گەڵوان.

بەن و دەزووی لێک ئاڵاوی خڕهەڵدراو٬ گرۆز٬ گرۆفک٬ گولۆک٬ گرڵۆڵە٬(کە.) کەسێکە شلەپەتە بووبێت و جووڵانەوەی نەبێ ئیفلیج.

پاچ، تەشووێی قوڕەکاری

ئاوەگڵ ٬ پیس٬ بەپێی نایینی ئیسلام هەرچتێکی وەسەگی تەڕ بکەوی گڵاو دەبێ . ــــ کردن : ئاوگڵ کردن . ـــ ی : خۆڵاوی ٬ تۆزاوی٬ پیسی.

کڵاو بۆرە

بەنێکی هۆنراوەوەیە لە ملی جووانووان دەکرێت.

کوتکی جل شووشتن.

ئامادە٬ گەڵاڵە٬ ـــ کردن: کورتکردنەوە٬ کۆکردنەوە.

گووومتل٬ گووندە (هەو.) کەستەک٬ کەرسەک٬ پەل٬ سندە٬ سمتەکل٬ سندەکڵ٬ کڵۆسن.

گڵ٬ (هەو.) گلواز٬ پرچی لوول.

گیایەکە.

گرپە٬ گرفە٬ ـــ ی ئاوری : بلێسەی ئاگری٬ ـــ گڵپ: گرپەگرپ٬ لرفەلرفی ئاگری.

گیایەکە بستێک بڵند دەبێ ٬ گەڵای وەکوو تەڕەتیزەیە ٬ بن خڕ و سپییە و گرێگرێیە و بنەکەی ئی شیرینی هەیە و تاڵیشی هەیەو ئەوەی شیرینە دەخورێ.

گلکەن٬گڵێنجان٬ گڵنجان.

هەڵکڵۆفتن.

گڵۆڵە.

جێگایەکە گڵی لێ هەڵدەکەنرێت.گڵکەند.

چتی شیرین٬ (بەزمانی منداڵان). قفە٬ ککە٬ کەکە٬ (فە.) قوڕ٬ ـــ بان : خۆڵەبان٬ (خۆ.) بان بڕاو٬ (هەورا.) خاکەبان٬ ئاخەبان ٬ (باک.) ئاخبان ـــ جان: کانگای خۆڵی سپی یا سوورە دیواری پێ سواخ دەدەن٬ زبڵخانە٬ـــ خۆرکە: کرمی گڵی ٬ ـــ سەر : جوورە قوڕێکی مەیلە و سۆرە ژنان سەری پێ دەشۆن بۆ ئەوەی بە ئاسانی پرچیان داهێنن٬ ـــ سوور: (بابا.) سیمکل٬ ـــ شۆک: گڵی دۆشاو٬ ــــ ماک: قاشۆ مێو.ــــ هەرمەنی : گلەئەرمەنی.

جوورە گیایەکە لە مێرگ و تەڕاییدا دیتراوە

(باک.): جۆلانە

کەڵەشێر و مریشکێکە، کە یەکپەڕی درێژی بەکلکەوە بێ

(هەو.):دونگەمەڕانێ، دایە مەمدە بە گورگی،جوورە گەمەیەکە

(بابا.): جاران بۆ بەشەڕدانی کەڵەبابان بەکاردەبرا

بەردەڵان،کێفسان،(ئەردە) زربان.

سەگاو،سەگی ئاوێ،داعبایەکی ئاوای ودرێژە چووارپێیە کانی وەگووێلکی ساوادەچی، چنگیشی لەهی سەگ دەچێ پێستی بەنرخە(باک)-ی: نەژادی ئەسپانە،جوورەمایین یا ئەسپێکی ڕەسەنە.

شەنگڵە بەرەکەت.

شەنگڵە، جمکه، دووانه. پیتو بەرەکەت. (خۆ.) شەنگوول، (خۆ.) خێڕمانه. دوو گووێز یا دوو مازوو یا ئیتر، کە پێکەوە نووسابن: ـ یان پێدەڵێن.

(هەورا.): مانگ٬ مۆنگلە

(هەو.) ئێسترەشەلە ٬ پێ پێ یانێ (گەمەیەکە لەسەر لاقێک دەڕۆن.) ٬ چووزەکە.

مان، پێش، ڕق، قین، پشم

چکڵەچزێ

زەمبیل، زەمبیلە، بەچرینە، لە شووڵ یان لە قامیش دروستدەکرێ و گچکەیە، سەوەتە

سەندەڵ.