تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئاژن
[[ ریـ. فعـ. «ئاژنین» ]]
«پبـ.» ١- بە دوای «ناو» ەوە دەنووسێ و سفەتی مەفعوولی لێ دروست دەکا.: دەرزی ئاژن «دەرزییاژن»، سووژن ئاژن «سووژناژن». ٢- ئیسمی ئالەت ساز دەکا: ددان ئاژن «وا دەزانم هەر ئەم وشەیە هەبێ».
ئاژن کردن
«مستـ. متـ.»، «مکـ.» دابەش کردنی ئاو لە «ماکاو» ڕا بۆ ناو دێراوی کشتو کاڵ و شیناوەرد. تێبــ. ــ رەنگە لە ئەسڵا ئاو ئاژن کردن بووبێ و کورت کرابێتەوە.
ئاڤڕێژن(باک)
ئاوڕێژ، شووێنێکە ئاوی لەسەر ڕانەوەستێ و لێژ بێ
ئۆخژن
آرامش
ئۆخژن
ئۆقرە، ئارام: بە دیتنت ئۆخژنم هات
ئۆخژن
[[=ئۆخیشن]]
«نمسـ.»، «مکـ.» ۱- ئاسوودەیی، سۆکنایی، حەسانەوە، ڕەحەتی. ۲- ڕەزامەندی، دڵنیایی: هەتا هەرچی دەگیرفانی دایە نەیدۆڕێنی ئۆخژنی ناکەوێتێ. تێبــ.ینی: آ» وەکوو لە سەرەوە دیاری کرا، ئەسڵی ئەم وشەیە «ئۆخیشن» ە کە سیغەی «نمسـ» ی زمانی «پەهلەوی» یە و دەبوو ئێستا شکڵی «ئۆخشت» یا «ئۆخست» وەرگرێ، هەر وەکوو لە زۆر وشەی کوردیدا دەبیندرێ «تمـ: ئشت». ب» دەنگی «ش» لەم وشەیەدا لەبەر جیرانەتیی دەنگەکەی دوایی بۆتە «ژ» و ئەمە کارێک نییە لە وشەکانی کوردیدا کەم ڕوو بدا. ج» چەند وشەیەکی تریش هەر وەکوو ئەم وشەیە بە شێوەی کۆنی دەوری زمانی پەهلەوی ماون: بۆڵژن «بۆڵە» زیڕژن «زیڕە». شەققژن «شەقە». بەڵام سەیر ئەوەیە کە هەموو ئەوانە لە دەنگەناو «اسم الصوت» وەرگیراون. د» بە پێی قاعیدە ئەم وشەیە ئیسمی مەسدەرە بەڵام ێیمڕۆ لە زمانی کوردیدا مەسدەری «ئۆخین و ئۆخاندن» نابیندرێن_ئەوەش نازانن ڕۆژێک هەبوون یان نا_جا هەر بۆیەشە ئەم وشە کاری «ناو» دەکا. ٭ئۆخژە، ئۆخە.
ئۆخژن هاتن
ئەرژن
دارێکی بێ بەرە داردەست و گۆپاڵی لێ دروست دەکرێ
ئەسپەژن(ڕەوا)
ژنێکی کۆک و پوختەو باڵابەرزو شۆخە
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ارژن
[ا ]
(ئەرژەن - erjen)
درەختی بادامی کێوی کە بەرەکی تاڵە، چوالوتاڵ، داری چوالەی کێوی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اکسیژن
[فر - ا ]
(ئوکسیژن - uksîjin)
ئوکسجین.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ایدروژن
[فر - ا ]
(ئیدروژن - idrujin)
هایدرۆجین.
باربەژن(باک)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
باوەژن
باوەژن
ماریره، ماراندَر، مایَندر، ماداندر، مادراندَر، نامادَر، زن بابا.(زنِ پدر )
باوەژن
ژن باوک. [زڕدایک]
باوەژن
رَابَّة، زَوجَة الأَب.