تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: نالی
بوزان
جەمعی بوزە واتە بزن.

ئەو شێخە بە کوم مەگرە کە پەشمینە مەریدە
ئەو ڕیشە بەسەر دارەوە ڕیسێکی بوزانە
سەرچاوە: نالی
بوزورگ
گەورە. ڕەند

شێخیی و سەر لنگە دەستاڕی بە دەستاری بوزورگ
ڕەندم و، دەستاری کەلـلەی من دەفە، نەک میندەفە
سەرچاوە: نالی
جوزء
پارچە. بەشێک لە چەند بەشێکی کتێبێک.

لە شەرحی هەیئەتی مەتنی بەدەن کە هەر جوزئی
سەقیمە، عاجزە تەصحیح و ڕابیطی تەدبیر
سەرچاوە: نالی
عەجووزە
پیر و فەرتووت.

بۆ تۆ کە بیکر و تازە، وەکو حۆریی جەننەتی
قەیدی چییە عەجووزەیی دونیا بدەم طەڵاق؟!
سەرچاوە: نالی
قیبلە قوزە
ئارەزووباز و شەهوەتپەرست.

گوتم ئەی قیبلە قوزە! بۆچی بە تەحریری حەریر
ڕاغیبی لیبسی عەجەم، تاریکی بەرگی یەمەنی؟
سەرچاوە: نالی
موزەخرەف
ئەوەی خەریکی شتی هیچوپووچ بێ و خۆی هەر بەدیمەن جوان کردبێ.

تەرکی ئارایشی تەن نەقدی ڕەواجی عەرەبە
تۆ عەجەم، مەردی موزەخرەف تەنیی و قەڵبەزەنی
سەرچاوە: نالی
مەوزوون
ڕێکوپێک.

لە سایەی قەددی مەوزوون و دوو زوڵفی
لە « نالیی » و شیعر و تەسویدی نەما باس
سەرچاوە: نالی
هوزار
بولبول، یاخود هەزار.

گوڵشەن وەکو بەزمێکە کە ئاحادی هەزاری
بۆ تاقە گوڵێکی گەییە ڕوتبەیی میثات
سەرچاوە: نالی
هیجرەت گوزین
ئەوەی کۆچکردن لە وڵاتی خۆی هەڵاوێرێ بەسەر مانەوە تیایدا. نییوەی یەکەمی بەیتەکە ئیشارەتە بەوە کە پێغەمبەر (د. خ) بەرلەوەی سرووشی لە خواوە بۆبێ لە ئەشکەوتی (حیرا) دا خەڵوەت نشینی ئەکرد. نیوەی دووهەمیشی ئیشارەتە بە کۆچ کردنی لە مەککەوە بۆ مەدینە و پەناگرتنی لەگەڵ حەزرەتی ئەبووبەکر لە ئەشکەوتی (ثەور) دا.

ئەگەر خەڵوەت نشین بێ، (جانی جانان) بێ ئەنیسی ئەو
وەگەر هیجرەتگوزین، ڕۆحی (عەزیزان) یاری غاری بێ!
سەرچاوە: نالی
ڕووزەردیی
خەجاڵه تیی و شەرمەزاریی، کاڵیی و زەردیی.

له خەوفی طەلعەتی ڕۆژ هەر وەکوو شێت
به ڕووزەردیی هەڵات و کەوتە کێوان
سەرچاوە: نالی
گوزین
هەڵاوێردوو و پەسەندکردوو.

سەهم هەتا جوعبەنشین بێ، گۆنە زەردی خەڵوەتە
قەوس هەتا چللە گوزین بێ، هەر ئەسیری خوارییە
سەرچاوە: نالی
برد العجوز
برجی پیرەژن، چەند ڕۆژێکە لە دواڕۆژەکانی زستان، هەوایان تیا زۆر سارد ئەبێ.

(بَرْدُ العَجوز) ەیێکی کە نەیبوو بە غەیری بەرد
دنیا ئەمە چ ڕەنگە، چ بێنێکە دایەوە!
سەرچاوە: نالی
بەردی عەجووز
برجی پیرەژن لە دوا ڕۆژەکانی زستانا، یاخود مەبەست لە (بەرد) هەر بەردی کوردی و لە (عەجوز) یش بنیادەمی پیرە.

ئەو فەوت و وەفاتە سەبەبی عەهد و وەفاتە
چوو صاعیقەیی بەردی عەجووز و گوڵ و مل هات
سەرچاوە: نالی
زرێدوز
زرێسم.

سەراپا هەروەکوو حەڵقەی زڕێ پەروێزەیی خوێنم
بە یەک یەک تیری موژگانی زرێ دۆزت بریندارم
سەرچاوە: نالی
ڕوومووز
جەمعی (ڕەمز) ە واتە ئیشارەت، مەبەست شتی به ئاسانیی لێ حاڵیی نەبووە.

کەی دەکا شەرح و بەیاناتی ڕومووزی دەردی دڵ
ڕووڕەشێ هەروەک دەوات و، دوو زبانێ وەک قەڵەم!