(سمف.)، (سن.) هەڵاوەسراو، کەسێکی لە سێدارە درابێ، ئەوەی ملی بە پەتەوە کرابێ.

(مست. مت.)، (سن.) لە سێدارەدان، بە دارا کردن. هەڵاوەسین، ئیعدام کردن.

(مست. لا.) تم: باڕاندن

«مست.، لا.» تم: بریسکانەوه::ئەرێ ئەو شته چییه دەبرێقێتەوه ؟

«نت.». «سن.» تم: بڵق.

«نت.»، «کعر.» ئامرازێکه له «بەن» دەچندرێ ناوەڕاستەکەی پانەە و بەرەبەره باریک دەبێتەوه، پاشان له هەردوو لایەوه نزیکەی 20-30 سانتیمیترێکی وەکوو گوریسێ کی باریک دەهۆندرێتەوه. له ڕابردوویێکی کۆنا وەکوو «چەک» ێک لە ناو لەشکراندا باو بووه و دەگەڵ دووژمن شەڕیان پێکردووه، بەردێکیان خستۆ ته ناو ەڕاستەکەی و لاسکەکانیان بە دەستەوه گرتووه هەڵیان سووڕاندووه، لەپڕ لاسکێکیان بەرداوه و «بەرد» ەکه به تەووژمی هەڵسووڕاندنەکەی پێشوو دەرپەڕیوه. * «کئێر.» قۆچەقانی. «سن.» قەڵماسک. «جف.، جن.» قەڵماسەنگ. تێبــ.ینی: ئەم ئەمرازه تا سەرەتای ئەم چەرخەش لە شارەکانی کوردستانا بۆ «شەڕگەڕەک» بەکار دەهێنرا، بەڵام ئێستا تەنیا بۆ یاری منداڵان و چۆلەکه کوشتن بەکاردێت، شکڵیشی گۆڕاوه و له کوردستانی عێڕاق بۆ شکڵی تازەی ناوی «دار لاستیق» و له کوردستانی ئێران «قۆچەقانی جیر» پەیدا بووه.

«نا،» دووکاندارێکه، خوارددەمەنی وەکوو برنج و ڕۆن و پەنیر و ماست و میوەجات و کەره و پێواز و سەوزی تر دەفرۆشێت.

«حمس.» کار و پیشەیێکی بەقاڵ دەیکا.

(نا.) تم: ئاوبەند. ((کێ بە کەدووی ئەو نۆشا ئاو سەرد)) (( نەوی جە ئیسقا وێنەی کەدوو زەرد)) (خانا- ١٥١) ئەوە بۆ هێندە ئاو دەخواتەوە دەڵێی ئیسقایی گرتووە.

«نا.»، «کئێر.» یەکێکە لە پێنج ئیشکانییە گەورەکانی دنیا، ۳۰میلیۆن، ۲۲۴ەزار کیلۆمەتری چوار گۆشە پانە و لە ساڵی۱۹٦۹دا نیزیکەی ۳۲۰میلیۆن نفووسی هەبووە «تمـ: لاڕووس- ۹۹۷» ٭ «کعر.» ئەفریقا.

(نا.)، (کعر.) تم: ئەفریقا.

(نت.) ١- هاوتا، هاوسەنگ. (عا.) معادل. ٢- لەباتی، لەبری. ٣- بەئەندازە، بەقەدەر. بارتەقای دە پووتێک دەبوو نازانم چۆنی بۆ هەڵگیرابوو. تێبــ.- آ) بەلای منەوە زیاتر لەوەدەچێ ئەم وشەیە لە (بار) وەرگیرابێ، سەرەڕای ئەو ڕێتێچوونانەی لە (ب)دا باس دەکرێن. ئەگەر باری بارەبەرێک تەواو نوبووبێ بۆ ئەوەی (تا) کانی بارەکە هەرتکیان بە یەک ئەندازە قورس بن شتێکیان خستۆتە سەر (تا) سووکەکە و ئەم وشەیان بە مانای (وسیلە التعادل) بۆ داهێناوە و بەرەبەرە بۆ شتی دیکەش غەیری (بار) بەکارهێندراوە، بەڵام بۆچی لە (تا) قورسەکەیان دەرنەهێناوە و نەیانخستۆتە سەر (تا)یە سووکەکە؟ کارێکی وانییە کە بە هاسانی بدۆزریتەوە و زۆر ڕێی تێدەچێ یەکەم جار کە ئەم کارە ئەنجام دراوە و ئەم وشەیەی بۆ داتاشراوە هەردوو (تا)ی بارەکە یەک جسن نەبوون و تێکەڵ کردنیان مومکین نەبووبێ و... و.... ب) ڕێی دەچێتێ ئەم وشەیە لوم کەرتانە پێکهاتبێ: ١-[ بار + دەق +ئە]، ٢- [بار + تەقا (؟)]، ٣- [ بار { دەق + ها].

١- باوەڕ، بڕوا:: پیاوێکی درۆزنه بەقای پێ مەکه.٢ - وەفا، ( دنیا بەقای بۆ کەس نییه)

«مست.مت.» تم: باو ەر پێکردن.