تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
شیرینی نوێ
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 17
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسکەلە
[[لە ئیتالی: سکالۆ]]
۱-
ئەو
شوێنەیە
لە
کەناری
دەریا
،
کە
کەشتی
لەنگەری
لێ
بەردەداتەوە و ڕادەوەستێ. ٭«کئێر.»
بەندەر
، «کعر.» مێنا. ۲-
هەموو
ئەو
«
خانوو
،
عەمبار
و
بارەنداز
» انەی
بۆ
ڕاپەڕاندن
و
هاسان
کردنی کاروباری
لەنگەر
خستنی
پاپۆڕ
«
دابەزین
و
سوار
بوونی
خەڵک
،
بارکردن
و
بارداگرتن
»
لە
قەراغ
بەحر
دروست
کرابێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسکەملی
[[؟]]
«نا.»، «کعر.» کورسییە
بۆ
لەسەر
دانیشتن
لاجامەیێکی
هەیە
پشتی
وێ
دەدرێ. ٭«کعر.» ۲-
ئەسکەمل
، «کئێر.»
سەندەڵی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسکەملە
[[؟]]
«نا.»، «مکـ.» قومارێکە
بە
پارەی
مەعدەن
دەکرێ
. ٭۱-
ئەسکەمل
، «سنـ.»
بەرزیلان
، شێروخەت.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسکەناس
«نا.»، «سنـ.» تمـ:
ئەسکینناس
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسکەنجەبین
[[ئەسک+ئەنگەبین]]
«نتـ.»، «کئێر.» شەربەتێکی
مزرە
لە
سرکە
و
هەنگوین
سازدەکرێ. تێبــ.ینی: آ»
ئەم
وشەیە
لە
پێشدا «سکەنگەبین»
بووە
و
کراوە
بە
عەڕەبی،
چونکوو
لە
زمانی
عەڕەبیدا «ابتدا
ساکن
»
نابێ
کردوویانەتە «اسکنجبین» و
سەرلە
نوێ
گەڕاوەتەوە
ناو
زمانی
کوردی
و
فارسی
،
لە
فارسیدا «ا» یەکەیان
دیسان
لێ
فڕێ
داوە
بەڵام
لە
کوردیدا
هەر
وەک
فارسی
دەنگی «گ»
بۆتە
«ج» و «ا»
کەش
هەر
ماوەتەوە. ب» ژابا «۲۴۰و۲۴۴» و
معین
«فەرهەنگ: جـ۲- ۱۹۰۰» وشەی «
سک
»
یان
بە
«
سرکە
»
مەعنا
لێداوەتەوە. ج»
حەوت
بەش
هەنگوین
«
ئێستا
قەند
و شەکریش»
دەگەڵ
چوار
بەش
سرکە
تێکەڵاو
دەکەن و دەیکوڵێنن،
ناوبەناو
تۆزێکی دەخەنە
نێوان
دوو
پەنجەرە
و
نەختێک
دەیسوونەوە
ئەگەر
هەودا
هەودا
بوو
«کێشی
هات
»
ئەوا
دایدەگرن و
پاش
سارد
بوونەوە
دەیکەنە
شووشە
یا
هەر
دەفرێکی ترەوە و
هەڵی
دەگرن، وەختی
خواردنەوە
بە
دڵخواز
ئاوی
تێ دەکەن،
لەگەڵ
«
کاهوو
» ش دەخورێ. ٭ئەسکەنجەمین.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسکەنجەمین
«نتـ.»، «مکـ.» تمـ:
ئەسکەنجەبین
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەسکەنە
[[ئەس «؟» +کەن «هەڵکەندن» +ئە]]
«نتـ.» ئامرازێکی دارتاشانە،
بۆ
کوڵین
و هەڵکەندنی
دار
و
تەختە
بەکاردێت. تێبــ.ینی: شیشێکی پۆڵای
چوار
پاڵووە، ۱۰- ۱۲سانتیمەتر
درێژە
،
هەر
پاڵوێکی سانتیمیترەک
یا
زیاتر پانە، سەرێکی دەسکی
داری
ڕێدەخرێ و سەرەکەی
تری
وەکوو
قەڵەمی
قامیش
دادراوە و
چەشنی
چەقۆ
تیژ
دەکرێ
،
ئەو
جێگەیەی بیانەوێ بیکۆڵن لەسەری دادەنێن و
بە
کوتکێکی
دار
لە
دەسکەکەی دەدەن،
پارچە
پارچە
تەڵاش
و
تەڵەزم
لە
تەختەکە
هەڵ
دەکا
،
هەر
بەم
جوورە
چۆنی
پێویست
بێ
شوێنەکە
گەورە
و
پان
و
قووڵ
دەکرێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برووسکەدان
[[ برووسكه/1 + دان «فع.» ]]
تم: برووسکاندن/1::هەر
برووسکه
دەدا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
هەر بسکەی سمێڵی دەهات
«کن.» کەیفی
خۆش
بوو
، دەماخی
ساز
بوو
*
تووکه
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
١-ئەسکەمل
[[؟]]
«نا.»، «کعر.» یەکێکە
لەو
یارییانەی
بە
پەڕی
قومار
دەکرێ
. ۲- تمـ:
ئەسکەملە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
٢-ئەسکەمل
[[؟]]
«نا.»، «کعر.» تمـ:
ئەسکەملی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەمەندووسکە
[[ئەمەند+ ئووسکە=ئووچکە]]
(بنت.) تم:
ئەمەندووچکە
. تێبــ.- دەنگی (چ)ی
ئووچکە
لەسەر
زمانان
بۆتە
(س).
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەوەندووسکە
[[ئەوەند+ ئووسکە]]
(بنت.)، (مک.) تم:
ئەمەندووچکە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باتسکە
[[با + تس _=تز) = تێز (خێرا) + ئک + ئە]]
(نت.) تم: با
هەنجیر
. تێبــ.- آ) مانای ئەڕفی
ئەم
وشەیە
بەو
جۆرەی کەرتەکانی
نیشانی
دەدەن، دەبێتە: شتێکی (با) پەلەی
لە
پێگەیشتنی کردبێ و
زووتر
لە
وەختی
ئاسایی
گەیاندبێتی. ب) وشەی (
تەز
)
لە
زمانی
فارسیدا
بە
مانای گیایەکە
تازە
سەری
دەرهێنابێ و
لە
زمانی
پەهلەویشدا یەکێک
لە
ماناکانی (
تێز
)
خێرا
(سەریع)ە. (تم:
فرە
، پفا، ل-٤٣٢). ج)
تەنیا
(
معر
.)
ئەم
وشەیەی نووسیوە (تم:
کشت
، ج١، ل-٢٥). هس.:
تێزە
تێز
(=پەلەپەل)،
تێزە
(
تێزکە
، تێسکە)ی
تفەنگ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باسکە جاو
[[(باسك /3+ 5 - ئە/1 )هەوجاڕ]]
(نت)، (کعر) تم:
باسکێش
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باسکە سەگ
[[باسك+ 3- سەگ]]
(؟)، (نت)، (مک) سەگی ناوقەدباریک.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باسکە مەلە
[[باسك /1+3-ئە / 2+ مەلە]]
(نت)، (کعر) یەکێکە
لە
جۆرەکانی (
مەلە
)
کە
پیاو
بەهێزی
باسک
هاویشتن
دە
کەوێتە
سەر
ئاو
. *(مک)
مەلە
باسکە
.