(نمس.) ١- پێشەوایی و ڕابەری کاروباری دینی موسوڵمانان. قوربان ئەو ڕەمەزانە تەشریف بێنە ئیمامەتییەکمان بۆ بکە. ٢- یەکێکە لە ئەرکانی ئیمان لە ئایینی شیعەدا *ئیمامەت.

(نت.)، (کعر.) خەڵکی وەک (ئێمە)، ئەوانەی وە ئێمە دەچن، ئەو کەسانەی حاڵیان وەک حاڵی مەیە. *(مک.) مەمانان. ئێمەومانان. (سن.) ئێمەگەل.

(نت.)، (کعر.) تم: ئێمەمانان.

«کنـ.» ۱- لەم لاولا و بە دەردی سەری، بژیوی خۆ پەیدا کردن. «... تا مێردەکەشم نەگیرابوو هەر باشتر بوو، ئەحمەد و مەحموودێکی بۆ ئەکردین...» «_: ژان_۱۹۲» ۲- پەل کوتان بۆ هەموو لایەک، لە هەموو دەرگایەک دان، هەڵپە هەڵپ کردن «بۆ هەر مەبەستێ بێ» ۳- بە فێڵ و درۆ و دەلەسە کاری خۆ مەیسەل کردن.

«سـ.» تێ نەگەییشتوو، گێل و نەفام. «وەکوو یەک دێتە بەر گوێ پیاوی ئەحمەق» «سەفیری بولبول و ئاوازی لەق لەق» «؟».

«بنتـ.» وەکوو نەزان، بەشێوەی گێل و نەفام.: ئەحمەقانە دەجووڵێتەوە، هێندە ئەحمەقانە قسە دەکا پیاو بە خۆیدا دەشکێتەوە. «ستـ.» کارێکی لە پیاوی ئەحمەق بوەشێتەوە.: ئەم کارە ئەحمەقانەیە چ بوو کردی، کردەوەکانی هەموو ئەحمەقانەیە گوێی مەدەیە.

«حمسـ.» حاڵەتێ کە پیاوی ئەحمەق هەیەتی، نەزانی و تێ نەگەییشتوویی.: بە ئەحمەقیی خۆی ببەخشن.

«ستـ.»، «هو.» حاڵی کەسێکی تووشی گیروگرفتێ بووبێ و سەری لێ شێوابێ، موتەحەییر بێ. «جەواتەی شێرۆ سەرەفگەندە بین» «جە سەودای گەردوون ئەرامەندە بین» «خانا_٦٧٩» تێبــ.ینی: ئەم وشەیە لە «ئەرام» و پاشبەندی «ئندە» یە و زیاتر فارسییە تا کوردی- پێکهاتووە. «ئەرام» خۆی وشەیەکی پەهلەوییە و مەسدەرەکەی «ئەرامیتەن» و «نمسـ.» یشی «ئەرامیشن» ە کە مانایان: «نائاسوودەیی و ئۆقرە نەگرتن» ە و تەواو پێچەوانەی «ئارام» ە کە بە مانای «دامەزران و ئۆقرە گرتن» هاتووە. «ئەرام» ی پەهلەوی تەرکیبێکە لە ئامرازی نەفی «ئە=نا» و «رەم» ی ئاوێستایی بە مەعنای ئیسڕاحەت کردن و ڕۆکەوتن. بە تێکڕایی ئەرامەندە[ئە+رام+ئەندە]دەبێتە ئەو کەسەی ئیسڕاحەتی لێ هەڵگیرابێ.

«سـ.» پیاو یا ژنێکی ڕەنگی پێستی وەکوو ڕەنگی گەنم بێ، گەنم ڕەنگ. ٭سەوزە، گەندمی. تێبــ.ینی: ئەم وشەیە لە عەڕەبیدا سفەتی نێرینانە و بۆ مێیینە «سمراء» دەڵێن، بەڵام لە کوردیدا ئەم فەرقە ناکرێ و بۆ هەردوو جسن بەکاردێت. ۲- «مجـ.» جوان، خوێن شیرن، ژیکەڵە. ۳- ناوە بۆ ئافرەت.

«ستـ.» چیغێکی بە بەنی ڕەنگاوڕەنگ چندرابێ و نەخشین بێ. «چیخی ئەسمەر پێچ ڕەشماڵانی جاف» «ڕووپووشی شێوەی شای مشکین کەڵاف» «سەلام- ۹۱»

(شر.) وەڵامی پرسیاری: کامەتا، کوا؟ ی پێ دەدرێتەوە. (جم؛ ئەمەتان). کامەتا کتێبــ.ەکە؟ -ئەمەتا لێرەیە. تێبــ.- ڕەنگە پارچەی دووەمی ئەم وشەیە، دەگەڵ (تا) و (تە)ی ئاوێستایی کە مانایان (ئەم)ە (تم: پد. یگد. ج٢-٣٦٧) پێوەندی هەبێ، لەم خاڵەدا دووپاتە کردنەوەی (ئەم) دەشێ بۆ تەئکید بێ. ڕێشی تێدەچێ کە (تا) لە (ستا)ی ئاوێستایی وەرگیرابێ کە لە پەهلەویدا بۆتە (ئێستاتەن). بە مانای: بوون، هەبوون (تم: فرەوشی: پفا-١٤٤)، هەڵسەنگاندنی دەگەڵ شێوەی سنەیەکەی (ئەمەسە) بۆمان دەردەخا کە ڕای دووەم لە ڕاستی نیزیکترە. * ئەمەتانێ، ئەمەتە، ئەمەسە، ئەوەتا، ئەوەتونێ. (بک.) ئەڤە، ڤایە.

(شر.) تم: ئەمەتا.

(شر.٩ تم: ئەمەتا.

(نا.٩، (کعر.) تم؛ ئەمریکا.

(شر.)، (سن.٩ تم: ئەمەتا.

(نا.) تم: ئومێد. هیچ ئەمەلی نەماوە ڕوحمی خوا نەبێ، ئەمەلت بەم کابرایە نەبێ. (( خستییە ناو قەفەس، بڕا، ڕێی ئەمەل)) ((هیچ چارەی نەما، بێجگە لە ئەجەل)) (سەلام-١٤٠)

(بنت.) تم: ئەمەندە.

(بنت.) تم: ئەمەندووکانە.

(بنت.) تم: ئەمەندووچکە. تێبــ.- دەنگی (چ)ی ئووچکە لەسەر زمانان بۆتە (س).

(بنت.) میقدارێکی کەمتر لە ئەمەندووکەی پێ دیاری دەکرێ. *ئەمەندووسکە، ئەوەندووسکە.