تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



باڵەشۆڕه
[[١-باڵ/١+٣-ئه/٢+شۆڕ=٥-ئه‌/١]]
«نت.»، «مک،» دەردێکه تووشی مریشک و جوجە ڵە دەێت، باڵیان فش دەبێتەوه و بەلادا دێن. *«سن،» باڵەشۆڕێ. پەلەپسکێ.
1-باڵەوان
[[؟]]
«نا.» «سن.» تم: ١-باڵەبان.
2-باڵەدان
«نا.»، «سن.» تم: ٢-باڵەبان.
باڵەتەپێ
[[١- باڵ+/٣-ئه/٢+٢-ته‌پ+ئی]]
«نت» «سیم، سن» تم: باڵەتەپه.:: ئەم قەلە باچکەیه باڵەتەپێی «باڵەتەپەی» بوو منیش گرتم. تێبــ.-١. وا وێدەچێ «ئێ» ی دوایی ئەم وشەیە و وشەی تری لەم چەشنەش، یا ئەسڵی «ئێن» بێ یا لە ئەسڵا (ئێن) بووبێ، کە وشەکه دەبێته (باڵە تەپێن) بەمانای تەپەتەپ بە باڵ کردن. ب). من له بەرگی یەکەمی ئەم قامووسەدا «ئێن» م نووسیوه بەڵام هەستم بە م کارەی که لەم وشەیه و هاوچەشنەکانیدا، «ئێ» د ەیکا، نە کردو ه و نەمنووسیوه.
باڵەتەپە
[[١-باڵ/١+ ٣-ئە/٢+ تەپ (ند.) +، ٥-ئە/١]]
(نت.)، (مک.) باڵ لێکدانی پەلەوەرێک کە تەقەلای فڕینێتی و توانستی نیە. تێبــ. - ئەم باڵندەیە یا هێشتا ساوایە و فێرە فڕین نە بووە، یاخۆ باڵی ئارازێکی پێگەیوە و پەکی فڕینی خستووە، بۆیە باڵەکانی لێکدەدا و نەپەتەپی لێوە دێ. *باڵەتەپێ، باڵەفڕکێ، باڵە فڕێ.
باڵەخانه
[[باڵا/٢+خانه]]
«نت»، «مک، سیم، سن»، ژوور یا چەند ژوورێ که له سەرەوەی خانوو دروست دە کرا «چونکو خانووی کۆنی کوردەواری زیاتر یەک نهۆم بوون.»، «... جا ناردیه کن کوڕی خۆی: ڕۆڵه تەدارەکم بۆ گرتووی، ڕۆڵە ڕۆژی جومعە ی دەبێ وارید ببی بە کۆشک و باڵاخانەی خۆت» » (تحفه، ب١، ل- ٢٢٥». *«سن.» سەر خان «جنو.» باڵاخۆنه.
باڵەشۆڕێ
[[-به‌ر١+٣-ئه‌/٢+شۆڕ+ئی]]
«نت»،«سن» تم: باڵەشۆڕه. تێبــ.- بۆ کەرتی «ئێ» تم: باڵەتەپێ «تێبــ.- ب».
باڵەفرێ
[[١-باڵ/١+٣-ئه/٢+فڕ+ئێ]]
«نت»، تم: باڵەتەپه. تێبــ.- بۆ کەرتی «ئێ» تم: باڵه تەپێ «تێبــ.- ب»
باڵەفڕکێ
[[1١-باڵ/١+٣-ئه‌/٢+فڕ «فڕین» +٥-ئه‌/١]]
«نت» فڕینی کەم ماو ەی مەلێکی تازە باڵی گرتبێ. هس.: باڵەتەپه.
باڵەکەو
[[باڵا/١+٢-كه‌و]]
«نت»،«مک» له «کەو» و بێژینگ دانی خەرمان پاش سوور کردنی بۆ ئەو «چەت» ی لێ جودا بێتەوه. تێبــ.- ئەم کارەبه پێوه د ەکرێ و «کەو» ه کەوەکە بە قەد باڵا بەرز دەکرێتەوه.
١-باڵەبان
[[؟] ]
(نا) باڵندەیەکی ڕاوکەرە، لە باز بچوکترە، باڵ وکلکی درێژن، ڕەنگی کەوییە و پەڵەپەڵەی ڕەش و سپی تێدایە، تیژ باڵ و خێرایە، (عا.) سەقر. چەرخ،(سن.) باڵەوان.
٢-باڵەبان
[[ڕووسی: بارا‌بان]]
(نا) ١-تەپڵی گەورە. ٢-(مج)، پیاوی زەبەلاح و ناقۆڵا. ٣- (مج) ئێستری زەلام. *(سن.) باڵەوان.