تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 464
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بۆمبی باڵدار
نت.»، «کئێر.» جۆرێک تەقەمەنییه
که
لە
خۆیەوه-
بێ
ئەوەی
به
فڕۆکە
فڕێ
بدرێ
یا
بەتۆپ و... بهاوێژرێ- دەچێته
سەر
شوێنی
مەبەست
و بەسەریا دەتە قێتەوه. تێبــ.-
یەکەم
شتی
لەم
بابەته ئەڵمانیای
نازی
ساڵی 1944 دایهێناوه و
ئەوسا
به
ناوی
«ڤ-2» ناوبانگی دەرکرد.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بۆندار
[[بۆن+دار «پب» ]]
«ست.» هەرشتێکی بۆنی
خۆشی
لێ
هەڵبستێ:: تووتنی
بۆندار
،
برنجی
بۆندار
.*
بۆنخۆش
، بیندار.* «بک.» بیهندار تێبــ.ینی:
لەم
وشەیەدا «
بۆن
»
وەکوو
«بەئۆزی» ئاوێستایی
به
موتڵەقی مانای «بۆنی
خۆش
» ه.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئابشار
[ [١- ئاب/ ١+ شار «ند.» ]، [فر] ]
«نتـ.»، ١- تمـ:
ئاوشار
□ «
ئەم
بەچاو «
در
» و
بە
سەر
لەعلی «هدیة» بۆدەبا «
ئەو
بەتف دەیکا
بە
میزابی شکستەی
ئابشار
» «نالی:
مقبل
- ١٥» ٢- چوونی
تۆپ
لە
یاری
«والیباڵ»
دا
،
بە
هەڵمەت
و
تاو
بۆ
مەیدانی
بەرامبەر
و شۆڕبوونەوەی
بە
ڕژدی
بە
کەنار
تۆڕەکەدا * «کعر.» کەبباسی «
عا
.».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاخدار
«سفا.» ١-
ئاخ
هەڵکێش
، کەسێکی
ئاخ
هەڵبکێشێ ٢- «کنـ.»
کەسێ
خەم
و خەفەتی هەبێ،
دڵ
بریندار
. □
ئاخ
، چراخ! چ
ئاخ
؟
ئاخ
بەی
ئاخدارێ.
چون
من
خاترخار،
خەمبار
، داخدارێ «مەولەوی: مکبـ - ٥٥».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئادار
[[ سوریانی] ]
«نا.»
شەشەمین
مانگی
ساڵ
بە
حیسابی سوریانی و سێیەمێن
مانگە
بە
حێسابی
ڕۆمی
،
ئاخر
مانگی
زستان
بە
حیسابی
نەورۆز
«٢١»
ڕۆژی
ئەم
مانگە
وەبەر
خۆی
ئەدات
. □ «
مانگی
ئادارێ، ببارێ
هەتا
گوێی
دارێ
، هیچی نامێنێ
هەتا
ئێواری». *
ئازار
،
مارت
،
مارس
،
هادار
«ژابا ـ ٤».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەمشار
[[ ئارد + ە ـ ئە١/ + مشار] ]
«نتـ.» وردەی
دار
و
تەختە
کە
پاش
بڕینەوەیان
بە
مشار
، ئەکەوێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاریکار
«
نا
.، سفا.»، «بکـ.» کەسێکی
دەستی
یەکی
تر
بگرێ و
لە
جێ
بە
جێ
کردنی ئیشێکا
کۆمەگی
پێ
بکا
. *هاریکار،
یاریدەدەر
، تمـ:
ئاجودان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئازار
[[ پهـ: ئازار ]]
«نا.» ١-
ئێش
، ژان:
سوورەکوان
ئازاری
زۆرە
،
ئەم
مناڵە
لەو
جێگە
بەرزەڕا کەوتەخوار
کەچی
ئازاری نەگەیی. ٢-
نەخۆشی
گیانداران
جگە
لە
ئینسان: مریشکەکان ئازاریان تێکەوتووە. ٣-
نەخۆشی
ئادەمیزاد
،
ئەوانەی
زوو
تەشەنە
دەکەن و
خەڵک
زۆر
دەکووژن «
تاعوون
، کولێڕا...» تێبــ. ــ مەڵبەندی
سابڵاغ
، ساڵی ١٣٣٦ی
کۆچی
کۆلێڕای تێکەوتووە ئێستاش
بە
«ساڵی ئازاری» مەشهوورە. ٤-
ئەزێت
،
جەزرەبە
،
عەزاب
،
ئێش
و ژانێکی
پیاو
لە
پاش
ماندووبوون
،
لێدان
و
کارکردن
هەستی
پێدەکا. □ «بنوویسن وەبان
سەنگی
مەزارم، شەهیدی عەشقم مەدەن ئازارم». «فۆلکلۆڕ».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئازار
[[ = عا.: ئازار، لە سوریانی] ]
«
نا
.». «کعر.» تمـ:
ئادار
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئازیەت بار
«ستـ.» کەسێکی مردووی
لێ
مردبێ. تازیەدار.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاسەوار
[[ ؟ ]]
«نتـ.»، «مکـ.» نیشانەیێکی ماددی
کە
لە
کەسێ
، خێزانێ، عەشیرەتی
یا
نەتەوەیێک و گیاندارانی
تر
دەمێنێتەوە و بەڵگەی بوونیانە.: هەیهوو!
چەند
لە
مێژە مردووە
هەر
ئاسەواریشی نەماوە.
گەلێک
نەتەوە
لە
مێژوودا ناویان
هەیە
بەڵام
ئێستا
ئاسەواریان بڕاوەتەوە. □ «
کشە
، کش!، ڕەببی ئاسەوارت
بڕێ
» «ڕستەیێکە
بۆ
دەرکردنی مریشکان
بە
کار
دێت
».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئافتاوەدار
[[ ئافتاوه+ دار ]]
«نتـ.» خزمەتکارێکی
لە
دیوەخانی
میران
و ئاغایان و دەربارەی پاتشایان،
بۆ
هەڵگرتنی
ئافتاوە
و
ئاو
بە
دەستی
خەڵکدا
کردن
،
تەرخان
کرابوو. □ «
من
کەمتر
کەنیز
پەرەستار
تۆم
» «
من
ئافتاوەدار
،
خزمەتکار
تۆم
» «خانا - ٢١٩»
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاقار
[[؟]]
«نا.»، «مکـ. سنـ.»
دەوروبەر
، نیزیکان، جێگەو شوێن:
لەوان
ئاقارانە.
لە
ئاقاری
ماڵی
خۆیان
،
لە
ئاقاری «چوارتا»
تووشی
کاروانە
کە
بووین. هس.: «عا.»
عقار
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئامیار
[[٢- ئام + یار]]
«نتـ.»، «هو.»
ئاواڵ
،
ڕەفیق
،
هاوڕێ
□ «
چون
بەی
تەوردەوڵەت ئامیارتەن + ستارەت سەعدەن
فەلەک
یارتەن» «خانا ــ ٢٦٥».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاودار
«ستـ.» ۱_شوێنێ
کە
ئاوی
زۆر
بێ.:
شارباژێڕ
وڵاتێکی ئاودارە. ۲_میوەی
تەڕ
و
تازە
کە
ئاوی
زۆر
هەبێ:
بە
سێ
پرتەقاڵان پەرداغێ ئاویان
نەبوو
.
کەچی
کابراش دەیکوت
زۆر
ئاودارن. ۳_جەواهیراتی
چاک
و بەردی
بە
قیمەت
کە
بریق
و
باقی
هەبێ.:
ئەم
یاقووتە
زۆر
جوان
و ئاودارە. ۴_ڕەنگی
زەرقی
و بەرقی و
بە
ورشەوورش. ٭۲_ئابدار
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوزەنگی دار
«ستـ.»
حاڵی
قاچی
پشت
زەق
و
دەرپەڕیو
، قاچێ
کە
پشتی
لە
قاچی
ئاسایی
زۆرتر
بەرز
بێ
،
قاچی
کەوانی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوشار
[[ئاو+شار «ند.» ] ]
«نتـ.» ۱-
ئەو
شوێنەیە
کە
ئاوی
چەم
و ڕووباران،
لە
بەرزیڕا
ڕژد
و
بە
خوڕ
دەڕژێنە
خوار
، هەڵدێرانی
ئاو
لە
شوێنێکی
بەرز
و ڕژدەوە.: ئاوشاری
بێخاڵ
لە
کوردستانە. ئاوشاری
هەرە
گەورەی
دنیا
، نیاگاڕایە. ٭ئابشار.
بافڵ
. «بکـ.»
تاڤگە
.
تاف
.
تافگە
.
قەڵبەزە
. تێبــ.ینی:
ئەم
وشەیە مەڕدووخ نووسیویە و
لە
«
آبشار
» ی فارسیڕا شێوەی
کوردی
دراوەتێ،
ئەو
هاوتایانەی
کە
بۆی
نووسراون
هەمووی
بۆ
ئەم
مەبەستە
بەکار
دێن
کە
ئاوشار
پێشانی
دەدا
،
بەڵام
شەرت
نییە
ئاوشاری «نیاگاڕا» و «
بێخاڵ
»
بن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاوی بابەقەتار
«نتـ.»، «مکـ.»
ئاوی
کانییەکە
لە
موکریان،
خەڵک
لایان
وایە
خواردنەوەی
کۆخە
و
کۆخەڕەشە
چاک
دەکاتەوە و
لە
هەموو
لایێکەوە
بۆی
دەچن و دەیهێنن. تێبــ. ــ بابەقەتار
خۆی
«
چاک
» ێکە
لە
دێی «خوراسانە» ٣٠/٢٠ کیلۆمەتر
دوور
دەکەوێتەوە ڕۆژهەڵاتی «مەهابات» و کانیاوەکە نیزیکی
ئەم
«
شەخس
» ەیە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاژەڵدار
[[ ئاژەڵ+ دار ]]
«سفا.» کەسێکی ئاژەڵی هەبێ، خاوەنی حەیوانی
وردە
*
مەڕدار
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاکار
«نمس.»، «مکـ.» ١-
خوو
،
ڕەوشت
٢- کردەوە: ئاکاری
باش
نیه،
لە
ئاکاری
ڕازی
بوون
.
14
15
16
17
18
19
20