تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 728
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو بەرەوەدان
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاو
بەردانەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو دادان
[[ئاو+دا «پیبـ.» +دان «فعـ.» ]]
«مستـ. لا.» ۱-
گیر
نەبوونی
ئاو
بە
زەوی
و کانیاوانەوە و
خێرا
چوونە
خوارێ
بە
زەویدا،
لەبەر
فشەلێ
زەوی
کە
ئاو
بە
خۆیەوە ڕاناگرێ. ۲-تمـ:
ئاولێچوون
. ۳-نەخۆشییەکە،
تووشی
قول
و
قاچی
وڵاغی
بەرزە
دەبێ
و جومگەی
دەست
و قاچیان دەئاوسێ و
کە
دەستی
لێبدری
وەکوو
ئاوی
تێدابێ
وایە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو دان
[[ئاو+دان «فعـ.» ]]
«مستـ. متـ.»
ئاو
بۆ
ماڵات
و
بەرزە
وڵاغ
و...
بردن
،
یا
بردنی
ئەوان
بۆ
سەر
چۆم
و کانیاوان
بۆ
ئاو
خواردنەوە.: وڵاغەکان
ئاو
دەن
تا
بڕۆین. «دەیباتە
سەر
چۆمی
و
ئاوی
نادا
دەیهێنێتەوە»، «کنـ.» فریوی
دەدا
، فێڵی لێدەکا.
فێڵباز
و
زرینگە
. ۲-بەردانەوەی
ئاو
بۆ
سەر
کشتوکاڵ
،
یا
بە
ئاوپاش
و ئامرازی
تر
ئاو
کردنە
ژێر
درەخت
و
گوڵ
و
ئەو
جۆرە شتانە. کارێکی
ئاودێر
دەیکا.:
لە
پێرێوە باخچەکەت
ئاو
نەداوە.
ئەوشۆ
ئەستێڵەکە بگرن
بەیانی
ئەو
پەڵە
تووتنە ئاودەن. شامراد
دوێنێ
بێستانی
ئاو
دەدا
. ٭ئاوداشتن. ۳-سەخت و
ڕەق
کردنی
چەقۆ
،
شمشێر
،
کێرد
،
گاسن
،
تیر
. تێبــ.: ئامرازەکە
لە
کوورەدا
سوور
دەکەنەوە و
پاشان
دە
ئاوی
هەڵدەکێشن.
شمشێر
و
خەنجەر
و...
بۆ
ئەوەی
برینیان
چا
نەبێتەوە
لە
باتی
ئاو
دە
ژەهراویان هەڵکێشاوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو دەردان
[[ئاو+دەر+دان (فع.)]]
۱- «مستـ. متـ.»
بە
تاڵ
کردنی
ئاوی
گوڵ
، ئەستێل و
حەوز
یا
هەر
شوێنێکی
کە
ئاوی
تێدا کۆبووبێتەوە و ڕاوەستابێ:
بە
دۆڵچە
ئاوی
حەوزەکەمان دەردا. ۲- «مستـ. لا.» وەڕوو
کەوتن
و پەیدابوونی
ئاو
لە
ماددەیەک،
کە
خۆی
ئاوی
تێدابێ،
بەڵام
بەرچاو
نەکەوێ.:
هەموو
لەشی
ئاوی
دەردابوو.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو دەگونان گەڕان
«کنـ.»
باڵق
بوونی
کوڕ
،
شەیتان
پێکەنین
، گەییشتنە
ئەو
تەمەنەی
کە
هەستی
پیاوەتی
دەبزوێ.:
ئەم
کوڕە
هەر
قیتەقیتێتی،
وەک
ئاوی
دە
گونان گەڕابێ
وایە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لە ئاوەڕۆبڕان
«کنـ.» ١-
ئیشک
بوون
و
لە
جاری
بوون
کەوتنی
ئاو
. ٢-
کوێر
بوونەوەی سەرچاوەی
قازانج
و سوودی کارێک، بڕانی
خێروبێر
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لە دینگا «دینگدا» کوتان
«کنـ.» کردنی کارێ
کە
کەڵکی
نەبێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لەجێ ماڵی «کەسێنان
«کنـ.» ١-
وێران
کردنی
ماڵی
کەسێ
«
تەخت
کردنی
جێ
ماڵەکەی،
کە
بکرێتە
کێڵگە
و
ئاوی
لێ
بندرێ
تا
ئامادە
بێ
بۆ
کێڵان
. ٢-
تووشی
بەڵاکردنی کەسێک
بە
جوورێ
وەکوو
ماڵ
وێرانی
وابێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لەدەسکاوونگا کوتان
«کنـ.»، «مکـ.» تمـ:
ئاو
لە
دینگا
کوتان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لەدەم زان
«کنـ.» تمـ:
ئاو
لەدەم
گەڕان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو لەدەم گەڕان
«مستـ. لا.» ١-
ئاو
کەوتنە
زار
،
لەبەر
خواردنی شتێکی
ترش
یا
چاو
پێکەوتنی
کەسێ
کە
شتی
ترش
دەخوا
یا
باسکردنی
شتی
ترش
. ٢-
ئیشتیا
چوونە خواردنێک،
حەز
لەشتێ
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو هەڵێنجان
[[ئاو+هەڵ «پێبفـ.» +هێنجان «فعـ.» ]]
«مستـ. متـ.» ۱-
بە
دۆڵچە
ئاو
لە
کارێز
و
چاڵاو
هەڵکێشان:
چاڵاو
کە
مشکی
تێکەوت
دەبێ
حەوت
ستڵ
ئاوی
لێ
هەڵێنجن «
هەڵ
هێنجن»
ئینجا
پاک
دەبێتەوە. ۲-
بە
قاپ
یا
ئاوگەردان
ئاو
لە
دەفرێک
بەتاڵ
کردن.:
ئاوی
سەر
مەنجەڵی
گوڵاو
،
کە
گەرم
بوو
،
بە
ئاوگەردان
هەڵی
دێنجن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاو کێشان
«مستـ. متـ.» گواستنەوەی
ئاو
لە
چەم
و
ڕووبار
و کانیاوان،
بە
دەفر
بۆ
ماڵان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوازە خوان
«نتـ.»، «سنـ.»
ئەو
کەسەی
گۆرانی
و مەقامان
دەڵێ
. * خۆشخوان، گۆییندە. «بکـ.»
دەنگبێژ
،
ستران
بێژ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوتێزان/تزان
«مستـ. لا.» پڕبوونی
دەم
لە
ئاو
. تێبــ.ینی:
بە
دیتنی
کەسێ
کە
شتی
ترش
بخوا
یا
باسی
شتی
ترش
و
چێشتی
خۆش
بکا
، «غووددە»
کانی
ناو
دەم
دارووژێن و ئاویان
لێ
دەردەپەڕێ.:
ئەوەندەی
باسی
مزرۆکە
کرد
هەرچی
لە
مەجلیسەکە
بوون
دەمیان
ئاوی
تێزا.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاودامان
«ستـ.»
کراس
و کەوای
درێژ
کە
بگاتە قولاپەی
پێ
، زیاتر
بۆ
کراسی
ژنانە
بەکاردێت.: کراسی
ئاودامان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاور تێبــ.ەردان
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئاگر
تێبــ.ەردان.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاورنگ دان
«مستـ. لا.»، «مکـ.» ۱-بریسکانەوە، بریقەدان «شتێک» ۲-پڕیشک
لە
ئاگر
بوونەوە
«وەک:
لە
کاتی
لێکدانی
ئەستێ
و
بەرد
». ۳- «کنـ.»
تووڕە
بوون
و
پرتە
و
بۆڵە
و
هەڕەشە
و
گوڕەشە
کردن.:
جارێ
وازی
لێبێنن
تا
سارد
دەبێتەوە،
هەروا
ئاورنگان
دەدا
. ٭ئاوڕینگدان.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوزان
«مسـ. لا.» تمـ: ئاووزیان «تمـ:
خا
. جـ۱-٦٣»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوزەنگی لێدان
«مستـ. متـ.» ۱-بەکار هێنانی
ئاوزەنگی
بۆ
خێرا
لێخوڕینی وڵاغ.:
کوڕە
ئاوزەنگی
لێدە
با
بڕوا
. ۲- «کنـ.»
خێرا
ڕۆییشتن. ٭
ئاوزەنگی
تێ
تەقاندن
.
ڕکێف
لێدان
.
18
19
20
21
22
23
24