تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



چنگنە
زیندەوەرێکە بە پێستەوە دەنوسێ و خوێن دەمژێ. هەر یەکێکی هەڵپچڕێنی چواری لەجێ پەیدا دەبێ، دەرمانی تەنیا داڕوی حەمامە
گیایەکە
چنگنە(هەو)
جوورە جاڵجاڵووکەیەکی زۆر گەورەیە، شێرپەنج، چنگن. تیرەیەکی کوردانە. گیایەکی گەڵاووردی ڕیشەدارە لە ناو کشتوکاڵدا دەڕوێت و زیاندەرەو یان هاوینان لە کانگاواندا دەڕوێ. (هەورازەندەرهەو) پند، پنت، لە ڕەسەنی قڕنوویە، زیندەوارێکە بە ناوبنی موواندا دەچێتە نێو گۆشتەوە لەبەر چڵکنی بەدوور و درێژی و بەچارەیە وە لە بەرانبەر پند نووسراوە. کەوەی، مچ، مچک، زیندەوارێکی شینکاری زۆر ووردە بەبن تووکی ئاژاڵ و ئیتردا دەڕواتە ناو گۆشتەوە لاوازی دەکات، دەرمانی کوردەواری ئەمەیە: سەلکی سیر بکوترێ و لە بند دانی ئاژاڵەکە بسووڕێتەوە پاش یەکدوو ڕۆژان هەمووی دەمرێت و هەڵدەوەرێت
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گرگنە
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
گنەگنە
[ا ]
(گەنە گەنە - gene gene)
جۆرە درەختێکە لە ئەمریکای لاتیندا دەڕوێ.