(کن.) هیچ مومکین نییە، هەروا دەبێ، غەیری ئەوە نا. دەبەریدا شل و کوت بوون کوتی ئیللان و بیللان هەر دەڕۆم.

حمس.» ئەنجامی کارێ یا هەموو کاران به خراپ دیتن. به چاویلکەی ڕەش تەماشای دونیا کردن.

«نتـ.» ۱- هەموو کەلەپووری ئەدەبی نەتەوەیەک، وڵاتێک یا زمانێک.: ئەدەبیاتی کوردی، ئەدەبیاتی چەرخی شازدەهەمی فەڕانسە، ئەدەبیاتی شووڕەوی، «شێعر و ئەدەبیاتی کوردی» یادگاری مامۆستا ڕەفیق حیلمییە. ۲- هەموو بڵاو کراوەکانی پاڕتێکی سیاسی.

«نتـ.»، «کئێر.» شەربەتێکی مزرە لە سرکە و هەنگوین سازدەکرێ. تێبــ.ینی: آ» ئەم وشەیە لە پێشدا «سکەنگەبین» بووە و کراوە بە عەڕەبی، چونکوو لە زمانی عەڕەبیدا «ابتدا ساکن» نابێ کردوویانەتە «اسکنجبین» و سەرلە نوێ گەڕاوەتەوە ناو زمانی کوردی و فارسی، لە فارسیدا «ا» یەکەیان دیسان لێ فڕێ داوە بەڵام لە کوردیدا هەر وەک فارسی دەنگی «گ» بۆتە «ج» و «ا» کەش هەر ماوەتەوە. ب» ژابا «۲۴۰و۲۴۴» و معین «فەرهەنگ: جـ۲- ۱۹۰۰» وشەی «سک» یان بە «سرکە» مەعنا لێداوەتەوە. ج» حەوت بەش هەنگوین «ئێستا قەند و شەکریش» دەگەڵ چوار بەش سرکە تێکەڵاو دەکەن و دەیکوڵێنن، ناوبەناو تۆزێکی دەخەنە نێوان دوو پەنجەرە و نەختێک دەیسوونەوە ئەگەر هەودا هەودا بوو «کێشی هات» ئەوا دایدەگرن و پاش سارد بوونەوە دەیکەنە شووشە یا هەر دەفرێکی ترەوە و هەڵی دەگرن، وەختی خواردنەوە بە دڵخواز ئاوی تێ دەکەن، لەگەڵ «کاهوو» ش دەخورێ. ٭ئەسکەنجەمین.

ست.» ئەو کەسەی عاقیبەتی هەموو کارێکی به خراپ دێته بەرچاو. ئەوەی به چاوی ناهومێدی دەروانێته دوونیا.

نت.»، «کئێر.» جۆرێک تەقەمەنییه که لە خۆیەوه- بێ ئەوەی به فڕۆکە فڕێ بدرێ یا بەتۆپ و... بهاوێژرێ- دەچێته سەر شوێنی مەبەست و بەسەریا دەتە قێتەوه. تێبــ.- یەکەم شتی لەم بابەته ئەڵمانیای نازی ساڵی 1944 دایهێناوه و ئەوسا به ناوی «ڤ-2» ناوبانگی دەرکرد.

نت.»، «کئێر.» تم: نارنجۆک.

(ست. کئێر.) ١- ئەو کەسەی شۆڕش هەڵدەگیرسێنێ، ئەوەی بە جۆرێ لە جۆران پشتی شۆڕش دەگرێ. *شۆڕشگێڕ، (کعر.)، سەوری. ٢- هەر کارێ یا شتێ کە پێوەندی بە شۆڕشەوە هەبێ. * شۆڕشگێڕانە.

«سـ.» هەر کار یا شتێکی پێوەندی بە ئەدەبەوە «۲- ئەدەب» هەبێ.: گەلاوێژ گۆڤارێکی ئەدەبی بوو. «دایک» شاکاری ئەدەبیی ماکسیم گۆرکییە.

(نت.)، (کعر.) یارییەکی منداڵانەی کوردەوارییە. تێبــ.- منداڵەکان دەبنە دوو دەستە یەکیان (تێکەوت) سەر بە دیوارەوە دەنێن و دەستەکەی تر بە پڕتاو دێن خۆ داوێنە سەر شانیان، ئەوجار هەر یەکیان چەند پەنجەی دەستی جیا دەکاتەوە و لەوی تێکەوتووە دەپرسێ: ((بابی بابی، چەند بابی))، ئەگەر هەڵیهێنا چەند پەنجەیە هەڵدەستیێتەوە و بەو جۆرە یاری درێژەی پێدەدرێ. * (مک.) کەری سووری پشت درێژ.

ئاد میزادێکی نێرینه که دەگەل ئادەمیزادێکی دیکە لە دایک و بابێک بن.

«نت.»، «کئێر.» تم: بۆمبا «بۆمبائەتۆم» .

حمس.» ناڕاستی لەسەودادا، قەرز کوێری.

ڕستەیەکه بۆ چاکه خواستن و دڵ ڕاگرتن به یەکێک دەگوترێ، جاروبارەش بە پێی جێگا و شێوەی قسه کردن دەگۆڕێ و بۆنێکی تووڕەیی و ناڕەزایی لێدێ.