تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



پوازک
مەشوور، مەنشوور. بە کرمانجی Puwazk، سەرچاوە Saladin's English-Kurdish Dictionary Ferhenga Inglîzî-Kurdî ya Selahedîn. Weşanên Avesta / Avesta publishers.
پیشووی تێدا دەخواتەوە
بە کەسێک دەگوترێت کە لە یەک کاتدا فوو بە شمشاڵدا دەکات و لە لووتیشەوە هەناسە هەڵدەمژێت! واتە کاکی ژەنیار هەناسەی سووڕ دەخواتەوە لە کاتی ژەنیندا! ئەم کارە بەردەوامی هەیە بۆیە بڕین لە ژەنینەکەدا نابیستیت. هەر ژەنیارێک بگاتە ئەم پیشووخواردنەوەیە، ئەوە پلەی ئوستادییە!


«پشوو»، «پیشوو»، «پیش» و «بین» زۆریان بەبەرەوە هەیە و بەپێی زاراوە و ناوچە دەربڕینەکانیان دەگۆڕێت، بۆ نموونە،


- « پیشی لێ دەخواتەوە!» بە مرۆڤێکی داخلەدڵ لە شتێک دەگوترێت کە بۆنی بێدەسەڵاتیی یان ئارامگرییەکی لێ بێت، بۆی هەیە پیشخواردنەوەکەیش کاردانەوەی لێ بزێتەوە.

- «هەروا پیشووانی لێ دەخواتەوە!»، بە مرۆڤێکی تووڕە لە کارێک دەگوترێت کە جارێ هیچ کاردانەوەیەکی نەبووە، بەڵام ئامادەکاری دەکات و بۆی هەیە کاردانەوەی هەبێت.

- «پشوودرێژ بە!» دەربڕینێکە بە مرۆڤێکی توڕە و لە بارێکی تایبەتدا دەگوترێت.

- «پشووە بایەکی نایەت!»، مەبەست لە شنەبایەکە کە ئاسوودەبەخش بێت بۆ مرۆڤ.

- «کابرا پشوی لێ دەخواتەوە!»، بە کەسێکی زۆربڵێ دەگوترێت کە بواری قسە بە بەرانبەرەکەی نەدات.

- «پشووی هەر دەمێنێ!» کاتێک یەکێک تەنگەنەفەس دەبێت. ئەم دەربڕینە لە دەشتی هەولێرە بەکاردەبرێت.

- «بیندرێژە!»، واتە پشوودرێژە.

- «بین دەخواتەوە»، دەربڕینێکە بۆ کەسی ژەنیار کە دەتوانێ بێ وچان و بێ پسانەوە زوڕنا یان دووزەلە و باڵبەبان بژەنێت و بە دەمییەوە هەناسە بدات.

پێوانە
کریتێریا، معیار، خاڵ و ئادگاری یەکلاکەرەوە بۆ بڕیاردان لە پۆلێنی بابەت. «پێوانە» جودایە لە «پێوەر» کە تەرخانە بۆ یەکەی پێوان و کێشان، بۆ نموونە مەتر و کیلۆگرام.
پێوانەڕێژی
داڕشتنی پێوانەی ستاندارد.
پێکخواردن
correspondence, لەم بەستێنەدا دەکاتەوە: پێکگونجان، بەرانبەری، یەکانگیری
چوارلا
بۆ هەر نیگارێکی ئەندازەکییە چوار لێوار، چوار گۆشەی هەبێت. لەم کتێبەدا «چوارلا» بۆ نیگاری دووڕەهەندیی تەرخانە و «چوارپاڵوو» بۆ نیگاری سێڕەهەندی. گەر چەمکی «چوارگۆشە» تەرخان نەبا بۆ ئەو نیگارە تایبەتەی بریتییە لە چوار ڕێکگۆشە و چوار لێواری یەکسان ئەوا باشتر بوو «چوارگۆشە» وەک چەمکێکی گشتی تەرخان با بۆ گشت نیگارێکی خاوەن چوار گۆشە و چەمکی «چوارگۆشەی لایەکسان» بۆ بارە تایبەتەکە بێت. هەر وەک «سێگۆشە»، خۆی گشتییە و پاشان «سێگۆشەی لایەکسان»ی هەیە بۆ جۆری تایبەتی سێگۆشە.
چوارگۆشە
Quadrilateral or Tetragon چوارسووچی ڕێسابەند.
چواڕسکێن
کورتکراوەی چوار - ڕسکێن.
ڕابوردووی تەواو
Pluperfect، بۆ نموونە «کاتێک من گەیشتم نەسرین ڕۆیشتبوو».
ڕوانگەی جڤاکی - فەرهەنگی
Sociocultural perspective
هەر بۆ نموونە بڕوانە
Roger Säljö. Lärande i praktiken - Ett sociokulturellt perspektiv.
www.psychologistworld.com/cognitive/learning/sociocultural-approach-vygotsky-zone-proximal-development
lidtfoundations.pressbooks.com/chapter/sociocultural-learning/"
ڕوانگەی دەرەکی
Outside perspective. بڕوانە «ڕوانگەی ناوەکی» Inside perspective.
ڕوانگەی ناوەکی
Inside perspective. بڕوانە ڕوانگەی دەرەکی Outside perspective.
ڕەوانبێژی
Rhetoric, هونەری ڕەداهێنان: persuasion (قایلکردن). ڕەوانبێژی لەتەک ڕێزمان و لۆژیکدا دەبنە سێکۆچکەی دێرینی هونەری ئاخافتن. پەرۆشی پەیدۆزییە لە هونەری ئاخێوەر و نووسەر پیادەی دەکات بۆ گەیاندنی ئاگاداری، بۆ بەڵگەکاری و بۆ وەدەستهێنانی سەلماندنی ئاپۆرەیەکی دیاریکراو لە دۆخێکی تایبەتدا. لە ڕۆمای کەڤناردا، پێنج هەنگاوی ڕەوانبێژی دیاری کران بۆ گوتاری ڕەداهێن (ڕەداهێن: persuasive, قایلکەر، ڕازیکەر): داهێنان invention - پێڤاژۆی داڕشتنی بەڵگەوبەندی پێویست ڕێکخستن arrangement - ڕێکخستنی ئەو بەڵگەوبەندانە بە شێوەیەک باشترین تاوی هەبێت شێواز style - بڕیادان لە شێوازی پێشکەشکردنی ئەو بەڵگەوبەندانە بیرچەسپێن memory - پێڤاژۆی فێربوون و بیرچەسپاندنی ئەو گوتار و پەیامە ڕەداهێنە گەیاندن delivery - تۆنی دەنگ، زمانی جەستە و ڕەوتی ئاخافتن لە پێشکەشکردنی ئەو گوتارە ڕەداهێنە. سەرچاوە: Wikipedia.
ڕەوانشاد
ڕۆحشاد، ڕەوان، لە فارسی کۆندا بە واتای ڕۆح هاتووە.
گردەوار
کۆکراوە.
گواستنەوەی زمانەوانی
linguistic transfer
گواستنەوەی سەمانتیکانە
semantic transfer, گواستنەوەی واتای پێکهاتەکانی تێکست، گواستنەوەی واتای وشە، دەستەواژە و ڕستە.
گواستنەوەی وشەمەنی
گواستنەوەی ڕستەسازانە
syntactic transfer
گواستنەوەیەکی فەرهەنگی