تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 7
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەڵقەڕێزکردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)، (سن.) تم: ئاڵقەڕێزکردن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
١- باڕێزە
[[؟]]
(نت.)، (
هل
.،
خۆشناوەتی
) گیایەکی لاسکی
درێژ
و
ڕەش
باوە، گەڵای
ورد
و
سێ
گۆشەیە،
وە
کەرەوز
دەچێ،
لە
شاخان
لەو
شوێنانەی
کەمێ
ئاویان
هەیە
،
شین
دەبێ
. تێبــ.-
لە
کوردستان
ئەم
گیایە
بۆ
نەخۆشی
(
میزگیران
) کەڵکی
لێ
وەردەگیرێ و
دەڵێن
یەکاویەکە. ((
باڕێزە
شین
بوون
بە
شاخانەوە+ با
گولە
بمرێ
بە
داخانەوە)) (فۆلکلۆر). *خاڵەڕەش،
خاڵەڕەشە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
٢- باڕێزە
[[با + ڕێز (ڕێژ) + ئە]]
(نت.)، (مک.) بارانێکی
بە
(با) ببارێ. وەکووو
باڕێزە
فرمێسکی
بە
چاواندا دەهاتە
خوار
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵقەڕێز
«عا. کو.»، «نتـ.» ١-
چەند
ئاڵقەیەکە
لە
ئاسن
دروست
کراون
وەکوو
زنجیر
تێک
دەکرێتەوە، سەرێکی
لە
تایەکی
دەرگا
دائەگوترێ، سەرەکەی
تری
پارچە
ئاسنێکی
درێژووکەی
کوون
یا
ئاڵقەیێکی پێوەیە
دەکرێ
بە
سەر
«
دوولایی
»
دا
،
کە
لە
تایەکەی
تری
دەرگا
«
ئەگەر
دووتایی
بێ
»
یا
لە
چوارچێوەی
دەرگا
داکوتراوە،
بۆ
داخستن
و قفڵدانی
دەرگا
بە
کار
دێت
. ٢- هەرجۆرە ئامرازێکی
تر
کە
بەم
شێوەیە
بۆ
داخستنی
دەرگا
لە
مەعدەن
دروست
کرابێ. شکڵی هەرچۆنێک
دەبێ
ببێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵقەڕێز «تیس»
[[؟]]
«نا.»، «مکـ.» گیایەکی دەشتەکییە،
زۆر
بەرز
نابێتەوە،
هەمیشە
تەنانەت
لە
ژێر
بەفریشدا دەمێنێتەوە و
شینە
، ساقەتی
نیو
سانتیمەتر
ئەستوور
دەبێ
و
قەف
قەفە،
لە
شکاندنەوەدا
شیری
لێ
دەتکێ، دڵۆپێ
لەم
شیرە
بە
چەند
کڵۆ
قەنددا دەکەن و
لە
باتی
دەرمانی
ڕەوانی
«موسهێل»
بە
کاری
دێنن
زۆر
کاریگەرە. تێبــ. ــ
بە
لێکدانەوەی
من
ئەم
وشەیە
هیچ
پێوەندێکی
بە
«
ئاڵقە
» و «
تیز
=
تیژ
» ەوە
نیە
و زیاتر
لە
یۆنانی دەچێ،
تەنیا
گیایەکی
لە
قاموسەکانی فارسیدا بەرچاوم
کەوت
کە
بۆنی
ئەوەی
لێبێ «
ئاڵقەتیز
» ی کوردییە «
بخور
مریم» ە
کە
دوکتۆر
معین
پاش
ئەوەی
بە
«
گوڵی
نیگونسار =
گوڵی
سەرەونخون» ی
مانا
لێدەداتەوە «تمـ:
فەرهەنگ
، جـ١، ل ـ ٤٧٨»
لە
باسی
«
گوڵی
نیگونسار»
دا
«
فەرهەنگ
. جـ٣، ل ـ ٣٣٥١»
وای
باس
دەکا: «...
لە
بنی
ئەم
گییایەدا ماددەیەک
هەیە
«سیکلامین» ی
ناوە
کە
بۆ
ڕەوانی
زۆر
کاریگەرە...»، «
مردۆخ
» یش «بخووری مرێم» ی نووسیوە و هاوتایەکی
بە
«چەنگی مرێم» دادەنێ،
ئەوجار
لە
باسی
چەنگی مرێمدا
بە
عەڕەبی «
بخور
الاکراد» ی
مانا
لێداوەتەوە «تمـ: مخـ. جـ٢، ل ــ ٥٧٨». «المنجد» ی عەرەبیش یەکێک
لە
هاوتاکانی بخووری مرێم
بە
«
بخور
الاکراد»
ناو
دەبا
«تمـ: المنجد ــ ٢٧»
شەڵواربەکۆڵ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاڵقەڕێز کردن
«مستـ. متـ.» داخستنی
دەرگا
، هەڵپێکانی
دەرگا
، هێنانی
ئاڵقەڕێز
لە
تایەکی
دەرگاوە
بۆ
تایەکەی
تر
یا
بۆ
سەر
چوارچێوە
و کردنی
بە
دوو
لاییدا.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەڵقەڕێز
[[عا. کو.]]
(نت.)، (سن.) تم:
ئاڵقەڕێز
.