ئایا، داخۆ، ئاخۆ

بڕوانە: ئایا

ئایئای

جوورە گۆرانیێکی کوردییە، ئایئای

«نا.» دەریای زۆر گەورە و پان و بەرین. تێبــ.ینی: آ» لە دنیادا پێنج ئوقیانووس هەن: ۱- ئوقیانووسی گەورە «کەبیر، هادی، ساکن، ئارام» ۲- ئوقیانووسی ئەتڵەس «موحیتی ئەتڵەسی، ئاتڵانتیک» ۳- ئوقیانووسی هیند. ۴- ئوقیانووسی سەهۆڵ بەندی باکوور. ۵- ئوقیانووسی سەهۆڵ بەندی جنووب. ب» ئوقیانووس و دەریاکانی تر، تێکڕا لە دە بەش حەوت بەشی ڕووی زەوییان داپۆشیوە. ج» ئەم وشەیە لە لاتینیڕا چۆتە ناو زمانی یۆنانی و بۆتە «ئۆکێئانۆس»، ئەو جار عەڕەب وەریانگرتووە و کردوویانە بە «ئوقیانووس» وە بەم شێوە عەڕەبییەی هاتۆتە ناو زمانی فارسی و کوردی و زمانانی ترەوە. ٭بەحری موحیت.

«نا.»، «کئێر.» یەکێکە لە پێنج بەشەکانی دنیا لە قاڕەی «ئوستوڕالیا» و لە چەند کۆمەڵە دوورگەیەک پێکهاتووە، کە لە ئوقیانووسی ئارامدا پەرش و بڵاون. هەشت میلیۆن و ۹۷۰هەزار کیلۆمەتری چوارگۆشەیە و ۱۹ میلیۆن نفووسی هەیە «۱۹٦۹»، تمـ: «لاڕووس_۱۴۴۴».

دەریالووش

پرهیز، دوری، باریک بینی.

پارێز، سوڵ، دووری. [وریایی، سڵ]

احتیاط، احداق، تحزم، حوطة، حیطن، تباعد، اجتناب.

محکم کاری
احتیاط

کار قایمی: پیاوێکی بەئیحتیاتە
پارێز: دەچیەچیا لەمار ئیحتیاتت هەبێ

(ست.) ١- دوورەندیش، ئەو کەسەی بە پارێز کاران دەکا، ئەوەی بیر لە پاشەڕۆژی کاران دەکاتەوە. ٢- (مج.) ترسەنۆک (چونکوو زیاد لە پێویست لێکی دەداتەوە و لە ترسی دواڕۆژ و ئەنجامی کارەکە، دەستی ناچێتێ و لەبەری ڕاناپەڕێ.)

نیاز، نیازمندی، چنبلی، تلنگ، تلنە، خواهش، خواهشمندی، کارداشتن.

نیاز، کەلکەفتن. ئەوەجە. [پێویستی، ئاتاجی]

حاجة، ارب، شجب، وطر، عوز، ضرورة، بعیة، احتیاج، افتقار.

احتیاج، نیاز

ئاتاجی، چاو لەدەستی

(نمس.) ١- دوورئەندێشی لە کاراندا، حیساب بۆ پاشەڕۆژ کردن. ٢- بە وریایی و پارێز کارێک کردن.

(مست. لا.) ١- دوور تێفکرین، بە وریایی و پارێزەوە کارکردن. ٢- خۆپاراستن لە هەڵەشەیی، تاڵووکەنە کردن. ٣- کار قایمی پاشەڕۆژکردن.