بریتییە لە: پلە و پایە و ئەرک و تەوزیمی سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیرانی دەوڵەتی هەڵبژێردراو لە وەڵاتێکی کۆماریدا. بەپێی ماهییەتی پلە و پایەی سەرۆک کۆماریی لە سیستەمی کۆماریدا دوو شێوازی سەرۆکایەتی دەبیندرێ: لە وەڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا و کۆمارییەکانی ئەمریکای لاتین، کاری «سەرۆکی وەڵات» و سەرۆکی حکوومەت یەکێکە و هەموو ئەرک و کارکردەکان لە پلە و پایەی سەرۆک کۆماریدا کۆبۆتەوە. بەڵام لە وەڵاتانێکی وەک کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا و هێندستان و ئیتالیا و زۆربەی کۆمارییەکانی دیکە سەرۆک کۆمار، تەنیا سەرۆکایەتی وەڵاتی لە ئەستۆیە و کاری بەڕێوەبەرایەتی حکوومەت لە ئەستۆی ڕاوێژکار یان سەرۆکی ئەنجومەنی وەزیراندایە. جیاوازییەکی دیکەش لە نێوان ئەم جۆرە حکوومەتانەدا هەیە ئەویش دەگەڕێتەوە بۆ هەبوونی پەرلەمان. لە وەڵاتەیەکگرتووەکانی ئەمریکا و ئەمریکای لاتین سەرۆکی وەڵات و بەرپرسی بەڕێوەبەرایەتی، یەک کەسە (سەرۆک کۆمار) کە ئەویش سەربەخۆ لە ئەنجومەنی یاسادانان و بە دەنگی ڕاستەوخۆی خەڵک بۆ ماوەیەکی دیاریکراو هەڵدەبژێردرێت. بەڵام لە حکوومەتی پەرلەمانیدا هەڵبژاردنی بەرێوەبەری وەڵات یا ئەنجومەنی وەزیران، لە ئەستۆی پەرلەماندایە و تا ئەو کاتە لە پۆستی سەرۆکایەتی دەبێت کە دەنگی متمانەی زۆرینەی پەرلەمانی بردبێتەوە.

بە واتای ڕێبەر، پێشەوا، سەرکردە و فەرماندەیە. سەرۆک، بریتییە لە کەسایەتییەک کە بە هۆی توانست و لێوەشاوەییەکی تایبەتەوە دەبێتە خاوەن پێگە و پێکەیەکی بەرز بۆ ڕێبەرایەتی و سەرۆکایەتی کردنی لایەنگران و خەڵکانی ژێردەستی. سەرۆک، بە ئاوێتەکردنی توانایی و لێهاتوویی لایەنگرانی لەگەڵ توانستەکانی خۆی، ڕێبازێکی نۆژەن ئەدۆزێتەوە بۆ گەیشتن بە ئامانجەکانی. سەرۆکێک کە لووتکەی خەبات و پێشەنگی مێژوویی بێت، دەتوانێت ڕەوتی ڕووداوە مێژووییەکان و گەیشتن بە ئامانجەکان خێراتر یان هێواشتر بکات. ڕێبەران، لەم حاڵەتەدا دەتوانن دەوری پێشەنگی کاروان بگێڕن یان ببنە هۆی دواکەوتوویی نەتەوەیەک.
هەر سەرۆکێک لە پاش تێپەڕکردنی چوار قۆناغ، بڕیار دەردەکات: پلاندانان، ڕێکخستن، ڕێبەرایەتی و کۆنترۆڵ (چاودێری). لەم ڕێگەدا هەتا ڕێکار زیاتر بێت، بڕیاردان دژوارتر دەبێت. سەرۆکی لێهاتوو بە هۆی ئەم چەند خاڵە سەرکەوتوو دەبێت: بڕیارەکانی هەمیشەیی و بڕەوی بێت، وەگەڕخستنی خێرا و بەجێی ئەندامان و دەروون پاکی لە دەسەڵاتدارییدا.
لە ڕابردوودا هێزی جەستەیی، توانایی دۆستڕاگرتن، هۆشیاری و زیرەکی و ناسینەوەی مەترسییەکان، گرنگترین تایبەتمەندی سەرۆک بووە بەڵام ئیمڕۆکە زانست و زانیار، توانایی بەڕێوەبردن و ڕاپەڕاندن، پاراستنی بەرژەوەندی ئەندامان و دامەزراندنی بەجێ و شیاوی ئەندامان، فەکتەری گرینگ لەئەژمار دێن.