(کە.) حێلە، حێن، ئێخە، جج، چتت، چتتە، ییخەیخە، بۆ لێخۆرین و بۆ دەرکردنی بزنان و کاریلان بەکاردەبرێ.

بڕواهێنان بە بایەخی بەرزی یەکسانی و لایەنگری لە پیادەکردنی ئەم بڕوایە. لە سەردەمی ئێستادا ئەم بیرۆکە بۆتە پاڵنەر و هاندەری زۆربەی جووڵانەوە سیاسی و کۆمەڵایەتی و ئاینییەکان. سێ دروشمی بەناوبانگی شۆڕشی فەرەنسە کە بریتی بوو ن لە ئازادی و یەکسانی و برایەتی لە «پیلانی یەکسانەکان» (بڕوانە بابۆفیزم)، دەنگدانەوەی خێرای داوە کە پاش سەرکوتکردنی ئەو جووڵانەوە ڕێبازەکانی بۆ ڕێکخراوە نهێنییەکانی سەدەی نۆزدە بەجێما کە ئەوانیش خوازیاری یەکسانی مووچە بوون. بابۆفیزم بەم ڕێبازەوە زەمینەی بۆ ئەندێشە سۆشیالیستی و کۆمۆنیستییەکان خۆش کرد.
لە سەدەی بیستەم دابەش کردنی یەکسانخوازانەی بەرهەمهێنان و دارایی لە کۆمەڵگەدا ڕەهەندێکی تازەی بەخۆوە بینی و چەند مەسەلەیەکی تازەشی چێکردووە چونکە ئەزموونی مێژوویی نیشانی داوە کە سڕینەوەی جۆرێک لە نایەکسانی دەتوانێ نایەکسانی دیکە بەرهەم بهێنێت. وەک چۆن لە زۆربەی سیستەمە توتالیتەرەکان بە بیانووی یەکسانی ئابووری، سەرجەم مافی سیاسی و مافی بەشداری تاک لە بڕیارە سیاسییەکاندا لە ناو دەچێ.
یەکێک لە دروشمە سەرەکییەکانی یەکسانخوازەکان «یەکسانی دەرفەتەکان» ــە کە سۆشیالیستەکان ئاڕاستەیان کردووە. یەکسانی دەرفەتەکان بەمانای سڕینەوەی تەواوی ئەو زێدەمافانەیە کە بۆ گرووپێکی تایبەت، هەر لە ڕۆژی لە دایکبوونەوە زەمینەی نابەرابەری بۆ گەشەسەندن خۆش دەکەن.

برابری خواهی

Egalitarianism

خوابانیدن شتر

چۆک دادانی وشتر: وشترەکەئیخی خوارد، ئەم وشترەئیخ بدە

ییخخەییخخ

(ئیستیخ - istîx)

ڕاست و بەرز وەکو ستوون و رم و نێزە، لوتکەی شاخ.

(بەتیخ - bettîx)

کاڵەک، شوتی، ئارو.

(بەلید - belîd)

بەزمان، قسەزان، بەدەمو زمان، زمانپاراو، رەوانبێژ.

(بیخ - bîx)

بن، رەگ، بێخ، ریشه.

بێخ

(بیخی کوهی - bîxikûhî)

جۆره رووەکێکه، رازیانه.

بەرچیغ

نگا: بەرچیت

بەرچیت

بەرچیغ

دیوار کوتاهی که برای محافظت از دیوار اصلی بنا کنند

دیوارۆکەی پشتیوانەی دیوار

شیوا، خوش¬گُفتار، شیرین زبان، ترزبان، زبان¬آور، گویا، سُخنوَر، سُخن¬سَنج، سُخن¬پَرداز، سُخن¬پَرور، شیرین¬سُخن.

زواندار، تەڕزوان، دەم¬هەراش، قەلودەل. [ڕه وانبێژ]

فَصیح، بَلیغ، ذَلِیق، ذَرِب، مِسطَع، مِصطَع، مِسقَع، مِصقَع، مِسلاق.

(تاریخ - tarîx)

دیرۆک، مێژوو، دیریک، سەربوری رووداوان.

تاریخ