تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 69
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەدیارەوه دانیشتن
«مست. مت.»
چاوەدێری
کەسێک
یا
شتێک کردن.:: بەدیارەوە
دانیشتن
مەبادا
کارێکی هەبێ. ئەوه بەدیار مەوه دانیشتووی
کەچی
؟
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەخچن
«نتـ.» تمـ:
ئارەقچن
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەزوو
[[ پهـ: ئارزۆک ـ یا ـ ئارزووک ]]
«نا.» ١- ئیشتیای خواردەمەنی: ئارەزووی
گۆشت
ئەکا، ئارەزووت
لە
چییە
بڵێ
بۆت
لێ
نێن
. ٢- ئیشتیای دێتنی
دۆست
و
خزم
و
کەس
و کار: ئارەزووی
باوکی
دەکا
، ئارەزووی
ماڵی
خاڵت ناکەی؟
هەر
بە
ئارەزووی مەهابادەوەم. ٣-
ئاوات
،
مەبەست
،
دڵخواز
«هەرچێکی
بێ
» :
دەمێک
بوو
بە
ئارەزووی
ئەم
سەفەرەوە
بووم
،
نەرمین
بە
ئارەزووی
خۆی
گەیی
ئاخری
ملوانکەی
کڕی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەزوومەند
[ [ئارەزوو+ مەند «پبـ..» ' ]
«سـ.»
حاڵی
کەسێکی ئارەزووی کارێک
یا
شتێک
یا
کەسێکی
تر
بکا
. □ مەدیان گوڵاڵان
نە
پای
دەربەندان
ئەو
یەک
تەر وێنەی ئارەزوومەندان «
مە
لەوی: مکبـ ـ ٤٣١».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەزووکردن
«مستـ. متـ.»
هەست
کردن
بە
ئیشتیای شتێک،
دڵ
لە
دووی
شتێک
بوون
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق دەردان
[ [١- ئارەق + دەر + دان ]]
«مستـ. لا.»، تمـ :
ئارەق
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق پێ کردن
[ [١- ئارەق + پێ + کردن ]]
«مستـ. متـ.» ١-
خەجاڵەت
کردنەوە
و
بە
شەرمدا خستنی یەکێک. ٢-
ترساندن
و
تۆقاندن
. ٣-
پارە
ئەستاندن
لە
کەسێ
بە
نیوە
زۆر
و
نیوە
خواهیشت:
ئیمڕۆ
حەسەن
ئارەقی
بە
شیڕکۆ
کرد
پێنج
دیناری
لێ
ئەستاند *
ئارەق
پێ
کردنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق پێ کردنەوە
«مستـ. متـ.» تمـ:
ئارەق
پێ
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق ڕشتن
«مستـ. لا.» ١- تمـ :
ئارەق
کردن
. ٢- «کنـ.»
ماندووبوون
و
زەحمەت
کێشان
بە
کارێکەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق کردن
«مستـ. لا.» ١-
هاتنە
دەری
ئارەقە
لە
لەشی
ئینسان
. ٢- «کنـ.» گەرمابوون،
بە
خۆدا
شکانەوە
،
خەجاڵەت
بوونەوە
*
ئارەق
دەردان
،
ئارەق
ڕشتن/ ١،
ئارەق
کردنەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق کردنەوە
«مستـ. لا.» تمـ :
ئارەق
کردن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق کێشان
[[ ٢- ئارەق + کێشان] ]
«مستـ. متـ.»، تمـ:
ئارەق
گرتن
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەق گرتن
[ ٢[- ئارەق + گرتن ]]
«عا. کو.»، «مستـ. متـ.»
دروست
کردنی
ئارەق
. تێبــ. ــ١
دروست
کردن
و فرۆتنی
ئارەق
تا
ئەو
دوایانەش
لە
کوردستان
پیشەی
تایبەتی
فەلە
و
جوولەکە
بوو
، موسوڵمانان
بە
ئاشکرا
،
خۆیان
لە
قەرەی
ئەم
ئیشە نەدەدا. شێوەی گرتنی ئارەقی
خواردنەوە
و ئارەقی
گژوگیا
تۆزێ
لێک
جیابوون. ٢-
بۆ
گرتنی ئارەقی
خواردنەوە
لە
پێشدا
ترێ
دە
تەشت
یا
شوێنێکی تایبەتیدا
بە
پێ دەشێلن و دەیپڵیشێننەوە
تا
دەبێتە
تڵپە
و
ئاو
، دایدەپۆشن و
لێی
دەگەڕێن
تا
دەترشێ «تخممر
دەکا
»
ئەو
جار
دەیکەنە مەنجەڵێکی زەلامەوە و
سەری
بە
سەر
پۆشێکی
تایبەت
دەگرن و
بە
قۆر
یا
هەر
شتێکی
تر
هەناسەی
لێ
دەبڕن،
لە
لایێکی
ئەم
سەرپۆشەوە لوولو
یا
مەسینەیەک
قایم
کراوە
دەورەی
ئاوی
ساردە
،
ئەوجار
ئاگرێکی
باش
لە
ژێر
مانجەڵەکە دەکەنەوە،
گەرما
و
تینی
ئاگر
تڵپ
و
تاڵی
ناو
مونجەڵەکە
دەکا
بە
هەڵم
و
بە
لوولەکەدا دەردەچێ،
چونکە
خۆی
گەرمە
و ڕێگای دەرچوونی
سارد
، دەبێتەوە
ئاو
،
تک
تک
ئەتکێتە قاپێکەوە
کە
لەبەر
لوولەکە داندراوە.
بۆ
گرتنی ئارەقی گژوگیاش
ئەم
شێوەیە
بە
کار
هێنراوە و شێوەی تایبەتیش هەبووە:
ناو
مەنجەڵێکی
گەورە
پڕ
دەکەن
لە
گیای
مەبەست
و
ئاوی
کەم
تێدەکەن، دفرێک
لە
ژوورەوە
لە
سەر
گیایەکە دادەنێن و تەشتێ دەخەنە
سەر
مەنجەڵە گەورەکە و دەورەی
قوڕ
دادەدەن و تەشتەکە
پڕ
دەکەن
لە
ئاوی
سارد
هەڵمی گژوگیایەکە
لە
بنی
تەشتەکە
دەدا
و
لەبەر
ساردی
دەبێتەوە
ئاو
کە
دەتکێتەوە
ناو
دەفرەکەی
ناوەوە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەقاوی
[ [١- ئارەق + ٢- ئاوی] ]
«سمفـ..»
حاڵی
کەسێکی
زۆری
ئارەقە
کردبێ و
جلک
و
لەشی
تەڕ
بێ:
شامار
هەموو
لەشی
ئارەقاوی
بوو
خۆی
کرد
بە
ژوورا،
هەموو
گیانت ئارەقاوییە
تا
ئیشک
نەبیتەوە دەرمەکەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەقخۆر
[ [٢- ئارەق ١ + خۆر «خواردن» ] ]
«سفا.»،
ئەو
کەسەی
هەمیشە
ئارەق
دەخواتەوە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەقچن
[[ ١- ئارەق + چن «چنین» ]]
«نتـ.» کڵاوێکە
لە
پارچە
و
قوماش
دەیدروون
یا
لە
بەن
و
دەزوو
دەچنرێ و دەکرێتە
سەر
،
هەر
تەپڵە
سەر
دادەپۆشێ. *
ئارەخچن
،
تەقیلە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەقگیر
[[ ١- ئارەق + گیر «گرتن» ] ]
«نتـ.» ١- پاەچە لبادێکە
لە
ژێر
زینەوە
لە
ئەسپ
دەکرێ
و ئارەقەی هەڵدەچنێ. ٢- «کئیڕ.» کراسێکی تەنکی چندراوە،
لە
بن کراسەوە
دەبەر
دەکرێ
بۆ
ئیشک
کردنەوە
و هەڵچنینی ئارەقەی
لەش
* «کعر.»
فانیلە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەقی جاترە
[[ عا.: کو.] ]
«نتـ.» ئارەقێکە
لە
جاترە
«تمـ: ــ»
کە
گیایەکی
بۆ
نخۆشی کوێستانە، دەگیرێ و
بۆ
زگ
ئێشەی جۆربەجۆر ئەخورێتەوە، تامی
وەکوو
نەعنە
وایە
بەڵام
تاڵ
و تیژترە، خواردنەوەی
قڕقێنە
دێنێ
بۆیە
بۆ
تەعب بوونیش «
ئینتەلا
» بەکاردێت.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەقی شاتەڕە
[[ عا.: کو.] ]
«نتـ.» ئارەقێکە
لە
گیای
شاتەڕە
«تمـ : ــ» ئەگیرێ و
بۆ
هێندێ
نەخۆشی
پێست
بەکاردێت.
ئەو
شوێنەی
مەبەست
بێ
یا
بە
لۆکە
ئارەقی
لێ
دەدەن
یا
خەنەی پێ دەگرنەوە و
دە
شوێنە نەخۆشەکەی دەدەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئارەقی ڕەش و شین ڕشتن
[[ مستـ. لا.] ]
تمـ: ئارەقی
ڕەش
و
شین
دەدران.
1
2
3
4