تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاشەبەتەنوورێ(نە)
ئاشە بە تەندوورە، گەمەیەکی دوو دەستەییە، دەستەیەکیان بە پێوە سەر بەیەکەوە دەنێن و یەکێکیشیان پاسیان دەکا دەستەکەی تریش لە دەرەوە بازدەدەنە سەر کۆڵیان تاتێ دەکەون
ئاوپژێن(نە)
تەنەکەیەکە ئاوڕشێنی پێدەکرێ، ئاپڕژێن، ئاوپاشی._ کردن: ئاپڕژێن کردن
ئەشرمە(نە)
کەپۆبڕاو
بابەلیچ(باد.، نە.، شک)
براتووتەڵە، قامکەکەی تەنیشت تووتەڵەیە
دەسکە نە
نیسک و نۆک و دەغڵی بڵاو بەدەستی ڕنینەوە، گوڵڕنینەوە، بۆڕنینەوەی خوری و موو و چتی تریش بەکار دەبرێ. چەپکەنە
نە
بۆ یەکخستن و نەهێشتن٬ نا٬ نه٬ نەخێر٬ چ٬ چا٬ (برا.خۆ.)نەو. نەکەی٬ نەڕۆی٬ نەڕوا. (بار.): ناو٬ هەء٬ چوو٬ چوء٬ (کەل.): لە: نەتۆ: لەتۆ. (هەورا.): ده٬ دەنێو٬ لە: نەگوڵشەندا: لگوڵشەندا
هەرزنە مێ نە (شا.)
(کۆ.) خۆژە٬ (شا.) هەرزنە مێ یینە٬ هەرزنێکە باش و خۆش و شیرین و وردە.
ڕشقە نە جاڕ
(ئهردە.)قە شمە رجاڕ.
ئەرێ و نەرێ
بارانەی نەرم
بارانەی وورد
بای نەرم
بوخچەی نەکراوەوە
پیاوێکە هەر کوڕبێ و هێشتا ژنی نەهێنابێ
بڤێ نەڤێ(باک)
بیەوێ و نەیەوێ، خوواو نەخووا، دەبێ هەروابێ
بڤێ نەڤێنەیی
بیک نەفسۆک(ئاک)
باڵندەیێکی گچکەیە پشتی شینەو بن زگی زەردە، گەردن و سینگی بۆرە لەنێو دڕک و داڵاندا دەژی
بیەوێ و نەیەوێ
بڤێ و نەڤێ
بەخت نەمەنە(هەورا)
بەرانبەری نەکردن
تیڤل(نەپا)
تەپ نەکوتان
نەدیتن، پەی پێ نەبردن
جێژنەی نەورۆزێ
بڕوانە: جەژنی نەورۆزێ
جەژنی نەورۆزێ
جەژنی ڕۆژی نوێ. کورد_بە جێژنێکی نەتەوەیی دادەنێت، کە هێمای سەرکەوتن و سەربەخۆیی دەبخشێت. لەپێش زاییندا سۆمەری و دواتر گەلانی ئێرانی زمان 21ی مارتیان بە جێژن داناوەو ئاهەنگی تایبەتییان بۆ گێڕاوە
خووا نەخوواستە
ووتەیێکە کە شووێنی دوور بێ بە کار دێنرێ: ئەو چتە خووا نەکا، خووا نەیکا، دووروا، دووروایی، خووانەکا
خوڵا نەخوواستە
خودانەکا،خودا نەخوواستە
خۆش لێ نەهاتن
خەت نەتەر
(ئەردە.):خەتێکە جادووگەران لە دەورەی خۆبانی دەکێشن ولە ناویدا خەریکی جادووبازی دەبن.
خەرمانشەن نەکریاگ
(ئەردە.):خەرمانی شەنە نەکراو