وشەی مەرجە، ئەر، گەر: ئەگەر دەمزانی شەو جێگات کامە/دەمنایە باخەڵ جووتێ شەمامە «فۆلکلۆر»

(تب. بن.) بۆ ئەم مەبەستانە دەکار دەکرێ: ١- ئامرازی شەرتە: ئەگەر چووی بۆ بەغدا ئاگادارم کە، ئەگەر نەخۆش بووی بچۆرە لای دوکتۆر. ((ئەگەر دەمزانی لەکوێ دەنووستی)) ((سینگم دۆشەگ بوو بۆم ڕادەخستی)) (فۆلکلۆر) ٢- لەپێش ڕستەیەکدا کە (خەبەر)ەکەی بە شێوەی پرسیار بێ گومان و دوودڵی لە ڕاستی قسە (ئیددعا)یەکی لە (مبتدا)کەدا باسی کراوە پێشان دەدا. ((ئەگەر کوێستان+ (زەمیرێک بە دوایدا دێت) واخۆشە، کوا دووگ+ (زەمیرێک وەک زەمیرەکەی پێشوو) مانای (کوێستانی خۆش نییە). ٣- لە پاش سوێند دێ و مانای ئەو ڕستەیەی کە بەدوایدادێت هەڵدەگیڕێتەوە. بە سەری تۆ! ئەگەر ئەم قسەیە وابێ (وانییە) وەڵڵاهی ئەگەر کتێبــ.ت لێک کردبێتەوە (لێکت نەکردۆتەوە). ٤- جاروبار مانای (کە) دەبەخشێ. جا ئەگەر تۆ دەگەڵ خۆت نەیبەی چی بۆ دەکرێ (جا کە تۆ...)

گەر، کە، خۆ، ئەگە، هەکە، ئەر. مرازی بەندیواری و مەرجە وەکوو: ئەگەر بێیە لام منیش نامەت بۆ دەنووسم،(باد)هۆ، بۆنە، پەڵپ، گرێ، قۆرت، تەگەرە، دڵۆ

(مست. مت.) ١- گومان خستنە سەر قسە و باسێک. ٢- بەرهەڵست هێنانە سەر ڕێگای جێبەجێ بوونی کارێک. تۆخوا ئەگەر ئەگەری تێبــ.خەی. هیچ ئەگەری تێمەخە لە بەیانی زووتر نییە بچوو. ئەوە چیتە گەرچی پێتدەڵێن ئەگەرێکی تێدەخەی؟

بوک و مگر. (بوَد کەو مگر )

[خۆزگە و ئومێد]

لَیت و لَعَلَّ.

خۆزگە، بریا، کاشکی

بێژنگساز، بێژنگ دروستکار

جامخانە و شووشەی بەردەم

برزگر

وەرزێر، فەلاح، جووت بەندە

جووتیار

تۆوچین، جووتیار

بەندی جگەر

بند جگر، کنایە از فرزند

بریەتی لە فەرزەند، زۆر خۆشەویست

بەندی جەرگ

بریتییە لە کەسێکی زۆر خۆشەویست وەک منداڵ و کەسوکارت

«نت.» تم:بەندی جەرگ و دڵ.