خێڵێکی کوردە دوو تیرەیە ٬ 1) زاگا 2) شەموولە لە کەنار هەولێرێ دادەنیشن

دانەیێکی ڕەشە لە بیبار (ئیسیوەت)زلترە. کەبابەی چینی

مەبەس لە گەورەبوونی جووچکی باڵندەی کەوی و کێویی٬ کە لە وانە بێ گۆشتەکەی بخورێ

چتێکی دەنک ووردی گەرمیانییە وەک کونجی بۆ بەربوونی دەنگ دەخورێ و بۆ ڕەوانی دەدرێ بە منداڵی ساوا

دارێکە بە قەد دارسێوێکی بڵنددەبێ بەرەکەی لە لیمۆ زلترە گڕنی گڕنی درێژووکەیە و دەخورێ لە ترشیدا بۆ مرەباش بە کاردەبرێ

(ئەردە.): کەوانەیێکی ئاسنینە زنجیرێکی ئەستووری پێوەیە زۆرخانەچی لە کاتی وەرزانەوە دا هەڵیدەسووڕێنێ

(ڕەوا.): سەڵا٬ مەلایان شەوی هەینییان لەسەربانی مزگەوتان بە دەنگی بڵند ب زمانی ئارەوی بە خووا و پێغەمبەری هەڵدەڵێن٬ سەڵای پێدەڵێن

کەیبانوو

(باک.):کابان٬ (باک.):کەبانوو٬ کەیبانوو

کەپلەمە

(ئەردە.): پشێوی٬ ئاشێو٬ ئاشوو٬ (ئەردە.): خەڵوو

برێتییە لە ساڵی تەواو ئەوساڵەیە٬ کە مانگی شوبات 29 ڕۆژە بە چووار ساڵان جارێکی ساڵی کەبیسە تەواو دەبێ ساڵی میلادی (زایین)٬ کە دابەش بکرێ بە سەر ژمارەی چوواردا کەم و کووڕی نەما و شایانی دابەشکردن بوو ئەو ساڵە ساڵی کەبیسەیە ئەگەر کەم و کووڕی(کسر)ی مایەوە بەوساڵە ناڵێن کەبیسە

شەفەلە٬ گیایەکە لەگەڵ سیری بکوترێ و لەسەر شووێنی باداری داندرێ زۆر بە سوودە. گیایەکی هاوینییە گەڵایەکەی بە کوتراوی بۆ دووپشک و مار پێوەدراوان زۆر باشە بە خوواردن و لەسەربریندانان٬ گوڵەکەی وەکوو گوڵی گوڵاوییه٬ بەڵان هی زەرد و سپیش هەیە بە بەرەکەی دەڵێن(شەفەلە) بەقەد سێوێکی دەبێ و دەقەڵشێ و دەبێتە چووار کووز ناوی سوورە و دەنکیشی تێدایه٬ شەفەلە تەنها بۆ خوواردنێ باشه٬ گەڵای یا کۆلکەکەی بە ووردی لەگەڵ ئاردی تێکەڵ بکرێت و تادوو کاتژمێران لە سەرجێگای باداری دادەنرێت دەیسووتێنێ لک و گەڵایەکانی وەک توو تڕک وایە

(زەن.): بەردەزوور

(موک.): قەتێ٬ (باڵندەیێکە) ٬ کوڕکوڕە٬ چووارپا٬ چارپایه٬ تەختی نوستنێ. (زا.) وێنجە. (خۆ.): تاق٬ تاک٬ کەرت٬ لەت٬ کوت٬ پارچه٬ (هەورا.): کەدی دارانە بە گەڵاوە. (باک.): جوورە پاقلە و جوورە گیایەکە . شان٬ پتر لەگەڵ ووتەی گۆڵدا بە کاردەبرێ:-و کۆڵ: واتە شان و کۆڵ. لادانێکە لە نانەواخانەدا ئاردی تێدەکرێ. (باد.): یەک.

(هەورا.): تاق و لۆق٬ تاق تاق٬ کەتکەت

گیانداری زل و لەندەۆر و تێکسرماو

کرێکی تەنکە لە دەزوو دەچێنرێتو سپییە و ناسک و بە نرخە ئافرەتان دەیکەنە کراس و سەرپۆش٬ بۆ مەندیلیش بە کاردەبرێت. گیایەکە گوڵدارە وەکوو هەرزنییە گوڵەکەی مانگەشەوی چاردە لێیدەدا هەڵدەوەرێ تۆوەکەی بە کوتراوی و کوڵاوی لە هەر جێگایەکی ئاوساوی لەشی دابنێن دەینیشێنێتەوە لە لاسکەکەی وەکوو گوش هێندێ چتی تەنراوی لێدروست دەکەن٬ بە گیایەکەش هەر دەڵێن کەتان ڕۆنی دەگیرێ بۆ خواردن و سابوون و زۆر چتیتر. ڕووپۆش

(ئەردە.): پەردە و کوڵلە

جوورە بادامێکی تێکوڵ تەنکە