(موک،باک.):خرتە، زەویێکی نەکێلراوە کە گاسنیکی لێ درێ وتۆوی پیوەکرێ ودووایە بیکێڵنەوە،زەوی دووگاسنە،کە واتە دووجار کێڵرابێ.(ڕۆژ.)جووت،-کردن،جووتکردن.

(هەو.):داڵ،داڵاش،قەرتەل.

خەرددڵ،خرتەڵە.(کە.)گیایەکی بەهاری وپاییزییە لە کەنار ئاوان شین دەبێ ودەخورێئەژنویەک بڵند دەبی گوڵی تۆپێکی بڵاوو زەردە،بەڵان لە پاییزاندا گورمزەی پێدەڵێنوگوڵی شینە. گیایەکی گەڵا پانی بەهارییە وەک گەڵا توور وایە بەڵام ئەم سەلکی نییەو تامیشی هەر وە تامی تووریدەچی.

گوزەران،درڕەو.(باک.)بەند،بەنداوی ئوی جۆگەوچۆمانە.(باک.)ماف.باج،خەراج،خاراج،پارەیەکەیا دەغڵێکەلەژێردەستان دەستێنرێت،دررەو.گوزەران.(کە.)گولابەتوون،شریت یاقەیتانی ئاوریشمەکەلەسیخمەی کوردیووڵاتی کەرکوک وکڵاوی ژنانی موکریاندەخرێت وپێی دەڕازێننەوە.

چوواندن،بەختکردن.

دەستبڵاو، گوزەرانکەر.

ڕۆژانەی منداڵ وشاگردان،چوواندن، دەرچوون.جوورەبافتەیەکی پانەلەکەناری کەواوسیخمەی ژنان دەگیرێ.

دووداری ئەستوورە(پردەڵە)یان لەسەرڕایەڵ دەکرێ وبەردی ژێربەرداشیان لەسەر دادەنرێت

باڵندەیێکی گەورەی بۆری گۆشت خۆری کێوییە،کەرخۆرە،پەلەوورێکە.

خەرتەلە، خرتەلە، گۆرمزە، گیایەکی خۆرسکی دەشتییە.گیایەکی خۆڕسکە ، گەڵای وەهی تووری دەچێ وگچکەترە ، گوڵی زە ردی هەیە، دە نکەکانی ویوردو قاوەیین ، تامی توندوتێژە ،دەنکهکانی وی دووای کوتانی لەناو یا لەسرکەیدا دەکەنە هەویرلەگەڵ خوواردنی بۆجووڵاندنی ئیشتیابەکار دەبرێ ، لەپزشکیشدابۆشوشتنی پێی نەخۆشان بەکاردەبرێ.

(هەو.): (باد.)خڕەک،لووسکردنی مەڕمەڕان.

(زا.)جووتگرتنی گیانداربێجکەلەئادەمی.(بابا.) گەرای کوللەوچتی تر.

(باک.) :غەرزا،ناوی سەردارێکی کوردەلە راژۆرێ جۆمی (دەجلە.) شارێکی ناوداری خەرزانە. نێوی ئێلێکی کوردەتێکەڵ بە ئێلی شەمەڕی ئارەوان بووە، خرسات، خرزاد.

ناوی سەردارێکی کوردەبەئێلی خۆیەرەتێکەڵی شەمەڕی عەرەبان بووە.

(زەن،کەل.):ژاڵە.

خەساندن.

قەبڵاندنی بەری دارە بۆلێ دەرکردنی دەیەک.

خەرکانە

کۆمەڵە دهغڵێکە سوورە لەسەر جۆخین شەنە با کرابێ،جێز رەوسە،رفسە،بەدەغڵی درواو و کۆمەڵکراویش دەڵێن کە بۆ گێرە ئامادە کرابێ.-کوتان:گێرە کردن،-ماڵینەوە، خاکەرۆی خەمان.بریتییە لە چەند شارا لە چەند مەڵۆلە چەند دەستە جۆخین دارەیێک لە گەنم وجۆی درواو کە لەشووێنێ کۆمەڵکرابێ و ئامادەی کوتان و گێرەبێ. کەبۆجاری یەکەم گێرەی بچێننە سەری بۆجاری یەکەم پێی دەڵێن(قرشەکوت) . کە بۆجاری دووەم گێرە بکرێ یا جەنجەڕیپێی دەڵێن:ووردەکوت.کەبۆجاری سێیەم خڕکرێتەوە سەر یەکتری وگێرە یا جەنجەڕی لەسەر بگێڕدرێ پێی دەڵێن (تارمە).بۆجاری چووارەم کە شەنە باکراو سوور وخاوێن بۆوە پێی دەڵێن: (رەوسە) .کە رەوسە لەگەڵ سەپانی دابەشکرا(کۆمەڵ)ی پێ دەڵێن . لەدووای هەڵگرتنی کۆمەڵەکان ئەوەی ماوە(بنخەرمان)ی پێ دەڵێن.

(ئەردە.):خەرمانەی مانگ،ئاخڵە