تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئیمپڕیالیزم
[[فرەنسی: ئیمپڕیالیسم]]
(نا.) سیاسەتی دەوڵەتانی گەورەی گەشە کردووە، ئامانجی داگیر کردنی وڵاتانی پاشکەوتە و پەرەپێدانی هەموو چەشنە دەسەڵاتێکتی خۆیانە لەوان وڵاتانەدا. تێبــ.- ئەم جۆرە وشانە بە پێی جۆری بیر کردنەوە و بیر و باوەڕی سیاسی لە لای خەلکی جووربەجوور مەعنایان کەم و زۆر دەگۆڕێ. مارکسیستەکان لە هەموو کەس زیاتر سەر و کاریان دەگەڵ ئەم چەشنە وشانە هەیە و بەکاریان دێنن، لە هەموو کەسیش زیاتر بە تان و پۆیاندا دەچنە خوار و ڕوونیان دەکەنەوە. (لێنین) لەم بابەتەوە زۆر دوور و درێژ دواوە دەڵێ: ((ئیمڕیالیزم بەرزترین قۆناغی سەرمایەدارییە)) و کتێبــ.ێکیشی هەر بەو ناوە نووسیوە و ئیمپڕیالیزم بەو جۆرە کورت دەکاتەوە: ((... ئیمپریالیزم سەرمایەدارییە وەزتێکی دەگاتە ڕادەیەکی (تەتوور) کە لە سایەدا دەسەڵاتی (ئیحتیکارات) و (سەرمایەی ماڵی) دروست بووە و ناردنە دەرەوەی سەرمایە ئەهمیەتێکی زۆری پەیدا کردووە و دابەش کردنی دنیا لە نێوان (تروست)ەکانی عالەمی دەسی پێکردووە و دابەش کردنی گشت وڵاتانی جیهان لە نێوان دەوڵەتە زلە سەرمایەدارەکان بڕاوەتەوە...))، ( لێنین، هەڵبژاردەکان ((ئیمپڕیالیزم بەرزترین قۆناغەکانی سرمایەداری))، بەرگی ١، بەشی ٢، چاپی مۆسکۆ (عەرەبی) ل- ٣٩٢).
ئیمپڕیالیست
[[فرەنسی]]
(س.) کەسێک یا هەیئەتێ یا دەوڵەتێکی سیاسەتی ئیمپڕیالیستی پەیڕەوی بکا.
ئیمپڕیالیستی
[[ئیمپڕیالیست + ئی]]
(ست.) هەر کارێ یا شتێ پێوەندی بە ئیمپڕیالیزمەوە هەبێ. پیلانێکی ئیمپڕیالیستی لە کارایە.
ئیمپڕیاڵ
[[لاتینی]]
(نا.)،(کئێر.) سکەیەکی زێڕی ڕووسیای کۆنە، بە ئەندازە پێنج لیرەیەکی عوسمانی.
ئیمچون
هەرچوار پەل، دەست و پا: خڕمچون ناڵم کرد
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئیمچوون
دەستەیەک ناڵ و بزمار
ئیمچوون
[[؟]]
(نا.)، (مک.) دەستێک ناڵ بۆ چوارپەلی وڵاغی یەک سم (ئەسپ، ئێستر، گوێدرێژ).
ئیمچوون
دەستەیەک ناڵ و بزمارە، مووچەردە بریتییە لە چوارناڵ و بیست و چوار بزماری ناڵبەندی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئیمڕۆ
ئەو ڕۆژەیە کە تۆی تێدایت
ئیمڕۆ
ئەمڕۆژە. [ئەمڕۆ]
ئیمڕۆ
الیوم، هذاالیوم.
ئیمڕۆ
رۆژێ کە تیاین
ئیمڕۆ
ئەمڕۆ، ئەمڕۆژەیە کە تۆی تێدای
ئیمڕۆکە
ئیمکان
لە کردن هاتو: مومکن: شیاوی وەدی هاتن
توانایی و هێز: لە ئیمکانمدایە
ئیمکان
[[=عا.: ئیمکان]]
(نمس.) ١- ڕێ تێچوون. ٢- توانایی و زۆر بە سەر کارێکدا هەبوون، قەوەت بە ئیشێک شکان. ئیمکانی هەیە وابێ کە ئێوە دەفەرموون. ئیمکانی دە دیناری نییە خانوو بە چی دەکا.