تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
شەوەمما
شەو ئەمما.

شەوەمما، شەوچراغی جەدی و ثەور و مەرتەعی شامی،
دوصەد قەرنی غەزالە و قۆچی صوبحی عیدی، قوربانە
سەرچاوە: نالی
قووەتی دڵ
هێزی دڵ.

« نالیی » نییەتی سیحری بەیان، حیکمەتی شیعرە
ئەمما نییەتی قووەتی دڵ، قودرەتی ئینشا
سەرچاوە: نالی
قەسوەت
دڵڕەقیی.

ئەگەرچیی کوردی دووری شارەزووری قەسوەتم، ئەمما
وەسیلەم طەیبە و حیلمی شەفیع و فەضلی مەننانە
سەرچاوە: نالی
ماوەرد
ماء الورد، گوڵاو.

ماوەردە لەسەر خەرمەنی گوڵ عەطرفشانە،
یا ئاوی حەیاتە: عەرەقی وردی موحەییات؟!
سەرچاوە: نالی
مایەپەروەر
ئەوەی کە ماددەکان پەروەردە ئەکات.

ئەی شەمسی مایە پەروەر و ئیکسیری قەلبی خاک!
بنواڕە حاڵی هالیکی ئەم خاکە ئەحقەرە
سەرچاوە: نالی
موتەوەححیش
هەڵاتوو و داوە کێو.

گۆشەگیرم له برۆت و موتەوەححیش له موژەت
ڕۆحی شیرینم ئەبەر شیر و قولابی نادەم
سەرچاوە: نالی
موحەووەل
سپاردە.

شێخم، چ گەرمە حەڵقەیی ذیکرت بە ڕەشبەڵەک!
حاڵی ئەمانە خۆ بە جەنابت موحەووەلە!
سەرچاوە: نالی
موسوەدە
موسەووەدە، ڕەشنووس، نووسراو بە لە پاکنووس کردنی.

بێتە حوجرەم، پارچە پارچەی موسوەدەم بکڕێ بە ڕۆح،
هەر کەسێ کووتاڵ و پارچەی بێ بەدەڵ سەودا دەکا
سەرچاوە: نالی
موطەووەق
تەوق لە گەردن.

سەراپای گرتووی زوڵف، بۆیە بوویی
موقەییەد، هەم موخەلخەل، هەم موطەووەق!
سەرچاوە: نالی
مولەووەث
پیس.

نەبوو ڕووم بێمە خاکی چاکی پاکی طەیبە، تا بیستم:
بە سەگ نابێ مولەووەث ئاوی زەرقا، بەحری ئیحسانە
سەرچاوە: نالی
مونەووەر
ڕووناک، نوورانی.

سپی نەذیرە هەموو موو لە سیڕڕی (وَجهُ) لەسەر
مونەووەرە، لە طەرەف نوورەوە بووە بە نەذیر
سەرچاوە: نالی
مەدینەی مونەووەرە
شاری نوورانیی و پیرۆز، شاری مەدینه که پێغەمبەر له مەککەوە کۆچی بۆ کرد و لەوێ وەفاتی کرد.

ئەی ساکینی ڕیاضی مەدینەی مونەووەرە
لوطفێ بکه، بفەرموو: مەدینەی منە و، وەرە
سەرچاوە: نالی
سەرچاوە: نالی
ناروەر
ئەو ئافرەتەی مەمکەکانی وەک هەناریان لێ هاتبێ [ لە لاپەڕی ٤١٢ و ٤١٣یشدا وشە و مەعنای وشەی (نارەوەر) بەپێێ ئێرە ڕاست بکەنەوە. ،

وەک گوڵی ئاتەشیی، خەمڵیوە بە بەرگی چەمەنیی
قامەتی نارەبەرە، ناروەرە، نارەوەنە
سەرچاوە: نالی
نارەوەن
درەختێکی بەرز و گەورەی لق و پۆپ چڕی گەلا وردە، لە حەوشی زۆر لە تەکیە و خانەقاکانا هەیە بۆ سێبەر، بەری نییە.

دەسبەندیانە دێن و دەچن سەرو و نارەوەن،
یا حەڵقەیانە صۆفییی ملخوار و مەندەبوور؟
سەرچاوە: نالی
نارەوەن
لە کوردیدا درەختێکی ساق ئەستوورە، لە بەرزیی و نزمیدا مام ناوەندییە، لق و پۆپ و گەڵای زۆری لێ ئەبێتەوە، هیچ جۆرە بەرێکی نییە. بەم مەعنایە بۆ ئەم شوێنە دەست نادا. لە فارسیدا بە مەعنای داری هەناریش هاتووە. ئەم مەعنایە بۆ ئێرە ئەگونجێ. دووریش نییە وشەکە بەهەڵە نووسرابێتەوە و (نارەبەن) بێ کەواتە درەختی هەنار.

قامه تی سەروی، ئەگەر بێبەرە بۆ چ نارەوەنه؟!
تۆ بێ زوڵفی ئەگەر دووکەڵه، بۆچ ناری بەرە! ؟
سەرچاوە: نالی
نارەوەن
درەختێکی دار سەخت و، گەڵا ددانەدارە، بەر لە پشکووتنی گەڵای، گوڵەکانی ئەوەرێن.

وەک گوڵی ئاتەشیی، خەمڵیوە بە بەرگی چەمەنیی
قامەتی نارەبەرە، ناروەرە، نارەوەنە
سەرچاوە: نالی
هووەیدا
ئاشکرا.

حوکمی قانوونی صەفا ڕۆییی له ڕەومی ڕوومەدا
تا هووەیدا بوو له ڕۆما گەردی ئاشووبی عەجەم
سەرچاوە: نالی
واوەی
سووک کراوەی (واوەیل) ە، واتە

وەرە ساقیی! بەشین و نەدب و واوەی
ئەوا فەرشی حەیاتی خۆم دەکەم طەی
سەرچاوە: نالی
واوەیل
هاوار.

زێر و زەبەر دەبن بە دو فیرقە، لە فیرقەتەین
واوەیل و ئیمتیازە کە کێ بێنە کێ بەرە