وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خوش زبان

[ص ]

(خوش زەبان - xûş zeban)

خۆش زمان، سەروزمان خۆش، زمان شیرین.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زاغ زبان

[ص. مر ]

(زاغ زه بان - zax zeban)

زمان ره ش، که سێ که تووک و نه فره ت بکاو دوعاکه ی بێته دی، قه ڵه م، ئه سپێ که زمانی ره ش بێ « نیشانه ی ره سه نییه ».

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان

[ا ]

(زه بان - zeban)

زمان، زار (ئه و پارچه گۆشته ی له ناو ده مدایه).

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان آور

[ص. مر ]

(زه بان ئاڤه ر - zeban aver)

زمان ته ڕ، قسه زان، به ده م و زمان، خۆش قسه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان باز

[ص. فا ]

(زه بان باز - zeban baz)

زمان لووس، که سێ به زمانی لووس که سێک فریو بدات.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان بازی

[ا. مص ]

(زه بان بازی - zeban bazî)

زمانلووسی، رییایی.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان بره

[ا. مر ]

(زه بان به ره - zeban bere)

جۆره رووه کێکه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان بریده

[ص. مف ]

(زه بان بوریده - zeban burîde)

بێ زمان، زمان بڕاو، خامۆش، بێده نگ، یه کێک قسه نه کات و هه میشه مات و بێده نگ بێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان بستن

[مص. ل ]

(زه بان به سته ن - zeban besten)

بێده نگ بوون.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان بند

[ا. مر ]

(زه بان به ند - zeban bend)

زمان به ست، شتێ بدرێ به که سێک تا قسه نه کات و بێده نگ بێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان بکام کشیدن

[مص. ل ]

(زه بان بیکام که شیده ن - zeban bikam keşîden)

بێده نگ بوون، خامۆش بوون، قسه نه کردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان ترکردن

[مص. ل ]

(زه بان ته رکه رده ن - zeban ter kerden)

قسه کردن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان حال

[ا. مر ]

(زه بانی هال - zebani hal)

زمانی دڵ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان دادن

[مص. ل ]

(زه بانی داده ن - zebani daden)

قه ولدان، به ڵێندان، گفت.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان دار

[ص. فا ]

(زه بان دار - zeban dar)

به زمان، قسه زان، که سێ بتوانێ به چاکی مه به ستی خۆی ده ربڕێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان دان

[ص. فا ]

(زه بان دان - zeban dan)

زمان دان، که سێ که زمانانی بێگانه بزانێ، ده م ته ڕو قسه زان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان دراز

[ص. مر ]

(زه بان دیراز - zeban diraz)

زمان درێژ، چیڕه درێژ، چه نه باز.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان دراز

[ا. مر ]

(زه بانی دیراز - zebani diraz)

زمانی درێژ، چه نه بازی بێ شه رم.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان درقفا

[ا. مر ]

(زه بان ده رغه فا - zeban derxefa)

ڕووه کێکه له تیره ی هه ڵاڵان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبان درکشیدن

[مص. ل ]

(زه بان ده رکه شیده ن - zeban der keşîden)

بێده نگ بوون.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانران

[ص. فا ]

(زه بانران - zeban ran)

قسه زان، زۆربڵێ، قسه سوارو ره وان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانزد

[ص. مف ]

(زه بان زه د - zeban zed)

شتێ بکه وێته سه رزاران، بنێشته خۆشه ی سه ر زمان، داستانی سه رزاران.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانه

[ا ]

(زه بانه - zebane)

زمان ئاسا، زمانه، زمانه ی ته رازوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانه دار

[ص. فا ]

(زه بانه دار - zebane dar)

زمانه دار، شوله دار، بڵێسه دار.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانه زدن

[مص. ل ]

(زه بانه زه ده ن - zebane zeden)

زمانه کێشان، شوله کێشان، سووتان و بڵێسه سه ندن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانور

[ص ]

(زه بان ڤه ر - zeban ver)

قسه زان، قسه ڕه وان، به ده م و پل.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانگیر

[ص. فا ]

(زه بانگیر - zebangîr)

جاسوس، هه واڵدز، تاقیق و قسه ده رهێنان له یه خسیران و ده ستگیرکراوانی شه ڕ، زمانگر، لاڵه په ته.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانی

[ص. ن ]

(زه بانی - zebanî)

زاره کی (شفاهی) شتێ به ده م بگوترێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زبانی

[ا. ع ]

(زه بانی - zebanî)

پیاوی یاخی، دۆزه خه وان، فریشته ی پاسه وانی دۆزه خ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

زیرزبانی

[ا. مر ]

(زیرزه بانی - zîr zebanî)

چپه، دیارییه که شه وی په رده زاوا ده یداته بووک تا بێته قسه.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

بدزبان

[ص ]

(بەدزەبان - bedzeban)

بەدزوان، بەدبێژ، بەدگۆ، زمانپیس، جنێوفرۆش.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

ترزبان

[ص. مر ]

(تەڕزەبان - terzeban)

تەڕ زمان، زمان تەڕ، دەم ته ڕ قسەزان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

جادوزبان

[ص.مر ]

(جادو زه بان - cadû zeban)

شیرین گوتار, زمان شیرین, ده م ته ڕ, زمان لوس.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رازبان

[ص. مر ]

(رازبان - razban)

ڕازوان، رازگر، ئه وه ی سکاڵای خه ڵکی ده گه یه نێته پاشا، یان میر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

رزبان

[ص. مر ]

(ره زبان - rezban)

ڕه زه وان، ره زڤان، ره زوان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

روزبان

[ص. مر ]

(رووزبان - rûzban)

ده رگاوان، په رده دار، پاسه وانی ده رگا، پاسه وانی باره گای میرو پاشایان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

شکستەزبان

[ص.مر ]

(شیکستەزەبان ـ șikestezeban)

لاڵەپەته ، زمانگیر.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

مارزبان

[ا.مر ]

(مارزەبان - maryeban)

گیایەکە بۆ دەرمان دەشێت.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

مرزبان

[ا. ص ]

(مه‌رزبان - merzban)

مەرزەوان، پاسەوانی سنوور.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

میزبان

[ص ]

(میزبان - mzban)

خانەخوێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

همزبان

[ص ]

(هەم زەبان - hem zeban)

هاوزمان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

پالیزبان

[ا. ص ]

(پالیزبان - palîzban)

بێستانەوان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

کژمژزبان

[ص ]

(که‌ژمه‌ژ زه‌بان - kejmej zeban)

لاڵەپەته ، مناڵێ تازه زمانی گرتبێ.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

گاوزبان

[ا.مر ]

(گاڤ زەبان - gav zeban)

گیایەکە لە زمانە گا دەچێت.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

گشادەزبان

[ص.مر ]

(گوشادە زەبان - guşade zeban)

قسەڕەوان، پەیڤڕەوان.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

گل گاوزبان

[ا.مر ]

(گولی گاڤزەبان - guli gav zeban)

گوڵی زمانەگا.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان