تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 728
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئینسانەتی
[[ئینسان + ئەتی]، [عا. کو.]]
(حمس.) ١-
ڕەوشت
و
خووی
چاک
کە
ئادەمیزاد
لە
گیاندارانی
تر
هەڵداوێرێ (ممیزاتی
ئادەمیزاد
) ٢- (مج.)
پیاوەتی
،
چاکە
.
ئینسانەتی
دەگەڵ
زۆر
کەس
کردووە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیهانە کردن
[[عا. کو.]]
(مست. مت.) ١-
بە
قسە
یا
کردەوە
ڕەزیل
کردنی
کەسێ
. ٢-
بە
چاوی
سووک
تەماشا
کردن
. ٣-
حورمەت
نەگرتن
، سووکایەتی بەسەر
کەسێ
هێنان
.
ئەوە
بۆچی
ئیهانەی
بەو
کابرایە
کرد
.
ئەوە
بۆچی
ئەو
کابرایەت ئیهانە
کرد
هیچ
نەبا
بەخێر
هاتنت کردبا. * تەوهین
کردن
، تەوهین
پێکردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئیهانە/ت
[[=عا.: ئیهانە]]
(حمس.)،(کعر.)
بێ
حورمەتی، سووکایەتی.
کە
هاتە
ژوورێ
هیچ
کەس
پێی
نەکوت
کەرت
بە
چەندی
،
جا
ئەوەی
بۆخۆی
بە
ئیهانە
زانی
هەڵستا لێیدا و ڕۆیشت. * (کئێر.) تەوهین.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێرانە
[[ئێرە + ئان + ئە]]
(نت. بنت.) جەمعی ئێرەیە،
ئەم
جێگایانەی
نیزیک
و دەروبور،
ئەم
شوێنانە (مووبهەم و نەکەرە). تێبــ.-
لەم
وشەیەدا
پاش
ئەوەی
ئامرازی
جەمع
دەلکێ
بە
وشەی (ئیرە)ەوە و (ئە)یشی
بە
دوادا
دێت
دەبێتە (ئێرەئانە)
ئەوجار
دەنگ
بزوێنی
دوایی
(
ئێرە
) و (هەمزە)کەی ئامرازی
جەمع
یەکتر
دەخۆن،
لە
هەموو
حاڵەتێکی ئاوادا دەروا
دەبێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێرەکانێ
[[ئێرە + کە (ئم: تەعریف) + ئان + ئێ]]
(نت. بنت.) تم:
ئێرەکانە
. تێبــ.-
ئەگەرچی
ئەم
وشەیە
هەر
مانای (
ئێرەکانە
)دەدا
بەڵام
جیاوازێکی
هەیە
،
هەرچی
(
ئێرەکانە
)یە
هەر
جێگاکان
دیار
دەکا
،
بەڵام
ئەمەیان
بە
هۆی
پاشبەندی (ئێ)
حسر
و تەحدیدی تێدا دەخوێندرێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێرەکانە
[[ئێرە + کە (ئم: تەحریف) + ئان + ئە]]
(نت. بنت.)
ئەم
جێگایانە،
ئەم
شوێنانە. ٠مەعرەفە و
معین
) ((...
ئەمە
کاکە
مەم
مان
نەگەیاندەوە
ئێرەکانە
...)) (تحفە: ج١- ٢٢٧). *
ئێرەکانێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێسترە باڵانی
[[ئێستر + ئە + باڵانی ؟]]
(نت.) ئێسترێکە
بە
پێچەوانەی ئێستری
ئاسایی
،
ئەسپ
لە
ماکەر
دەپەڕێ و ئەمەی
لێ
دەکەوێتەوە،
وەکوو
ئەسپ
دەحیلێنێ و
لە
ئێستری
دی
بچووکترە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێستێکانێ
[[ئێستێ + کە (ئم.) + ئان + ئێ]]
(بنت.) تم:
ئێستە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێستەکانێ
[[ئێستە + کە (ئم: تەعریف) + ئان + ئی]]
(بنت.) تم:
ئێستە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێسقانی ڕەش بێ
(کن.) بمرێ. جوێنە و ژنان
بە
یەکتری
دەدەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێش پێ گەیاندن
(مست. مت.) تم:
ئێشاندن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێشاندن
(مست. مت.) ١- پەیداکردنی
ئازار
لە
لەشی
کەسێکدا. زۆریان لێدابوو تەواوێک ئێشاندبوویان. ٢- ئازاردانی
کەسێ
بە
قسە
یا
هەر
وەسیلەیەکی
تری
غەیرە
ماددی.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێق دانەوە
(مست. لا.) ١-گەڕانەوەی
ئاو
بەرەو
سەرچاوە
،
پاش
ئەوەی
لە
ئەستێڵ
و...
پۆنگ
دەخواتەوە. ٢-
بڵاو
بوونەوەی
خەڵک
و
حەشامات
بۆ
ئەو
لاوە
،
پاش
ئەوەی
لە
شوێنێک
پۆنگ
دەخواتەوە و
جێگەی
نابێتەوە. ۆەشامەتەکە
هێندە
زۆر
بوو
لەبەر
دەرکی
سەرا
جێی
نەدەبۆوە و یێقی دابۆوە
لای
جادەی سابوونکەران و مزگەوتی
هەورە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێمەمانان
[[ئێمە + مان (ئم: وێچووواندن) + ئان]]
(نت.)، (کعر.)
خەڵکی
وەک
(
ئێمە
)،
ئەوانەی
وە
ئێمە
دەچن،
ئەو
کەسانەی حاڵیان
وەک
حاڵی
مەیە
. *(مک.) مەمانان.
ئێمەومانان
. (سن.)
ئێمەگەل
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێمەومانان
(نت.)، (کعر.) تم:
ئێمەمانان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئێوەمانان
[[ئیوە + مان (ئم: وێچواندن) + ئان]]
(نت. کعر.)
ئەوانەی
وەک
ئێوەن. * (سن.)
ئێوەگەل
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەئێرانە
[[ئە+ئێرانە]]
«نتـ.، بنتـ.»
هەر
ئەم
دەوربەرە،
تەنیا
ئەم
شوێنانەی
لەم
نیزیکانەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەجزاخانە
[[ئەجزا+خانە]]
«نتـ.»، «کعر.» ۱-
ئەو
دووکانەی دەرمانی
نەخۆشی
لێ
دەفرۆشرێ. ۲- سندووقێکی پچکۆلەیە
کە
هەندێ
دەرمانی
پێویستی
تێدا دادەندرێ
بۆ
ناو
ماڵ
و شوێنی
گشتی
. ٭ «کئێر.»
داڕووخانە
،
دەواخانە
. «کعر.» سەیدەلییە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەحمەقانە
[[عا. کو.]، [ئەحمەق+ئانە] ]
«بنتـ.»
وەکوو
نەزان
، بەشێوەی
گێل
و نەفام.:
ئەحمەقانە
دەجووڵێتەوە،
هێندە
ئەحمەقانە
قسە
دەکا
پیاو
بە
خۆیدا دەشکێتەوە. «ستـ.» کارێکی
لە
پیاوی
ئەحمەق
بوەشێتەوە.:
ئەم
کارە
ئەحمەقانەیە چ
بوو
کردی، کردەوەکانی
هەموو
ئەحمەقانەیە گوێی مەدەیە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئەدەبخانە
«نتـ.» تمـ:
ئابخانە
. «ئەدەبخانەکە و حەوزی
تێکەوتن
» «پڕیانە
لە
ئاو
،
هێندە
بێ
بەختن» «
پیرە
مێرد
- ٢٦٥»
4
5
6
7
8
9
10