تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاوتێزان/تزان
«مستـ. لا.» پڕبوونی دەم لە ئاو. تێبــ.ینی: بە دیتنی کەسێ کە شتی ترش بخوا یا باسی شتی ترش و چێشتی خۆش بکا، «غووددە» کانی ناو دەم دارووژێن و ئاویان لێ دەردەپەڕێ.: ئەوەندەی باسی مزرۆکە کرد هەرچی لە مەجلیسەکە بوون دەمیان ئاوی تێزا.
ئاوجز
«نتـ.، سـ.» تمـ: ئاوەدز.
ئاوجۆ
[[ئاو+جۆ]]
«تنـ.»، «سنـ.» خواردنەوەیێکی کەم ئاڵکۆڵە، ئەم زەمانە هەموو کەسێ ناوی بیستووە و زۆر کەسیش خواردوویانەتەوە. ٭ئابجۆ. بیرە. تێبــ.ینی: بۆ گرتنی ئەم خواردنەوەیە، جۆ لە ئاوا دەخووسێنن تا چەکەرە دەکا و پاشان دەیترشێنن «تەخمیری دەکەن» و هەوێنی بیرەکە گیایەکی بۆنخۆشە و لە چیاکانی کوردستانیش هەیە، لێی دەدەن و دەیپاڵێون. ۵و۲_۵و۴٪ ئاڵکۆڵی تێدایە و کەمێک گلیسرین و ئەویتری غازی کاربۆنیک و ئاوە.
ئاوخانە
«نتـ.» تمـ: ئابخانە.
ئاوخواز
«سفا.» تمـ: ئاوکێش/۲.
ئاوخۆر
«نفا.» ئەو کەسەی لە حاڵی ئاوخواردنەوەدایە یا تینووی بێ و بیهەوێ ئاو بخواتەوە. «ڕەحمەت لە ئاوخۆر» لە شوێنێکی خەڵکی زۆر لێ کۆ بووبێتەوە «وەک مزگەوت» یەکێک ئاو دەگێڕێ و ئەم ڕستەیە دەڵێ، تا هەرکەس تینووی بێ داوای ئاوی لێ بکا.
ئاوخۆری
[[ئاو+خۆر «خواردن» +ئی]]
«نـتـ.»، «کئێر.» ۱_دەفرێکی بلوور یا گڵێنە یا هەر شتێکی ترە کە ئاوی پێ بخورێتەوە. ٭پەرداغ، شەربە/۲، گلاس، لیوان. ۲_ «سنـ.» تمـ: ئاوە خۆرە.
ئاودار
«ستـ.» ۱_شوێنێ کە ئاوی زۆر بێ.: شارباژێڕ وڵاتێکی ئاودارە. ۲_میوەی تەڕ و تازە کە ئاوی زۆر هەبێ: بە سێ پرتەقاڵان پەرداغێ ئاویان نەبوو. کەچی کابراش دەیکوت زۆر ئاودارن. ۳_جەواهیراتی چاک و بەردی بە قیمەت کە بریق و باقی هەبێ.: ئەم یاقووتە زۆر جوان و ئاودارە. ۴_ڕەنگی زەرقی و بەرقی و بە ورشەوورش. ٭۲_ئابدار
ئاوداشتن
«مست، متـ.»، «مک.» تم: ۱_ئاودان/۲_: هێشتا لە ئاوداشتن نەهاتوونەوە.
ئاودامان
«ستـ.» کراس و کەوای درێژ کە بگاتە قولاپەی پێ، زیاتر بۆ کراسی ژنانە بەکاردێت.: کراسی ئاودامان.
ئاودز
۱- «نتـ.» قەڵەشت و کون و کاژێڕێ کە لە شوێنێکڕا ئاوی پێدا دەرباز بێت بۆ چێگەیەکی تر. «مەنفەز و درز و ئاودزی، هەرچەند» «دەیگرم دەیکوتم بە دەست و بە پێ» «ڕەزا_۵۲». ۲- «ستـ.»، «سیم» ٫تمـ: ئاوەدز کردن.
ئاودز کردن
[[ئاودز+کردن]]
«مستـ. لا.» تمـ: ئاوەدز کردن.
ئاودڕ
«نتـ.» شوێنێک لە دەشت و کێو، کە ئاوی باران یا لافاو دایدڕیبێ. ٭ئاودڕکە.
ئاودڕکە
«نتـ.» تمـ: ئاودڕ.
ئاودێر
«نفا.، سفا.» کەسێکی کشتوکاڵ ئاو دەدا، ئەو کەسەی ئاو بەردەداتەوە بۆ سەر دەغڵ و دان و بە پێمەڕە خەریکی دەبێ تا بە هەموو لایەکی ڕابگەیەنی. «جەبباری بێ فتووری، سوڵتانی بێ قسووری» «ڕەززاقی مار و مووری، ئاودێری دێمە کاری» «حاجی»
ئاودەست
«نتـ.»، «مکـ.» تمـ: ئابخانە.
ئاودەستخانە
«نتـ.»، تمـ: ئابخانە.
ئاودەنگ
[[ئاو+دەنگ]]
«ستـ.» پێوەندی دوو یا چەند کەسێ کە بە ڕێگادا دەڕۆن یا لە جێگەیەک دانیشتبن و قسە بکەن، وەڕەزی یەکتری بشکێننن. ٭هاودەم. هاودەنگ. هەمدەم.
ئاودەنگی
«حمیسـ.» ۱- ئاواڵەتیی ڕێگا و دانیشتن: حەمەش دەگەڵ خۆتان بەرن هەر باشە بۆ ئاودەنگی. ۲- «کنـ.» کەسێکی هەر کەلکی ئەوەی هەبێ کە قسە دەگەڵ پیاو بکا و نەیەڵێ لەبەر تەنیایی وەڕەز ببێ.: هەر وەک تەنیا بم وابوو، حەمە هەر ئاودەنگیی بوو. ٭هاودەنگیی.
ئاودەڵێن
[[ئاو+دەڵێن «دەڵاندن» ] ]
«ستـ.»، «مکـ.» حاڵی گوڵ و ئەستێڵێکی لە زەوی خیسک و سستدا دروست کرابن و ئاو دابدەن.