چتێکە وەکو حەگال لەکاتی دانیشتنێدا دەکرێتە پشت و بەر ئەژنۆو تا بەملاولادانەکەوێ.ئەو گوریسەیه٬ کە دەخرێتە ملی ووڵاخی ڕمۆز و یاخی. گوریس یا زنجیرێکی درێژە ئەمسەرەو سەرەکەی بە سینگێکەوە دەبەسترێتەوە ووڵاخی بەڕیزە پێوە دەبەسترێتەوە. تەنافێک بووە پاڵەوانان لەکاتی شەڕێدا بەکاریان دەبرد.

هاویژتنی کەمەند بۆ گرتنی چتێک

بریتیە لە کەسێک٬ کە گیرۆدە و گرفتاری ڕەوشت و خووی بەرزی پیاوێکی خوداناس بووبێ

کەم کردنەوە

نیشانە

نیشانەکردنی مەڕ بە هەڵپاچینی کەمێک خوری پشتی.

کەمێک٬ نەختێک٬ تۆزڵانە

کەوەی خڕ٬ زێواره٬ لێوار.

جوورە مەلەیەکە بە جووڵاندنی باسکان ئەنجام دەدرێ

(ڕۆژ) بڕکە، پارچە مەڕێکی کەمە

گیایەکی بۆنخۆشی گەرمێنییە

شەکەمێ.

(کە.):پیلە

(هەورا.): گیایەکی بۆنخۆشە لە بن چیایاندا دەردێت٬ کەمەر٬ بەردە٬ پێش

(باک.): گیابەند٬ گیایەکی بۆنخۆشە

نیمچە مەلا

یەکێکە لە دووازدە بەندەکانی٬ کە بە گۆرانی دەگوترێن . نێوی پیاوانیشە

تۆزتۆزە٬ نەختەنەختە٬ پچک پچک٬ بەرەبەرە٬ لەسەرەخۆ٬ پیچ پیچه٬ بڕەبڕە