لادان لە ڕێڕەودا بەلای ڕاست یا بەلای چەپدا

لە ڕێڕەو لادان بەلای چەپ یا بەلای ڕاستدا

بڵاوکردنەوە

ئەم پەیماننامە لە یەکەمی ژووئییەی 1968 بۆ بەرگریکردن لە پەرەسەندنی چەکی ناوەکی لە لایەن وەڵاتانی بەریتانیا و ئەمریکا و سۆڤیەت مۆر کرا و لە ساڵی 1970 بەملاوە پیادە کرا. وەڵاتانی دیکەی جیهان دوا بە دوای یەکتر بوونە ئەندامی ئەم پەیماننامە.
ئەندامانی ئەم ڕێکەوتننامە، بە دوو گرووپ دابەش دەکرێن:
1ــ وەڵاتانی خاوەن چەکی ناوەکی کە بەڵێن دەدەن ئەم جۆرە چەکانە بە ناو وەڵاتەکانی دیکەدا بڵاو نەبێتەوە و پەرە نەستێنێ.
2ــ وەڵاتانی نائەتۆمی کە بەڵێنیان داوە، نەبنە خاوەنی ئەم جۆرە چەکانە.
ئەم پەیمانە لە ڕاستیدا ڕێبازێکی لۆژیکییە بۆ بەدیهێنانی ناوچەگەلی پاککراو لە چەکی ناوەکی (Nuclear Weapons Free Zone) .

پیمان منع گسترش سلاح های هستەای

Non-proliferation Treaty (NPT)

مۆڕبوونەوە لە یەکێک

مۆڕبوونەوە لە یەکێکی

بی¬رُستی، چشم باز نکردن، نیاسودن، بلد نشدن، آشنا نشدن به کارها.

ئاسووده نەبوون، بەڵەد نەبوون. [بێ¬دەرفەت بوون، نەشارەزا بوون]

عدَم الفُرصَة، عَدَم المَجال، عَدَمُ الفَراغَة، عَدَمُ البَصیرَة.

بریتییە لە هەڕەشەکردن لە یەکێک

مەبەس لە هەڕەشە لێکردن و ترساندنە

چاو ئاوەڵەکردنەوە، چاوهەڵێنان

لە هەر بارێکی و لە خەواڵووییدا چاو هەڵنەهێنان، ئاسوودەو بەڵەدنەبوون

رُستی، چشم¬باز کردن، بَلَد شدن، آشنا شدن به کارها.

شارەزا بوون، بەڵەدبوون. (چاو و دەمی کردگەسەو.) [ئاگادار بوون]

بَصیرَة، خِبرَة، خُبر، مَجال، فَراغَة.

بریتییە لە شارەزابوون و بەڵەدبوونی یەکێک

کنایه از اطراف خود را شناختن