تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 335
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەمر کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.)
فەرماندان
،
داوا
کردن
یا
نەکردنی کارێک. ئەمرکە چامان
بۆ
بێنن،
ئەمر
کراوە
بە
شەو
کەس
لە
ماڵی
خۆی
دەرنەکەوێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەمرپێکردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)
بۆ
جیبەجێ کردنی کارێک،
فەرمان
(
بە
کەسێک)
دان
. ئەمری پێکرد
کە
دانیشێ، ئەمریان پێکردین، ئەمریان پێدەکەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەمری خوا (خودا،خوڵا) کردن
(کن.) لەدنیاچوونەدەر،
مردن
. *عەمری خواکردن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەنجن ئەنجن کردن
(مست. مت.) ١- وردوردکردن،
لەت
وپەت
کردن
،
پارچەپارچەکردن
،. ٢- تم:
ئەنجنین
.
هەموو
گیانیان
ئەنجن
ئەنجن
کرد
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەژماردن
[[پهـ: ئۆشمورتەن، ئۆشمارتەن]]
«مستـ. متـ.»
دیاری
کردنی
چەندێتی
شتێک،
حیساب
کردن
، گوتنی
یەک
،
دوو
،
سێ
و... و...
هەر
جارە
لادانی پارچەیەک
لەو
شتەی
مەبەست
بێ
بزانن چەندە.:
هێشتا
نەت ئەژماردووە
دەڵێی
ئەوەندەیە،
ئەوە
سێ
جارە
دەیئەژمێرم یەکێکی
هەر
کەمە
. «خاڵم
ئەژماردن
سەت
و
بیست
و
نۆ
» «
هیچ
خاڵم نەدی
لە
گوێن
خاڵی
تۆ
» «فۆلکلۆر» ٭بژاردن/۱،
ژماردن
، «بکـ.»
هەژمارتن
،
حیساب
، حیسێب، حیسێو «
کردن
»، «جنو.»
ژمارە
کردن
.
حەساو
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەڵقاوێزکردن
(مست. مت.)، (سن.)
لە
سێدارەدان،
بە
دارا
کردن
.
هەڵاوەسین
،
ئیعدام
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەڵقەڕێزکردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.)، (سن.) تم: ئاڵقەڕێزکردن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
با دەرکردن
[[با + دەر + کردن]]
(مست. مت.) ١-
بە
دەستووری
کۆنی
کوردەواری
، چوونە
سەر
چاک
و
پیران
بۆ
چارە
کردنی
نەخۆشی
باداری
(ڕۆماتیزم). هەموویان چوونە
سەر
پیری
شەوکێڵ
با لەخۆیان دەرکەن. ٢- کردنەوەی زارکی
هەمبانە
و
کوندە
و...ی فووکراو
بۆ
ئەوەی
هەواکەیان
لێ
بێتە
دەر
و بپووچێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
با کردن
[[٣- با/ ٣- +كردن]]
(مست.لا)
ئاوسا
نی
زگی
ئادەمیزاد
لە
ئەنجامی خواردنی
هەندێ
خواردەمەنی
کە
زگ
دەئاوسێن
وەکوو
بامێ
و
پێواز
و...
یا
هەر
لەبەر
زۆر
خواردن
و خواردنەوە.:
ئەوەندەی
خوارد
بای
کرد
و لەجێی
خۆی
لێی
تخێڵ
بوو
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بابۆڵە پێچ کردن
(معت. مت.)، (سن.) پێچانەوەی
منداڵی
ساوا
بە
شکڵی
مەلۆتکە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بار بردن
[[بار + بردن]]
(مست. لا.) پەیدابوونی
توانایی
لە
وڵاغێکدا
بۆ
ئەوەی
باری
لێبندرێ.
ئەم
ئێسترە
بار
نابا
(
توانایی
هەڵگرتنی
باری
نییە
،
یا
ناکرێ-
لەبەر
هەر
هۆیەک
بێ
-
باری
لێبندرێ). *
بار
هەڵگرتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بار نەبردن
(مست. لا.) ١-
قبووڵ
نەکردنی وڵاغێک
کە
باری
لێ
بندرێ،
جا
لەبەر
چەمووشی
بێ
یاخۆ
لەبەر
لاتی
و
کەنەفتی
. ٢- (مج.)
بە
کەڵکی
کار
نەهاتنی ئینسانێک.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باراش لێکردن
(مست. مت.) بردنی (
باراش
)
بۆ
(
ئاش
) و کردنی
بە
(
ئارد
) *
باراش
هاڕین
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باربەست کردن
[[بار + بەست (بەستن) کردن]]
(مست. مت.) تم:
باربەستن
. ٢- (مست. لا.) خۆسازکردن
بۆ
ئەنجام
دانی
کارێ. باربەستی
خۆیان
کردووە
شەوەکی
وەڕێ
دەکەون.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارخانە کردن
[[بارخانە + کردن]]
(مست. مت.)، (کئێر.) هەڵچنینی
فەردە
و
بار
(هەرچێکی
بێ
)
لەسەریەک
،
لە
عەمبار
یا
هەر
جێگەیەکی
ترا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارسووک کردن
(مست. مت.) ١-
کەم
کردنەوەی
قورسایی
باری
وڵاغ
یا
هەر
هۆیەکی
تری
گواستنەوە
.
ئەم
سەربارە
داگری و
هەندێ
باری
گوێدرێژەکە
سووک
کەی
باشە
،
دەنا
لەم
هەورازە سەرناکەوێ. ٢-
کار
لە
کۆڵ
کەسێ
کردنەوە
،
تەکلیف
لەسەر
لابردن
،
ئەرک
کەم
کردن
.
ئەگەر
ئەم
دەفتەرەیان
تۆ
بینووسیتەوە بارم
سووک
دەکەی،
خۆزگە
دەڕۆیشتن و باریان
سووک
دەکردین.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بارکردن
(مست. لا.) ١- خۆسازکردنی
کاروان
و (
بار
) خستنە سەرپشتی وڵاغان *بارلێنان. ٢-
کۆچ
کردنی ماڵێک
یا
خەڵکی
شوێنێک
لە
جێگەیەکەوە
بۆ
جێیەکی
دی
.
ماڵی
مام
برزۆ
دوێنێ
باریان
کرد
.
دە
ڕۆژی
تر
باردەکەین دەچینە
هەواری
. ((
ماڵم
لێرە
باردەکا، دەچمە
دار
و
بێ
داری
+
هەرکەس
تۆی
ناوێ
بەردی
لێ
بارێ
)) (فۆلکلۆر). ٣- (مج.) موتڵەقی
گواستنەوە
و
ڕۆیشتن
. ٤- (مست. مت.)، (کن.)
زیاد
لە
توانستی
خۆی
کار
بە
کەسێ
ئەسپاردن
بۆ
جێبەجێ
کردنی.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باز بردن
[[باز+ بردن]]
(مست. لا.)، (سیم.)
بازد
تم:
بازد
- (نا.)، (مک.) تم: ٢-باز.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بازرە کردن
[[بازرە؟+ کردن]]
(
مست
.، لا.) ١- (مک.) خۆدزینەوەی
کەروێشک
لەناو
تەماڵ
بێ
ئەوەی
ڕاوکەر
پێ بزانێ. ٢- (سن.) هەڵبەزینەوەی شتێ (
گو
للە،بەرد،...)
لە
ئەرزی و
لە
شوێنی
دیکە
وەزەوی کەوتنی. *کەوانەکردن. (سیم.) بازرەقەبەستن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باس کردن
[[عا. كو.]]
(مست. لا.) ١-کۆڵێنەوە و
دوان
لە
شتێ
یا
مەبەستێ، ٢-
قسەکردن
دەربارەی
کەسێ
یا
هەرچی
.
8
9
10
11
12
13
14