تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 464
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارد
[[ پهـ.. ئارت] ]
«نا.» ١- ماددەیەکە
لە
هاڕێنی
گەنم
پەیدا
دەبێ
و
دەکرێ
بە
نان
. ٢- هاڕاوەی
هەموو
دانەوێڵەیێکی
تر
وەکوو:
جۆ
،
برنج
،
گەنمەشامی
،
نۆک
... ٣-
وردە
و خاکەی
هەندێ
شت
بێجگە
لە
دانەوێڵە:
ئاردی
بەهاروو
،
ئەم
ئاردە
نانی
باش
لێ
دێ
. * «بکـ.»
ئار
. ئەرڤان «ژابا- ٦» تێبــ. -
ئەم
وشەیە
بە
تەنیایی
هەر
هاڕاوەی
گەنم
دەگەیێنێ
ئەگەر
مەبەست
شتێکی
تر
بێ
پێویستە
ناوی
ماددەکەشی بخریتە سەر:
ئاردی
جۆ
،
ئاردەنۆک
،
ئاردەتوو
،
ئاردەمشار
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارداوی
[[ ئارد+ ئاوی] ]
«ستـ.»
حاڵی
کەسێکی تۆزی ئاشی
لێ
نیشتبێ و
سپی
بچێتەوە. ● «
شانی
خۆی
ئارداوی
دەکا
» «کنـ.»
ئەو
کەسەیە کارێکی
نە
کردبێ،
بەڵام
وای
نیشان
بدا کردوویە.
ئەو
کەسەی
لە
هیچی
نەبوو
خۆی
تاوانبار
پیشان
دەدا
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارداوێژ
[[ ئارد + هاوێژ «هاویشتن» ] ]
«نتـ.»
کاری
فڕێ
دران
و هاتنەدەری
ئارد
لە
نێوان
دوو
بەرداشی ئاشەوە: ئارداوێژی ئاشی
ئاگر
چاترە
لە
ئاشی
ئاو
«زۆتر دەهاڕێ» *
ئاردەشان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردماڵک
[[ ئارد + ماڵ «ماڵینەوە» + ئک] ]
«نتـ.» ئامرازێکە «تۆپەڵێ
پەڕۆ
و
پاڵ
»
پاش
تەواو
بوونی
کاری
ئاش
و ڕاوەستانی، دەوروبەری بەرداشەکەنی پێ دەماڵنەوە و
خاوێنی
دەکەنەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردوڕۆن
«نتـ.»، «سنـ.، سیمـ.» خواردەمەنییەکە
کە
لە
«
ئارد
» و «
ڕۆن
» و
کەمێ
شەکر
یا
دۆشاو
،
دروستی
دەکەن و دەیدەن
بە
ژنی
زەییستان
تاتینی بێتەوە
بەر
. * «مکـ.»
میوانی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردکێش
[ [ئارد +کێش «کێشان» ] ]
«نتـ.» ئامرازێکە
وەکوو
بێڵ
و
خاکەناز
لە
ئاشا
بۆ
کۆ
کردنەوەی
ئارد
و دوورخستنەوەی
لە
دەوری
بەرداشەکان بەکاردێت.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەبارە
[ [ئارد + ه ـ ئە/١ + بار + ە ـ ئە١/ ]]
«نتـ.»، «سیمـ.»
هەندێک
ئاردە
زیاد
لە
مزەی
ئاش
، ئاشێر دەیدا
بە
ئاشەوان*
ئاردەوارە
، «مکـ.» قڕەمزە. تێبــ. ـ «
بارە
»
کە
لەم
وشەیەدا هاتووە
دوو
ڕێی دەچێتێ، یەکیان
کە
بە
مانای «
بەهرە
» و ئەویتریان «
بار
+ ە ـ
ئە
/ ١»
بێ
کە
ئەو
دەمە
مانای وشەکە دەبێتە «هەقی
بار
کردنی ئارد»، بەلای منەوە ئەمەیان نیزیکترە
لە
ڕاستی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەبرنج
[[ئارد+ ە ـ ئە ١برنج] ]
«نتـ.»
برنجی
هاڕاوە
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەبێژ
[[ ئارد + ە ـ ئە١/ + بێژ] ]
«ستـ.» شتێ
زۆر
ورد
هاڕابیتەوە،
وەک
ئاردی
دابێژراو
وا
بێ
. تێبــ. -
تەنیا
مامۆستا
وەهبی
ئەم
وشەیەی نووسیوە،
خاڵ
و
مردۆخ
و گیو باسیان نەکردووە. هس.:
ئاڵەبێژ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەتوو
[[ ئارد + ه ـ ئە١/ + توو] ]
«نتـ..»
تووی
وشکی
کڕەکراو. تێبــ. -
لە
هەورامان
توو
ئیشک
دەکەنەوە و کڕەی دەکەن «تازۆر
ورد
نەبێ
»
وەکوو
مێوژ
و میوەی ئیشکی
تر
هەڵدەگیرێ
بۆ
خواردنی
زستان
یا
بۆ
فرۆتن
، یەکێکە
لە
حاسڵاتی
هەورامان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەجۆ
«نتـ.» هاڕاوەی
جۆ
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەشان
[[ئارد + ە ـ ئە١/ + شان «وەشاندن» ] ]
«نتـ.»، «سنـ.، هو.» تمـ:
ئارداوێژ
□
هەنی
چیش واچوون،
چۆن
مەکەرۆ،
چوون
گەرد
ئاردەشان
، ئاسیای
گەردوون
«مەولەوی: مکبـ ـ٢٤٩».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەمشار
[[ ئارد + ە ـ ئە١/ + مشار] ]
«نتـ.» وردەی
دار
و
تەختە
کە
پاش
بڕینەوەیان
بە
مشار
، ئەکەوێتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەنۆک
[[ ئارد + ە ـ ئە١/ + نۆک] ]
«نتـ.» هاڕاوەی
نۆک
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەوا
[ [ئارد + ە ـ ئە/١ + وا «= با = چێشتی شل و تراو» ] ]
«نتـ.»، «سنـ.» شۆربای
ئاردی
گەنم
*
پەڵوو
، پەڵوولە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەوارە
«نتـ.»، تمـ:
ئاردەبارە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەڵ
«نا.»، «سنـ.»
پێش
خزمەت
، فەڕڕاش،
گزیر
،
یاساوڵ
. تێبــ. ـ ١:
فەرمان
بەرێک
بووە
لە
بەردەستی
والییەکانی ئێرانیدا، فەرمانەکی
والی
هەرچی
بووبن
بە
دەستی
ئەو
جێ
بە
جێ
کراون. ٢-
بە
قسەی
دوکتۆر
معین
ئەم
وشەیە «ئۆردیناریتسێ» ی ڕووسییە،
لە
کوردی
و فارسیدا
وای
بەسەرهاتووە * ئەردەڵ، «کعر.»
وەردیان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەڵان
«نتـ.» تمـ:
ئەردەڵان
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاردەڵووکە
[[ ئارد + ئەڵ + ئووکە] ]
«نتـ..» ١- ئاردێ
کە
لە
ناو
قووڵکەی
ئاش
دەمێنێتەوە. □
کاسە
بۆیە
لازمە
تا
ئاردەڵووکی دەربدا
سەوڵی
بۆیە
لازمە
نەک
جۆگەلەی
بیبا
بە
تاو
«نالی: گمـ.» ٢- جۆرێ بەفرە، کلووی
وردە
کە
دەستی
لێ
بدرێ
وەکوو
جوورەکانی
تری
بەفر
دەست
تەڕ
ناکا
و
بە
هاسانیش
تۆپەڵ
نابێ
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارمانج
«نا.»، «بکـ.» تمـ:
ئامانج
.
1
2
3
4
5
6
7