تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئیفتیخار
[[=عا.: ئیفتیخار]]
(نا.) شانازی. سەربەرزی. سەلاحەددین مایەی ئیفتیخاری کوردانە.
ئیفتیخار پێوەکردن
[[عا. کو.]]
ئیفتیخار پێکردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) شانازی بە کەسێ یا بە شتێک کردن. ئیفتیخاری پێدەکەم کە تێکۆشەرێکی کوردە. * ئیفتیخار پێوە کردن. شانازی پێوە کردن.
ئیقتیدار
[[=عا.: ئیقتیدار]]
(نمس.) توانایی، دەسەڵات. ئەوەند ڕووت و ڕەجاڵە ئیقتیداری نانی شەوی نییە. ((حسب الامر شای گەردوون ئیقتیدار)) (( نەقیبان بەزم خەرگەی زەڕ نیگار))
ئیقرار
[[=عا.: ئیقرار]]
(نمس.) تم: ئیعتیڕاف. بە ئیقراری خۆی هیچی لای شێرکۆ نەماوە.
ئیقرار پێکردن
[[عا. کو.]]
١- (مست. لا.) تم: ئیعتیڕاف کردن. ٢- (مست. مت.) تم: ئیعتیڕاف پیکردن.
ئیقرار کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) ئیعتیڕاف کردن.
ئیماندار
[[ئیمان + دار]، [عا. کو.]]
(سفا.) تم: ئیماندار.
ئیماندار
[[عا. کو.]]
(سفا.) کەسێکی باوەڕی بە دینی ئیسلام هەبێ. خوا عافووی کا ئیشاڵڵا لە ڕێزی ئیماندارانە و دەچێتە بەحەشتێ. ٢- کەسێکی باوەڕی (بە هەرچییەکی بێ) بەهێز بێ.
ئیمجار
[[ئیم + جا (جار)]]
(بنت.) تم: ئەوجا.
ئینتیحار کردن
[[=عا.: ئینتیحار + کو: کردن]]
(مست. لا.) خۆ کوشتن بە دەستی خۆ بە هەر جۆرێ بێ.
ئینتیزار
[[=عا.: ئینتیزار]]
(نمس.) ١- چاولەڕێیی. ٢- چاولەدوویی.
ئینتیشار
[[=عا.: ئینتیشار]]
(نمس.) پەڕش و بڵاوی.
ئینجار
(بنت.) تم: ئەمجار، ئەوجا.
ئینحیسار
[[=عا.: ئینحیسار]]
(نمس.) ١- دەورەدران، دە تەنگانە کەوتن. ٢- تەرخان کردنی دروست کردن یا فرۆشتنی شتێک بۆ کەسێک یا داییرەیەکی دەوڵەتی. (کئێر.) ئینحیساری دوخانیات. (کعر.) ئینحیساری تووتن.
ئینکار
[[=عا.: ئینکار (حاشا کردن)]]
(س.) کەللەڕەق، کەسێکی قسەی کەسی بە گوێدا نەچێ و لە سەر قسەی خۆی سوور بێ. ئەرێ قالە! خۆ تۆ جاران هێندە ئینکار نەبووی ئەوە بۆ واتلێهاتووە. تێبــ.- ئەو وشەیە سفەتێکی سەلبییە و تەنیا بۆ باری خراپی بەکاردێت، هیچ کاتێ بە کەسێکی لەسەر ئیشێکی چاک پێ دادەگیرێ ناڵێن: پیاوێکی ئینکارە.
ئینکار کردن
[[عا. کو.]]
(مست. لا.) حاشا کردن لە کارێ، شتێ یا لە ڕووداوێ. ٢- پاشگەز بوونەوە لە قسەیەک. ٣- لە ژێر کارێ یا مەسەلەیەک دەرچوون. هەر بە جارێ ئینکاری کرد وتی من قەت قسەی وام نەکردووە. پێم وت قەرزی... بۆ نادەیتەوە ئینکاری کرد و قوتی هیچی پێ قەرزدار نیم.
ئێجگار
(بنت.) ١- زۆر، بێ ئەندازە. ٢- تا ئەم ڕادەیە. ((حەلوای گەزۆ ئەبارێ)) ((ئێجگار لێوی خاڵداری)) (پیرەمێرد-١٦٢). بێ قەزا بی ئێجگار واش نا. تێبــ.- ئەم وشەیە ئەسڵی خۆی لە [یەک، یێک + جار] پێکهاتووە، جیرانەتی (ج) دەنگی (ک)ی کردووە بە (گ) و بۆتە (ئیگجار) کە لە هەندێ شوێنی کوردستان هەر ئەمەیان دەبێژرێ، بەڵام چونکوو دەنگی (گ) لە پێش (ج)ەوە قورسە، بەرەبەرە ئەم دوو دەنگە جێ گۆڕکێیان کردووە و ئەم وشەیە پەیدا بووە. * ئێگجار، ییگجار، یێگجار، یەجگار.
ئێسترسوار
(ست. نت.) ١- کەسێکی سواری ئێستر بێ. ٢- (کعر.) جەندەرمەی دەوری عوسمانی. تێبــ.- لەبەر ئەوەی وڵاغیان ئێستر بوو لە کوردستان دەسووڕانەوە، ئەم ناوەیان بە سەردا بڕاوە. ئەم ناوەیان بە سەردا بڕاوە. *قاترسوار.
ئێوار
(نا.) تم: ئێوارە. ئەوە دنیا ئێوارە با بڕۆینەوە ماڵێ. * (بک.) ئێڤار، هێڤار.