تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بوو
بو، بوم، بوف، کوف، آکو، اوکو، کوکو، پُش، پُشّک، پَزَسک، کُنگَر، جُغد.
بوو
شُد.
مووی ڕاسەو بوو
موی سُم. ( اسپ مثلاً)
نەزیک بوو
یەکی بوو یەکی نەو
یکی بود یکی نبود .(شهادت و ایمان زمان جاهلیت بودە کە از وحدت بە کثرت آمدە و سپس از کثرت بە وحدت بازگشت نمودەاند.ازین قرار: ((یەکێ بوو یەکێ نەبوو)) یعنی: منشأ آفرینش یکی بود اما از یکی کاری ساختەنیست کثرت لازم است تا تا آفرینش صورت بندد.((لە خوا گەورەتر کەسێ نەبوو)) یعنی: درمیان کثرت از خدا بزرگتر کسی نبود کە بر همەمسلط و مقتدر بود. ((کۆسە مرد کەفەنی نەو)) مقسود از ((کۆسە)) آدم ابوالبشر است کە هاگام مردن کفن نداشتەزیرا ((کفن لە کاشان بوو)) یعنی : کفن اخیراً در کاشان درست میشدەو در آن زمان کاشان و..۱ وجود نداشته. ((کاشانیچ رێگە بەنان بوو)) یعنی : راهی بەکاشان نبود. ((دایان نا جێگە نەو)) : آدم را زمین گذاشتن جایی برای او نبود کەمحفوظ بماند. (( هەڵیان گرت ڕێگە نەو)) یعنی اورا برداشتند کەبەجایی ببرند . ناچار(( نیانە تاق، چاوی زاق)) یعنی: او را میان تاقچە گذاشتند چشمهڵیش زاق شد. مقصود روشن کردن قدرت خدا و عجز و انکسار بشر است کەدر آغاز هر داستانی تکرار کردەاند.
ئارام بوون
آرامش، رامش، رامشت، شکیب، شکیفت، شکیفت، شکیبایی، خست.
بوراق بوون
خیرەشدن، دَمَق ماندن، بُراق شدن، زیچەشُدن، تُند نگریستن، چَشم تُند کردن، چَشم تیز کردن.
بووره
بوره، کفشیر. (بورەی زرگری.)
بووش
مرادف «باش» است کەبا هم استعمال می شوند، در «باشوبووش» گذشت.
بووم
بوم، خُهر، مِهَن، میهَن، آرامگاه، خاک، زَمین.
بوومی
بومی، مِهَنی، میهَنی.
بوومەلەرزه
بومَهَن، بومَهین، زَمین لرزه، لَرزَک، زَمین لَرزَک.
بوون
بودَن، بودش، بُوِش، بود، هَستی.
بوون
بودَن، پایداری، همیشەبودن، ماندن، زیستن، پاییدن، بود.
بوون
شُدن، گَشتن، بُوش، بودن.
بوون
بودند، بِیَند.
بوونەوە
پیدا شدن، پیدایش. (پیدا شدن گمشدەمثلاً.)
بووچک
کوچَک، کوشَک، کهین، که، کهینه.
بووچکتر
کوچَکتر، کوشَکتَر، کهتَر.
بووچکەوبوون
بووک
بیوک، وَیو، سُنار، سُنه.
بووک
بوک، بود که، باشد که، چرا؟، برا چه؟ (بوک و مگر؟)