تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



بادامی کێوی
بادامەکێویلە، باویەتاڵە، چووالەتاڵە، چەقالە، چووالەشینکە، بایەف، کاڵەشین، شەواڵشینک. بە بادامی تەڕو ووشکی کێوی و بەداره کەشی دەڵێن بادامی کێوی
بزنه کێوی
[[بزن+3-ئه/2+كێو+3-ئی]]
«نت.» 1- گییاندارێکی گییاخۆره، وەکوو ئاسک دەچێ، نووکی شاخەکانی خواره، لە جێگای سەخت دەژی و به «ڕەوەز» و (زەرد) و ماهان هەڵدەگەڕێ، ڕەنگی زەردێکی کاڵه، تیئسکی «موو» ی زۆرکورته بەر پەنجه ناکەوێ له چیاکانی کوردستان زۆره و نێچیروان بۆ خاتری گۆشتی ڕاوی دەکە ون. 2- «مج.» 1» ئادەمیزادێکی بتوانێ بە جێگای سەخت هەڵگەڕێ، شاخەوانی چاک. ب» کە سێکی زۆر لەسەر دیواران و شوێنی بەرز هەلوێستێ.* «بک.» بزناکوڤی.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بزنە کێوی
گیاندارێکی کێوییە لە ئاسک دەچی بەڵام ئەم شاخی لق لقە
بەڵاڵوکی کێوی
جۆی کێوی
دارەگوڵی کێوی
داراگول شیلاڤێ
شان بەشانی کێوی
بەملەدا وەسەر کەوتن.
قولڵەی کێوی
پۆز٬ (باک.): دهار
قوولڵەی کێوی
دهار٬ (باک.): پۆز
لاولاوەی کێوی
مالویچە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کێوی
گیا یا گیاندارێکە کە هەر لە کەژ و کێودا بێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کێوی
بریتییە لە مەردوومی سرکی سڵکردوو لە شت
کێوی
کوهی
کێوی
کووی٬ (ڕەوا.) سڕ ٬ شاخی٬ کۆیلە٬ ڕەمەکی٬ هۆڤ٬ کۆڤی٬ کووڤی٬ هەڵە٬ ناکەوی٬ ڕووێل٬ جۆو٬ بۆ ڕووەک و گیانداران دەستدەدا٬ واژی کەوی و ماڵی٬ سڵ٬ بۆ مەردومی سڵ و سرک دەستددا.
کێوی ئاوور پژێن
بڕوانە: کێوی ئاگر پژێن.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کێوی ئاگرفشان
کێوی ئاگرپژێن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کێوی ئاگرپژێن
کێوێکە بەهۆی جۆش و خورۆشی ناویەوە لەت ببێ و ئاگر و شتی تواوەی لێ بێتەدەرەوە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئاڵەتە کێویلە
گیایەکی تیژ و توندی بۆندارە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
جاترە کێویلە
گیایەکی بەهاریی کێوییە لە جاترە دەچێ بۆ ژانە سک جۆش دەدرێ و دەخورێتەوە
جاترە کێویلە
گیایەکی بەهاری کێوییە لە جاترە دەچێ ئاوو ئارەقی وی بۆ ژانە زگ زۆر باشە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
زوارتە کێویلە
جۆرێکە لە زورات
هەرمێ کێویلە
گلابی جنگلی
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
هەرمێ کێویلە
جۆرە هەرمێیەکە کە لە دەشت و شاخ لە خۆیەوە ڕوابێ
هەرمێ کێویلە
هەرمێ کێویلە
شکۆک٬ (باک.) شەکۆک٬ شکۆکە٬ دارە__: داراشکۆکێ٬ شەقۆق: شەقووق٬ قارچک٬ کرۆسک.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ڕێحانە کێویلە
جۆرە ڕێحانەیەکی دەشتی بۆنخۆشە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کۆترە کێویلە
جۆرە کۆترێکە
کێویلکە
کوهی، وحشی، تاپاله
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
کێویلە
سەوزیایی و دارودرەختێکە کە لە دەشت و کێو ڕوابێ و بەدەست نەچەقابێ
کێویلە
کوهی، وحشی
تاپاله
کێویلە
سەوزایی و دارو درەختێکە٬ کەلەدەشت و کێواندا ڕووبێ و بەدەست نەچەقابێ.
کەڵەبابە کێویلە
کەڵەبابی کێوی٬ جوورە باڵندەیێکە
ئاکۆکێویلە(بڵ)
ئاڵەتەکێویلە
[١[- ئاڵەت + = ٣- ئە/ ٢+ کێو + ئیلە]]
گیایەکە، زیاتر لەدەم جۆگە و ڕووباران دەڕوێ، گەڵای وەکوو گەڵای «شەدانە» وایە و گوڵی مۆرە و بە هێشوو، تامی توند و تیژە وەکوو ئاڵەت، بۆنی توندە.
ئاڵەتەکێویلە
گیایەکی تیژو توندی بۆندارە
ئەزبێکێویلە
هەزبیە کێڤیلە، نەعنای کێوی، جاترە
توورەکێویلە
جۆکێویلە(باک)
جههداسی، جەهداسک
دارەهەرمێکێویلە
داراشکۆکێ،قارچ
دەوەکێویلە
دەوەکێوی، سەرگین، دەوەدەشتی، تەپاڵە، (دەر) لاس، (زەن) سەهەن، شیاکەی ووشک بووەوە
زووانەکێویلە
جوورە زوڕاتێکە
زوڕاتەکێویلە
سپۆنەکێویلە
گیایەکە.
سێوەکێویلە
مامرەکێویلە
پرندەای است شبیه خروس
مامرەکێویلە
نێریەکێویی
هەڤۆ٬ ئاڤۆر٬ ئەڤۆر٬ کەڵ٬ هەڤووری
نەعنەکێویلە
نعنای کوهی
نەعنەکێویلە
هەزبیەکێویلە
مرزه کوهی
پاقلەکێویلە
جوورە پاقلەیێکی کێوییە