تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دشمن کش
[ص. فا ]
(دوشمەن کوش - dusmnen kus)
دژمنکوژ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
کش
[ا ]
(کیش – kiş)
دەنگدانی مریشکه، لەگەمەی شەترەنجدا ناچار کردنی شایه له خانەیەکەوه بچێته خانەیەکی دیکه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خاک روبه کش
[ص.فا ]
(خاکروبەکەش - xak rûbekeş)
کرێکاری خۆڵ، کەسێ کە خۆڵی گەڕەک کۆ بکاتەوەو بیبات.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خاک کش
[ا.مر ]
(خاک کەش - xak keş)
تەختەیەکە جووتیاران زەوی کێڵراوی پێ هەموار دەکەن، مەڕازە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خط کش
[ا.مر ]
(خەتکەش - xetkeş)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دانه کش
[ص.فا ]
(دانەکەش - danekey)
سیفه تی میروله یه که دانه ویله به زەویدا به ¬ره و شاره کەی رادەکیشیت.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
رنج کش
[ص. فا ]
(ره نج که ش - renckeş)
ڕه نجبه ر، ره نجده ر، زه حمه تکێش.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زباله کش
[ص. فا ]
(زوباله که ش - zubalekeş)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سرمه کش
[ص. فا ]
(سورمه کش - surmekeş)
که سێک کل له چاو بکات، کلچێو، کل چێوک.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سپه کش
[ص. فا ]
(سیپه هکه ش - keş sipeh)
له شکرکێش، فه رمانده ی سوپا که سوپا بۆشه ڕ ببات.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سینه کش
[ا. مر ]
(سینه که ش - sine keş)
بناری کێو، شوێنی پان و هه مواری هه تاوگیر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شن کش
[ا.مر ]
(شین که ش - șinkeș)
خرماشه یه کی ده ستییه ، بۆ پاک کردنه و ه و هه موارکردنی باخچه .
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
شیره کش
[ص.فا ]
(شیره که ش ـ rekeș șî)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
طبق کش
[ص.فا ]
(ته به غ که ش ـ tebex keș)
ته به قکێش ، که سێک که میوه له ته به ق بکات و بیخاته سه ر سه رو له جێیه که وه بۆ جێیه کی دی به رێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عاشق کش
[ص.فا ]
(ئاشیغ کوش ـ așix kuș)
ئاشق کوژ،دڵدارکوژ، ماشقه یه ک که زوڵم له ئاشقی خۆی بکات.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
غریب کش
[ص. فا ]
(غەریب کوش - xerib kuş)
دژە غەریب، ئەوەی غەریبان ئەزیەت بدات.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
هیزم کش
[ا. ص ]
(هەیزوم کەش - heyzum keş)
هێمەفرۆش، دارفرۆش.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
پل کش
[ا ]
(پەل¬کەش - pelkeş)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
چاە کش
[ا. مر ]
(چاهی کەش - çahikeş)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
چراغ کش
[ص. فا ]
(چیراغ کوش - çirax kûş)
چراکوژێنەوە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دامن کشان
[ص.ق ]
(دامەن که شان - damen kesan)
ڕؤینی به لاروله نجەو به نازو فیز.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
جام کشدن
[مص.م ]
(جام که شیده ن - cam keşîden)
مه ی خواردن, خواردنه وه, شه راب خواردنه وه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
خجالت کشیدن
[مص.ل ]
(خەجالەت کەشیدەن - xecalet keşîden)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دامن کشیدن
[مص.ل ]
(دامەن که شیدەن - damen kesiden)
ڕویین به نازه وه، خشانی داوین له عاردی له کاتی روییشتن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دراز کشیدن
[مص.ل ]
(دەراز کەشیدەن - deraz kesiden)
ڕاکشان، دریژ بوون.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دست کشیدن
[مص.ل.م ]
(دەست کەشیدەن - dest kesiden)
دەست هەلگرتن، دست پیداهینان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دم کشیدن
[مص. ]
(دەم کەشیدەن - dem kesiden)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیوان کشور
[امر ]
(دیفانی کیشفەر - divani kisver)
دادگای تەمییز.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
رنج کشیدن
[مص. ل ]
(ره نج که شیده ن - renckeşîden)
ڕه نج کێشان، زه حمه تکێشان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زبان بکام کشیدن
[مص. ل ]
(زه بان بیکام که شیده ن - zeban bikam keşîden)
بێده نگ بوون، خامۆش بوون، قسه نه کردن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
زحمت کشیدن
[مص. ل ]
(زه همه تکه شیده ن - zehmet keşîden)
زه حمه تکێشان، ره نجدان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ستم کشیدن
[مص. ل ]
(سیته م که شیده ن - keşîden sitem)
زوڵم کێشان، ته حه مول کردنی زوڵم و زۆر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ستم کشیده
[ص. مف ]
(سیته م که شیده - keşîde sitem)
زوڵم لێکراو، غه درلێکراو، سته مکێش.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سختی کشیدن
[مص. ل ]
(سه ختی که شیده ن - sextî keşîden)
زه حمه تکێشان، ره نجدان، ته حمول کردنی هه ژاری و ده ستکورتی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سیم کشیدن
[مص. م ]
(سیمکه شیده ن - sîmkeşîden)
ته ل راکێشان، دانانی ته لی کاره با یان ته له فۆن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
سیم کشیدن
[مص. ل ]
(سیمکه شیده ن - sîmkeşîden)
ئاوسان، چڵک کردنی زام.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
صف کشیدن
[مص.ل ]
(سه ف که شیده ن - sefkeșîden)
ڕیز به ستن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
صلات کشیدن
[مص . م ]
(سه لات که شیده ن ـ selat keșîden)
سه ڵل کردن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
طول کشیدن
[مص.ل ]
(تول که شیده ن ـ tûl keșîden)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
عاشق کشی
[ا.مص ]
(ئاشیغ کوشی ـ așix kuș)