وشەدان

ئە یا ئەە(باک)

ئاها ئەها، ئامرازێکە بۆ زویری و تیزەجاڕی بەکار دەبرێت: ئەە(ئە)دێ عەلۆ ژمەرە تاڵانا ڤەگەرێنێ: ئاها ئەو عەلۆیە تاڵانێ بۆ مە بگەڕێنێتەوە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئەسپ هیلنۆ یا حیلنۆ(هەورا)

ئەسپ دەحیلێنێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

سوورکردنەوەی نان یا گۆشت

باسبرژاندن، بڕشتکردن(باک) براشتن، برێژەوەدان،ئەمدیو.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

شێر یا خەت

شێروخەت، قومارێکه بە پووڵی دەکرێ.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

چاڤ لێ کەتن یا پێکەتن

دیتن

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

یا

لە شوێنی کورت کردنەوه: یاگە ٬ یان٬ ئان٬ یاخۆ٬ (ئاک.٬ ئامێ.) ها٬ ئاها٬ (بۆواقمانە) . (بار.) دبێنێ بەسێ : ئەوی پێ ی دەڵێن بەسێ ٬ یان٬ ئان٬ (خۆ.٬ باک.) مرازی خاوەنرێتی و تایبەتێتی: ـــ من : هی من.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئای یای(موک)

جوورە گۆرانیێکی کۆنی کوردییە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بێ یار

بێ دۆست، بێ برادەر. _ ی: بێ دۆستی، بێ برادەری

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بێ یاوەر

بێ یاریکار، بێ یاریدەر. _ ی: بێ یاریکاری، بێ یاریدەری

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەزەوی یادان

بەزەوی دادان، ڕاخستن

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

دوو ڕێ یان

شووێنێکە دوو ڕێگای لێ بێتەوە، دووڕیان ، سەرگەی دوو ڕێ یان

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

دڵی یانە

(هەورا.): ناوماڵ، نێو ماڵ، کەلوپەل

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

دەست یارمەتی یەکتری دان.بە.

بەدەستەڵات،بەدەستودوو.بە.ەوەدان: دانەدەست.بەرکردن:ئامادەکردن،بەدەستوودوو.بێ،هەژار، نەبوو،دەستکورت،پشتی دەستی خۆگەستن؛پەشیمان بوونەوە.خۆیە دوەدان:خۆدانەدەست.دانە.:بەدەستەوەدان.لە.خستن

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

دەستەی فەقێ یان

کۆمەڵەیەک لەفەقێ یان،سفرەی فەقێ یان.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

فەقێ یانە

ئەنگوچک٬ سۆرانی٬ ئاوسووێنە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

لیی یان

(باک.شەم.): کەوشی دارە لە سەر بەفریی پێوە دەڕۆن. ما. (فە.) مێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

پێ پێ یانێ(هەو)

هەنگڵەشەلە(گەمەیەکە)

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

کورکی یان

(ئەردە.): کورکەکردنی ووڵاخ بۆ ئالیک

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

کەل وپل و یانەی

(هەورا.): نێوماڵ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

یابوو(کە.ڕۆژ.٬ فە.)

بارگین.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

یاتوو (ئاوێ.)

جادوو.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

یاخۆ

یا.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

یاخی

پەت پساندن٬ بارنەبردن٬ ئازادی خوازتن٬ سەرکێشی٬ بەزاج٬ لامۆخەک٬ ختمی٬ هەج٬ دانەساخ٬ قاچاخ: کەڵەمەشکێن: گوونرەش: گوونک.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

یاخێتی

هەڵگەڕانەوە٬ زیت بوونەوه٬ قاچاخی.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

یاخە (فە.)

یەخە٬ یەقە٬ بەرۆک٬ ئێخە.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

یاد

(فە.)هوور٬ (باک.) بیراهی٬ (باد.) هرز٬ (هەورا.) ویر٬ تاسە ٬ چێل٬ بیر٬ بەر٬ هویر٬ ـــ کردن: چێل کردن٬ کردنەیاد: لەبەرکردن٬ وەیاد هێنانەوە: وەیر هێنانەوە. لە ـــ دابوون: (باک.) پیڕۆ میژوولی.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان