە ئەو بە کاری هێنا بێ، هەروەها بە هۆی دەست تێکەڵ کردنی پیاو و ژنەوە کە یەکێکیان سیفلیسدار بێت تۆشی عیسانی ساغ دێ، لە باوک و دایکی سیفلیساوەشەوە بە میرات بۆ مناڵیان بەجێ دەمێنێ. پاش ئەوەی میکڕۆبی سیفلیس دەچێتە لەشی ئادەمیزادەوە ئەگەر زوو چارەی نەکرێ لەوانەیە بیداتە چاوی و کوێری بکا* ئاگرە /١، سیفلیس، فەرەنگی، هاوڵە فەرەنگی.