وشەدان

کنێرۆکه٬ کنێر٬ گیایەکە گوڵی زەرد و بۆنخۆشە تا چووار بستان بڵند دەبێ گەڵایەکانی وەهی سێوەڕەی دەچێ٬ وێنجەی کێوییه٬ هەر لاسکەی تەنها سێ گەڵای پێوەیە و سەری هەموو لاسکەکانی بە گوڵی زەرد داپۆشراوە٬ بۆ مۆریانە بە نێو چلان وەردەکرێت

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

کنە

(هەورا.): سەرنج٬ -کردن:سەرنجدان٬ لێکۆڵینەوە٬ لە بنچینەداچوونە خووارەوە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئەسکنجە

زیزەڵە، قوڵقوڵە، نێک،(بانە) ئەسکەنج، ئێسکەکەی سەرەوەی ڕانییە لە خووارەوەی کەلەکە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئەشکنج

چۆلایی لای ڕاست و چەپی بەر مووسڵدانێیە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

ئەشکنجە

ئاسنێکی درێژە ئاسنێکی پێچ پێچی بەسەرەکەیەوەیە دەرگاو پەنجەرەو هێندێ شتی تری پێش داکوتانێ تێدەخرێ و لێی توند دەکرێ بۆ جووتبوونی ئەنجا لە ناویدا دەکوترێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بانیەکنیان

لەسەر یەکتری دانان، کەڵەکە کردن

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بلەکناچێ

ژنانیلە، پیاوی ژنانی

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بووکنی(موک)

ئەو کەسانن بەژن و پیاوەوە، کە بەشووێن بووکێدا دەچن بیگووێزنەوە بۆ ماڵی زاوای. (باد) پیلک، (هەورا) پاوەی وەە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

بەلەکناچێ

پیاوی ژنانی

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

تووکنە

تووکن، تیسکن. زەرنەقووتە: بێچووی باڵندانە، کە هێشتا تووکی نەکردبێ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

تۆزتەکنای(هەورا)

تۆزتەکاندن

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

تێکنان

لەپاڵ یەکتری نان

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

تێکنانەوە

لەپاڵ یەکتری نانەوە. کاتژمێرو ڕادیۆو ئیتر هەڵوەشاندن و لە شووێنی خۆیان نانەوە

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

تەکنای(هەورا)

تەکاندنی کەل و پەلی تۆزاوی

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

جیکنە

خەڕەک

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

جیکنەکردن

ڕیقنەکردنی پەڕەوەر

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

جیکنەکریاگ

جیکەنەکریاگ

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

خاکناز

(ئەردە.)خاکەنداز،بێڵی ئاسن.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

خاکنشین

خاکسار،گەدا،سوواڵکەر،نابووت.-ی:خاکساری.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

دارکنێر

دارەکونێر،دارێکە بەقەد قەیسییە لە شووێنی تەڕو زیخماڵدا پێدەگات پشتی گەڵایەکانی بەسپی دەنوێنێ،پەلکی لە هی چناری گچکەترە،لەهەر جێگایەکی بێ مار نزیکی ناکەوێت.دارەکەی بۆگۆچان دەسدەدات دارێکی بۆنخۆشی کووێستانییە وەداری چووالە دەچێ.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

دارکنێرە(هەورا.)

قڵف،قوڵف،قوڵفەی دارینە لە هەگبە و تێڕ و ئیتر دەخرێت.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

داسەکنان

ئارامگرتن،دامرکان.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان