تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 14
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەش
[ [کو. فر.]، [ستـ: ئاتەر. پهـ: ئاتەرش] ]
«نا.»،
ئاگر
،
ئاوور
. تێبــ.
ئەگەرچی
ئەم
وشەیە
لە
هەندێ
ناوچەی
کوردستان
بە
کاردێت
بەڵام
زیاتر
لە
وشەی تێکەڵاودا دەبیندرێ.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشبازی
[ [ئاتەش + بازی] ]
«حمسـ.» هەڵدانی
فیشەکەشێتە
و
تەقەمەنی
ڕەنگاوڕەنگ
و جۆربەجۆر
لە
جێژن
و ئاهەنگاندا،
بۆ
کەیف
و
خۆشی
□ «
ئاتەشبازی
بە
کونگی
خاڵی
ناکرێ».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشخان
[ [ئاتەش + خان = خانە] ]
«نتـ.»، «سنـ..» توونخانەی
حەمام
. تێبــ. - شوێنێکی تایبەتییە
بە
تەنیشت
حەمامەوە، ڕاهۆڵێکی تێدایە تیانی حەمامی
لەسەر
دامەزراوە و
لە
ژێرەوە
ئاگر
دەکرێ
و
حەمام
گەرم
دادێنێ *
توونخانە
،
تونگخانە
، ئاگرخانە/٢، ئاوورخانە /٢.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشخانە
[ [ئاتەش + خانە] ]
«نتـ..» ١- تمـ:
ئاتەشگەدە
□ «
جە
یاقوت
و
لاڵ
،
جە
گەوهەر
دانە
» «کەردن
گەنج
وەقت
،
پەی
ئاتەشخانە
» «خانا - ١٥٧» ٢- «مکـ.» چێگەی
ئاگری
سەماوەر
*
ئاگرخانە
/ ٣، ئاوورخانە/ ١. تێبــ. -
لە
ناوەڕاستی کووپی سەماوەردا
کە
ئاوی
تێدەکرێ، لوولەیەک
هەیە
بنی
بە
پارچە
ئاسنێکی
کون
کون
گیراوە
،
ئاگر
و خەڵووزی تێدەکرێ و
ئاوی
ناو
کووپی سەماوەرەکە وەکوڵ دێنێت.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشپارە
[ [ئاتەش + پارە = پارچە] ]
«ستـ.»، «مکـ.» تمـ:
ئاگرپارە
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشپەرست
[ [ئاتەش + پەرست «لەپەرستن» ] ]
«نفا.» ١-
ئەو
کەسەی
ئاگر
دەپەرستێ،
ئاگر
بە
خودا
دەزانێ
یا
لای
پیرۆزە
٢-
ئەوەی
دینی
زەڕدوشتی سەلماندبێ، زەڕدوشتی. *ئاگرپەرست،
ئاوور
پەرست
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشپەرستی
[ [ئاتەش + پەرست + ٢- ئی] ]
«حمسـ.» تمـ:
ئاگرپەرستی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشکێش
[ [ئاتەش + کێش «لە کێشان» ]]
«نتـ..» ئامرازێکە
وەکوو
خاکەندازێکی
پچووک
وایە
دەمەکەی توزێ
بە
دیوێکا نوشتاوەتەوە، پۆلووی ئاووری
لە
پشتەوەی سۆبەی دارانڕا پێ دەکێشنە
پێشەوە
یا
پێی دەردەدەن.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشگا
[ [ئاتەش + گا = چێگا] ]
«نتـ.» ١- تمـ:
ئاتەشگەدە
. ٢-
ناوی
شاخێکە
لە
ناوچەی تاوگۆزی.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشگەدە
[ [ئاتەش + گەدە] ]
«نتـ.» شوێنێکە پێڕەوانی
دینی
زەڕدوشت ئاگریان تێدا ڕادەگرت. جێگای
بە
جێ
گەیاندنی
ڕێ
و شوێنی
ئایینی
دینی
زەڕدوشت * ئاتەشخانە/ ١،
ئاتەشگا
/ ١.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشگەردان
[[ ئاتەش + گەردان]، [فر. کو.] ]
«نتـ.» ئامرازێکە
لە
تەلی
باریک
دروست
دەکرێ
،
وەکوو
پیاڵەیێکی
کون
کون
وایە
کورتە
زنجیرێکی تێدەخرێ، خەڵووزی تێدەکەن و
چەند
پشکۆ
ئاگری
دەخەنە
سەر
و
هەڵی
دەسووڕێنن
تا
دەگەشێتەوە دەبێتە
سکڵ
. زیاتر
بۆ
سازکردنی
ئاگری
سەماوەر
بەکاردێت *
تاوڵەمە
«
تو
.».
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
ئاتەشەک
[ [ئاتەش + ١- ئەک/١ ] ]
«نتـ.»
نەخۆشی
فەڕەنگی
. تێبــ. -
ئەم
نەخۆشییە
لە
ئەنجامی
هەڵسان
ڕۆنیشتن
دەگەڵ
یەکی سیفلیساویدا،
یا
بە
کار
هێنانی
قاب
و
قاچاغ
وهەر شتێکی
تری
کە
ئەو
بە
کاری
هێنا
بێ
،
هەروەها
بە
هۆی
دەست
تێکەڵ
کردنی
پیاو
و ژنەوە
کە
یەکێکیان سیفلیسدار بێت تۆشی عیسانی
ساغ
دێ
،
لە
باوک
و دایکی سیفلیساوەشەوە
بە
میرات
بۆ
مناڵیان
بەجێ
دەمێنێ.
پاش
ئەوەی
میکڕۆبی
سیفلیس
دەچێتە
لەشی
ئادەمیزادەوە
ئەگەر
زوو
چارەی نەکرێ
لەوانەیە
بیداتە چاوی و
کوێری
بکا*
ئاگرە
/١،
سیفلیس
،
فەرەنگی
،
هاوڵە
فەرەنگی
.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
١- ئاتەشی
[ [ئاتەش + ٣- ئی] ]
«ستـ..» ١-
هەرچی
بە
ڕەنگ
یا
تەبیعەتی
ئاگر
سوور
یا
گەرم
بێ:
یاقووتی
ئاتەشی
.
سووری
ئاتەشی
. ٢- «کنـ..» ئینسانی
تووڕە
و تووسن، توندەمیزاج:
ئەم
پیاوە
ئاتەشی
میجاز
«میزاج» ە.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
٢- ئاتەشی
«نتــ.»، «مکـ..» جوورە گولەباغێکە، ڕەنگی
سووری
مەیلە و
بنەوشە
و بۆنی
لە
گوڵی
گوڵاو
کەمترە و گوڵاوەشی
لێ
ناگیرێ.