تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
شیرینی نوێ
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 37
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەردڕکانە
[[ 6-بهر +دڕ «دڕان» +ئك+ئانه/2]]
«نت.»
هەر
شتێکی
وەکوو
پاره
، جلوبەرگی
کۆن
که
لەکاتی
دە
بە
رکردنی بەرگی
تازه
بدرێ
بە
کەسێ
یا
میواندارێکی
بە
و بۆنەوە
بۆ
دۆست
و ڕەفیقان بکرێ. تێبــ.ینی:
ئەم
ڕەسمه
لەنێو
ئاغاواتی کوردا
باو
بووه
کە
جلکی تازەیان
بۆ
خۆیان
دەکرد، کۆنەکەیان
دەدا
بە
دەست
و
پێوەند
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرمەمکانه
[[بەرمەمکان + ئە/٢]]
«ست.»
حاڵی
منداڵێکی
که
هێشتا
شیری
مەمکی دایکی د ەخوا و
لە
مەمکێ نەکرابێتەوه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەهارەکانی
[[بههار/1+3-ئه/2 +كانی]]
«نت.»
هێندێ
کانیاو
که
لەسەره بەهارا دەتەقنەوه و
زۆری
پێ
ناچێ
وشکی
دەکەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باڵشکان
(مست. لا.)، ١-توانستی
فڕین
نەمانی باڵەندەیەک
لە
بەر
ئەوەی
باڵێکی ئازارێکی پێگەیشتبێ
یا
شکابێ. ٢-(کن.)
تووشی
بەدبەختی
بوون
، بێچار
بوون
،
سەر
نەکەوتن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابڕووتکان
«مستـ.. لا.» تمـ:
ئابڕوچوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاقڵ پێشکان
«مستـ. لا.» «عا. کو.»، «مکـ.»
سەرەو
دەر
کردن
لە
کاران
،
لە
مەسەلەیەک،
لە
زانستێک، لێزانین:
جەوهەر
ئاقڵی
بەوشتانە ناشکێ،
هیچ
نەم
دەزانی
خدر
ئاوا
ئاقڵی
بە
شیعر
دەشکێ،
جوامێر
ئیتر
گەورە
بووە
ئاقڵی
بە
چاکە
و
خراپە
دەشکێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوشکان
«مستـ. لا.»
کەلەبەر
کەوتنە
ئەو
جۆگەیەی
کە
ئاوی
پێدا
بەردراوەتەوە
سەر
کشت
و
کاڵ
و ڕویشتنی ئاوەکە بەڵایێکی ترە.:
کوڕە
بەسەر
ئەم
جۆگەیە
دا
بڕۆ
بزانە ئاوەکە
لە
کوێ
شکاوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵۆزکان
«مسـ. لا.» تمـ: ئالۆزبوون.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵۆسکان
[[ = ئاڵۆزکان]]
«مسـ. لا.» تمـ:
ئاڵۆز
بوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیستیکان
[[ لە رووسی: ستەکان]]
(نا.) دەفرێکی بچووکە
لە
شووشە
دروست
دەکرێ
و
چای
پێ دەخورێتەوە.. * (کعر.)
پیاڵە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیمکان
[[=عا.: ئیمکان]]
(نمس.) ١-
ڕێ
تێچوون
. ٢-
توانایی
و
زۆر
بە
سەر
کارێکدا
هەبوون
،
قەوەت
بە
ئیشێک
شکان
. ئیمکانی
هەیە
وابێ
کە
ئێوە
دەفەرموون. ئیمکانی
دە
دیناری
نییە
خانوو
بە
چی
دەکا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەرکان
[[عا.]]
«نا.» ۱-
پایە
و کۆڵەکەی
هەموو
شتێک،
هەر
شتێکی
بە
بێ
ئەو
، کارێک
یا
مەسەلەیێک
جێ
بە
جێ
نەبێ
و
سەر
نەگرێ.: ئەرکانی
نوێژ
، ئەرکانی
دەوڵەت
. «
زەعیف
بێ
خوا
نەخواستە
ئیعتقادت» «
بە
ئایین
و
بە
ئەرکان
و
بە
ئەتوار
» «ڕەزا_۲۳» ۲- ئەرکانی حەڕبە و
کورت
کراوەتەوە.: ساڵی ئەرکانی «ساڵێکە
کە
ئۆردووی عوسمانی
لە
ژێر
فەرماندەیی براییم پاشای ئەرکانی حەڕەبدا،
لە
مەڵبەندی مەهابات
دەگەڵ
عرووسان شەڕی کردووە.» ۳-
ناوە
بۆ
پیاوان.: ئەرکانە
شەلی
نانەوا
لە
کانێسکان
بوو
. ئەرکانی جەیش_ [عا.]، «نتـ.»، «کعر.» ئیدارەیەکە
لە
وەزارەتی
جەنگ
یا
بەرگری
وڵاتاندا،
لە
وەختی
شەڕ
و
ئاشتی
فەرمان
دەدا
بە
بەشەکانی هێزی
چەکدار
و چاوەدێریی
جێ
بە
جێ
کردنیان
دەکا
. ٭ئەرکانی حەرب «
لە
دەوری
عوسمانیدا»، «کئێر.» ستادی
ئەڕتەش
. ئەرکانی حەرب_ [عا.]، «نتـ.» ۱- تمـ: ئەرکانی
جەیش
. ۲-
هەر
ئەفسەرێکی
بە
دانستە
بۆ
هەڵسووڕاندنی
ئیشی
دایەرەی ئەرکانی حەرب
پەروەردە
کرابێ. «ئەرکانی حەربی هۆردووی
شەشەمین
» «
وەزیری
عێڕاق محەمەد
ئەمین
» «
سەلام
- ۱۹۵» ٭ «کئێر.» ئەفسەری
ستاد
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەستۆ شکان
«مستـ. لا.»، «کنـ.»
مردن
،
لە
ناو
چوون:
دەک
بە
ئەستۆی
شکاو
بێتەوە «نەیێتەوە».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەژنۆ شکان
«مستـ. لا.» ۱- شکانی
چۆک
. ۲- «کنـ.»
بێ
هێز
بوون
،
بێ
دەستەڵات
بوون
،
بێچارە
بوون
" «
ئەی
ئەژنۆ
شکاو
خۆ
...»، (
بێچارە
،
بێ
دەسەڵات
خۆ
...) «زیاتر
کەس
و
کاری
مردوو
بەکاری
دێنن»، «
ئەی
بە
ئەژنۆی
شکاو
بێتەوە» نەیێتەوە. «یەکێک چووبێتە شوێنێک و
زۆری
پێ بچێ،
ئەوی
لەم
درەنگ
هاتنەوەیە
تووڕە
بێ
دەیڵێ».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باریکان
[[باریک + ئان]]
(نت.) بەنێکی
بە
دانستە
و
باریک
ڕێسرابێ.
باریکان
دەڕێسێ-
بە
تەشی
خوری
دەکاتە بەنێکی
باریک
. ب) (کن.) قسەکانی
زۆر
درێژ
دەکاتەوە،
هەر
لێی
بابڕیتەوە،
زۆر
ڕینگەڕینگ
دەکا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بزڕکان
«مست. لا.»، «
سیه
.» 1- تەفاعولی
کیمیایی
شیر
و
ماست
لەناو
خۆیاندا،
لە
ئەنجامی
گەرم
کردنیان
لەسەر
ئاور
و تێکچوونی فیزیکی شکڵی دەرەوەیان جیابوونەوەی «
ئاو
» لێیان و لیندوولیندوو
بوونی
باقی
ئەو
شتانەی
لە
تەرکیبیاندا هەیه. * «مک.»
هەڵگەڕان
. 2-
شێوان
و
سەر
لێتێکچوونی
ئینسان
و پەڕینی ڕەنگی
دەم
و چاوی
له
ترسان
*«مک.»
پەشۆکان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەرمەممـکان
[[بەر/٤ -مەمک+ ئان/١]]
ئەو
،
ماوە
یەی
دایکێک
له
مەمکی
خۆی
شیر
دەدا
به
منداڵ
،
ئەو
ماو
یەی
منداڵێک
به
شیری
مەمکی دایکی
بەڕێ
دەچێ:: یەکێکی
تازه
پێ هەڵدەگرێ و یەکێکی بەرمەمکانیشی هەیه.
1
2