تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بەرهەستاندن
concretizing,
تێکبەستانە
لە ماتەماتیکدا ڕشتەیەکە پەیدۆزیی دەکات لە تێکبەستەکانی ئەندامانی نێو دەستە. زاراوەی «تێکبەستانە» بە پێوانەی شیمانە و گریمانە، «انەی» ی چۆتە سەر «تێکبەستن.».
تێکستاندن
textualization, داڕشتنی تێکست، نووسینی تێکست، داڕشتنی بیر و گوتار لە چێوەی تێکستدا.
دانوستانناسی
داوەستاو
static, ستاتیک، نەگۆڕ، پێچەوانەی: بزۆر، داینەمیک: dynamic.
دروستایەتی
Validity
دڵەخورپەی مەستانە
دڵەخورپەی مەستانە، دڵەخورپەیەکە کە لە مەستی و دڵدارییەوە سەرچاوە دەگرێت، ئەودەمەیە کە دڵدار چاوەرێی دڵبەرە و چرکە دەژمێرێ و دڵەخورپەیەتی بۆ ژووان!
ئەمەش جۆری دڵەخورپە دیاری دەکات.
دەرهەستاندن
abstraction, . بۆ پێچەوانەی دەرهەست بڕوانە بەرهەست: concrete
دەستاوێژی فەرهەنگی
Cultural Artefacts
دەستاوێژی فەرهەنگی. چەمکێکی تایبەتە ڤیگۆتسکی لە «ڕوانگەی جڤاکی - فەرهەنگی» ـدا بەکاری دەهێنێت. ڤیگۆتسکی دەڵێت مرۆڤ دەستاوێژی فەرهەنگی بەکار دەهێنیت بۆ تێگەیشتنی دەوروبەر و هەڵکردن تێیدا. هەر بۆ نموونە مرۆڤ گرێیەک لە دەسماڵەکەی خۆی دەدات بۆ ئەوەی باسێکی تایبەتی لەیاد نەچێت. ئەم دەسماڵ و گرێیە لە دەرەوەی ئەم بەستێن و دۆخە تایبەتە واتایەک نابەخشن، تەنها نێوانسازییەکە بۆ ئەم مرۆڤەی دەسماڵەکەی گرێداوە بەو مەبەستە تایبەتەی خۆی لە خەیاڵیەتی.
دەستاژۆکردن
domesticating, بۆ نموونە «کورداندن»ـی تێکست واتا تەرجەمەکردنی تێکست بەشێوەیەکی وەها تەرجەمەکردنی پێوە دیار نەبێت، وەها دەزانیت هەر لە بنجەوە بە کوردی نووسراوە.
زانیارستان
ئەنسیکلۆپیدیا.
شلێکستان
کێڵگەی شلێک.
مێتا-دانوستان
واتە دانوستان دەربارەی پکهاتەکانی دانوستان، بۆ نموونە دەربارەی ڕەفتار، ڕاستینە، سۆسە، نرخاندن، پەیوەندی... کە دەکاتەوە «دانوستان-دەربارەی-دانوستان».
مەبەست دەستاوێژ دەڕەهێنت
the end justifies the means, بۆ ڕەهاندن، دەڕەهێنێت بڕوانە جەلیزادە، «زاراوەسازیی پێوانە» و «لە پەرۆشەکانی ژیان»، www.mamosta.net
مەودا بازدان لە وەستانەوە
وەستان لە سەرشارەوە و بازدان. درێژترین مەودای بازدانەکە براوەیە.
هەڵبەستایەتی
constructivism, دیدێکە دەڵێت بابەت (ئۆبژەکت) ی ماتەماتیکانە دەبێت «هەڵبەسترێن» (دروست بکرێن) بۆ ئەوەی بێنە سەلماندن.
پرۆتێستانەتی
Protestantism, ڕێچکەیەکی دینی مەسیحایەتییە سەرچاوەی دەگەڕێتەوە بۆ بزاڤە چاکسازەکانی سەدەی شازدەیەم، کە بەرەنگاری کڵێسەی کاتۆلیک Catholic Church بۆوە و نەشچووە پەنا کڵێسەی ئۆرتۆدۆکس Orthodox Church.
فەریکەمامۆستا
فێرخوازی ڕشتەی مامۆستایەتی لە زانکۆ.
فەریکەمامۆستا
بە مامۆستایەک دەگوترێت کە ئەزموونی مامۆستایەتی کەمە و لە بەرایی کاریدایە پاش تەواوکردنی ڕشتەی خوێندنی مامۆستایەتی.
نەومامۆستا
بەو مامۆستایە دەگوترێت کە تازە خوێندنی ڕشتەی مامۆستایەتی تەواو کردووە و ئەزموونی مامۆستایەتی نییە.