(نا.) سیاسەتی داگیرکەرانی دەوڵەتە سەرمایە دارەکانە بۆ تاڵان کردنی دارایەت و سامانی وڵاتانی دیکە و کەڵک وەرگرتن لە باری ئابووری و ئیستڕاتێژی ئەوان وڵاتانە. ئەم سیاسەتە لە دەورانی ئیمپڕیالیزما دەگاتە دوا پلەی خۆی. (کورتەی قامووسی سیاسیی، مۆسکۆ، ل-١٠٩). دەسەڵاتی وڵاتێکی زۆردارە بە سەریەکی بێ زۆردا، بپ کەڵک وەرگرتن لە سەرچاوە خۆ ڕسکاوەکان و دارایەت و هیزی ئینسانی خەڵکەکەی، بە بەهانەی نابەجیی ئاوەدان کردنەوەی وڵات و پێشخستنی نەتەوەکەی (معین: فەرهەنگ، ج١، ل- ٢٥٣). ڕێ و شوێنێکی ئیمپڕیالیستییە کە بۆ خۆشی ژیانی نەتەوە ئیستیعمارچییەکان نەبی هیچ گوێ ناداتە ئاوەدان کردنەوە (لاڕووس: ١٩٦١، ل- ٢٢٧). تێبــ.- آ)ئەم وشەیە کە دەق بە مەعنای (کۆلۆنیالیزم)ی فەڕەنگییە تا ئەم ساڵانەی دواییش بۆ (کۆلۆنیالیزم) و (ئیمپڕیالیزم) هەردووکیان بەکار دەهێنرا، بەڵام ئێستا فەرقیان دەکرێت. ب) تەحدیدی ورد و عیلمی ئیستیعمار تەنیا لە لایەن مارکسیستەکانەوە و لە نووسینی ئەواندا بەرچاو دەکەوێ و خەڵکی تر موتڵەقی داگیر کردنو چەوساندنەوەی وڵات و نەتەوەیەک لە هەموو دەور و زەمانێکدا- نەک هەر لە قۆناغی سەرمایەداریدا- بە ئیستیعمار داسەنێن، جا داگیرکەر کێ دەبی ببێ و چ ناوێک لە کردەوەی خۆی دەنی و چ بڕ و بیانویەک دێنێتەوە بۆ تاڵان کردنی سامانی نەتەوەکە، کەیفی خۆیەتی.

(سفا)،(کئێر.) ئەو دەولەتەی وڵاتێکی تر داگیر دەکا و نەتەوەکەی دەچەوسێنێتەوە و دارایەت و سامانی بە تاڵان دەبا. دەولەتە ئیستعمارچییەکان لە ٢٥ ساڵاندا ئاگری دوو شەری گەورەیان هەڵگیرساند.

(س.٩ ١- هەر شتێکی پێوەندی بە ئیستیعمارەوە هەبی... سیاسەتی ئیستیعماری، پیلانێکی ئیستیعماری، بیروڕای ئیستیعماری. ٢- هەرکەس یا هەیئەت یا دەوڵەتێکی بە پێی سیاسەت و ڕێ و شوێنی ئیستیعمار بجووڵێتەوە. ئەڵمانیای نازی دەیەویست جێگەی ئەڵمانیای ئیستیعماری پیش شەڕی یەکەم بگریتەوە.

(مست. مت.) دەکارکردن، بەکارهێنان. ئەو دەرمانانە ئیستیعمال کە و کە تەواو بوون وەرەوە لام. ئەرێ خۆ تۆ ئەم ڕادیۆیە ئیستیعمال ناکەی دە بیدە بە شێرکۆ. ئێمە ڕۆنی گییا ئیستیعمال ناکەین.

(مست. مت.) ١- کەڵک وەرگرتن، فایدە وەرگرتن (لە کەسێ یا شتێ). ٢- قازانج کردن ( لە سەودا و مامەڵە، وەزیفە و هەموو جوورە چالاکێکی لەم بابەتە، بە ڕەوا و ناڕەوا). ئەم هەموو دەرمانەم خوارد هیچ ئیستیفادەشم لێ نەکرد، لەم دەستە کڕی و لەو دەستە فرۆشتییەوە سەد دیناری ئیستیفادە کرد.

(مست. لا.)،(کعر.) ١- واز لە وەایفە و ئیشی دەوڵەت هێنان. ٢- واز لە ئەندامەتی کوڕ و کۆمەڵەی سییاسی و کۆمەڵایەتی و... هێنان. * ئیستیعفادان، ئیستیقالەدان.

(مست. لا.)، (کعر.) تم: ئیستیقالە کردن.

(نمس.) تم؛ ئیستیقبال کردن. ((مەزانۆ مەیۆ بە ئیستیقبالت)) (( زەروورەن بە دین جەمین لاڵت)) (خانا- ٨٧).

(مست. مت.) ١- بەرەوپیرچوون، پێشوازکردن. ٢- بە خۆشی وەرگرتنی قسە یا کاری کەسێک.

(نا.) سەربەخۆبوون و ئازادی تەواوی وڵاتێک لە کاروباری سیاسی و ئابووری و... بێ ئەوەی بێگانە (چ بە ئاشکرا چ بە نهێنی) دەسەڵاتێکی هەبێ و دەست دە کاران وەربدا.

(نا.)، (کئێر.) وشە یا ڕستەیەکە کە بۆ مەبەستێکی تایبەتی تەرخان دەکرێ. زاویەی قاییمە ئیستیلاحێکی هەندسەیە، تەقاندنی ئاتۆم ئیستیلاحێکی فیزیکییە، دەستنوێژ ئیستیلاحێکی دینی ئیسلامە.

(نا.) ١- (کئێر.) قۆناغی دووەمی دادگا، دادگایەکە بۆ جاری دووەم تەماشای کێشەیەک دەکا کە دادگایەکی تر لە پێشدا حوکمی تێدا دابێ. ٢- (کعر.) قۆناغی پاش قۆناغی دادگای تەمیز.

(مست. مت.)، (کئیر.) وەقسە هێنان، پرسیار لێکردن، سواڵ و جواب کردن دەگەڵ کەسێ ٠بۆ ڕوون کردنەوەی مەسەلەیەک)، قسە لێ دەرکێشان. *(کعر.) ئیفادە وەرگرتن.

(مست. لا.) ١- بە عەیب زانینی کارێ. ٢- سەرکێشی کردن، نەکردنی کارێک. هەر ئیستینکاف دەکا قسەشی دەگەڵ بکا، کەوایە ئیستینکاف دەکەی؟

(نا.) دەفرێکی بچووکە لە شووشە دروست دەکرێ و چای پێ دەخورێتەوە.. * (کعر.) پیاڵە.

(نمس.) تم: ئیسهال.

(نا.)، (کئێر.) مانگی دوازدەهەمی ساڵی ئێرانی (-٢١ی شوبات- ٢١ی ئازار)، ئاخر مانگی زستان. *ڕەشەمە تێبــ.- ئەم مانگە ٢٩ ڕۆژە و هەر بە چوار ساڵ جارێ دەبێتە سی ڕۆژ.

(نا.) تم: ئاوبەند. ((کێ بە کەدووی ئەو نۆشا ئاو سەرد)) (( نەوی جە ئیسقا وێنەی کەدوو زەرد)) (خانا- ١٥١) ئەوە بۆ هێندە ئاو دەخواتەوە دەڵێی ئیسقایی گرتووە.

(نا.) خێراتێکە پاش مردنی کەسێک و پێش ناشتنی بۆی دەکرێ و بە دەستووری ئیسلامەتی جێگەی ئەم نوێژانە دەگرێتەوە کە کابرای مردوو بە زیندی سەری خۆی نەیکردوون و ئەو (ڕۆژوو)انەی خواردوونی. وەسیتی کردووە ئیسقات و تەلیلەی بۆ بکەن.

(مست.) ١- چاک بوونی مەعنەوی. ٢- چاک بوونەوەی شتێکی خراپ بووبێ.