دۆسی، یەکیەتی. [ڕاستی و دروستی]

ڕیککەفتن. [ڕێککەوتن، سازان]

بە یەک گەیین، یەکتردین. [بە یەک گەیشتن، دیدار]

شایەتمانی سەردەمی پێش ئیسلام بووە کە لە تاک بوونەوە بەرەو فرەیی دەچن و پاشان لە فرەییەوە بەرەو تاک بوون دەگەڕێنەوە، بەم شێوەیە :((یەکێ بوو یەکێ نەبوو.)) واتە:بنچینەی بوونەودەر یەکێک بوو، بەڵام یەکێک هیچی پێناکرێت و هاتنەدی بوونەدەر پێویستی بە فرەییە. ((لەخوا گەورەتر کەسێ نەبوو)).واتە : لە نێو فرەییدا کەس لە خوا گەورەتر نەبوو چوونکە بەسەر هەمووشتێکدا زاڵ و بە دەسەڵات بوو.((کۆسە مرد کەفەنی نەو)) مەبەست لە کۆسە باوە ئادەمە کە لە کاتی مردندا کفنی نەبووە، چونکە ((کفن لە کاشان بوو)) واتە: کفن لەم دواییانەدا لە شاری کاشان دروست دەکرا و لەم کاتەدا کاشان و ..۱ لە ئارادا نەبوو. ((کاشانیچ ڕێگەبەنان بوو)) واتە : ڕێگەیەک نەبوو بچێتەوە سەر کاشان. ((دایان نیا جێگە نەو)) ئادەمیان لەسەر زەوی دانا بەڵام جێگایەک نەبوو کە ئادەم بپارێزێت. ((هەڵیان گرت ڕێگەنەو.)) واتە : هەڵیان گرت کە بیبەن بۆ شوێنێک بەڵام شارەزای ڕێگەکە نەبوون، ناچار (( نیانە تاق چاوی زاق)) واتە: لە ناو تاقدا دایان نا و چاوەکانی زاق بوون. مەبەست لەم ڕەستانە ئاشکرا کردنی دەسەڵاتی خودا و بێهێزی و بێ دەسەڵاتی مرۆڤە لە سەرەتای هەموو چیرۆکێکدا دووپاتیان کردووەتەوە.

یەک. [یەکێک، دانەیەک، کەسێک]

تەنیا. [تاک]

چڵەکه. [سڵەمه]

سەریەک، بان یەک. [یەک لەسەر یەک]

یەکیەتی. [تاک بوون]

پشت سەر یەک، یەکە یەکە. [یەک لە دوای یەک]

بەرگین، بەرگ. [یەکەم، هەوڵ]

یاریەکی بەناوبانگی منداڵانە.

گردەوکردن. [کۆکردنەوە، پاشەکەوت کردن]

یەکڕەنگی. [ڕاستی و دوستی]

ڕەوەکی، ڕەمەکی. [(ئاژەڵێک کە بێ خاوەن لە چیادا دەلەوەڕێت.)]

شەو زۆسان. [یەلدا، یەکەم شەوی زستان کە درێژترین شەوی ساڵە.]

سواخدان. [سواغدان، قوڕتێهەڵسوون].

بەن. [بەند: بەشێکی دیاریکراو لە قورئان].

ئاگر. [ئێگر (وشەگەلی "ئایر"، "ئاور"، "ئاهیر"، هەورامین)].

ئازار، جەزرەوە. [ئێش و ژان]

هێدیەتی، هێمنیەتی، ئارامی. [بێ ترسبوون]

بڕنۆتیدان. [(جێگەبڕنووتی.)]

بوو. [بووم، کونەبوو]

چنگ مریەم. [جۆرە گیایەکە کە گوڵێکی جوانی هەیه.]

برس، وره. [برچینی، ئاورای]

ببگره! [(وشەیەکی گۆرانیه.)]

[لەخۆوە]

[خۆی دەگۆڕێت، کاری نابەدڵ دەکات.]

پارچەیەک که دەیدروون به یەخەدا بۆ پتەو کردنی.

گرتنە¬خۆی مناڵ. (به کوڕی خۆ کردنی مناڵی خەڵکی.)

ئاوێته کردن. [تێکەڵ کردن]

ڕمان، هڵڕووشاننەوه، تێک¬دان، داغان کردن، ڕوخانن. [ڕماندن]

تەنیان، چوون به یەکا. [له یەک ئاڵان، چڕ بوون (بەیەکاچوونی گیا، ئاڵف و ...)]

چوون به یەکا. [چوونه ناو یەک، لە یەک هەڵپێکران (وەک: به یەکا چوونی دیانەی چه ڕخ.)]

بەیەک¬گەیین. [به یەک شاد بوون، دیدار کردن]

به یەکدا کوتان (به ¬یەکدادانی دووشت.)