ژنێکی قارەمانی کوردە کە بەیتی هەیە

بازیگر

کۆسەی سەرشانۆ، نوێن باز

(باک.): سووک٬ هەرزە

(ئم.) ئامرازی بانگ کردن و ڕووی قسە تێکردنە بۆ جەمع، بەدوایی سفەت و ناوەوە دەنووسێ، گەلێ جار ئامرازێکی تریش (ئەی، هۆ، هەی) دەخرێتە پیش وشەیەکی کە بەم ئامرازە دروست دەبێ. هۆ خەلکینە، هەی جوامێرینە. ((ئەی کوردینە، ئەی مەردینە.... ((خزمینە مەدەن پەنجە لەگەڵ عەشرەتی جافا)) ((مێروولە نەچێ چاکە بە گژ قوللەیی قافا)) (ڕەزا-٣).

(پب.) بە ئاخری وشەیەکەوە دەلکێ و دەیکا بە سفەت بۆ وشەیەکی تر، کە بە هەرتکیان ناوێکی تازە پێکدێنن. ئەسپە دارینە، شێرە بەفرینە، کاڵە مووینە (موویینە)، کتکە نەوتینە، کۆلکەزێڕینە، مێرگەنەخشینە. تێبــ.- هەم ئەم پاشبەندە و هەم (١-ئینە)ش کاتێ بە وشەیەکەوە دەلکێن کە بە یەکێ لە دەنگ بزوێنەکان دوایی هاتبێ ئەوا دەنگی (هەمزە) باتی ئەوەی بسوێ و لەناو بچێ دەبێتە دەنگی (ی). برایینە، موویینە، دۆیینە و ئەوجار دەنگ بزوێنی (ی) لەبەر قورسی تەلەفوز فڕێ دەدرێ. براینە، مووینە، دۆینە.

شالیکوب

سندۆڵ، بەسە قووڵەکەی دینگی چەڵتوک

پاڵووێنە

(پارشومینه - parşumîne)

پێست ئاسا، وەکو پێست.

(پارین، پارینه - parîn, parîne)

کۆن، دێرین، هی پار.

نیوون، گووێلکی دوو ساڵانەی مێیە

درا و دوزا.

کەسێک که دەدڕێت و پینه دەکات. چاککەر

مُزِیل، مِزیَل.

بڕیارو پینەگەری

جوورە یارییەکی منداڵانەیە یەکێکی لە خۆیان دەکەن بەپاشا

الاستبصار الاسترجاعي أو الخلفي

Hindsight

چەگناسی، دووا ڕۆژبینی