دارایی
بودن

بەرانبەری نەبوون، بەرچاو زیندوو، وجوود
دارایی

بوون مرازی یاریکاری تێ نەپەڕە هەر وەکوو کردن مرازی یاریکاری تێ پەڕە، بوویین، هەیین، دژی نەبوون. پایەداری، هەمیشەبوون، مان. دارایی، هەبوون، هەبوونی ماڵ، دارابوون. کرداری ڕابردووە بۆ دووەم و سێیەم لەباری گەلدا وەکوو ئێوە بوون، ئەوان بوون. لەدایک بوون. گەیشتن، گەیینی میوەو تەڕەکاری. ڕوودان

«کنـ.» بە خۆدا شکانەوه، خەجاڵەت بوونەوه، تەریق بوونەوە.: وەختێ درۆکانی سووربوونەوه، هەر بوو بە ئاو. قسەی وای دەکرد پیاو دەبوو بە ئاو.

ڕووشە، قۆرت، هەنگامە، کارەسات

مست.لا.» 1- مەوجودیەتی گیاندار یا شتێک:: ئە م کەلاوانه جاران شار بوون، ئێره قەت ئاوەدانی نەبووه، ڕۆستەم پاڵەوان بوو، خۆزگه منداڵەکەتان کوڕبا «بایه». «ئەگەر به چاوی خۆ م نەمدیبا بۆته ڕمۆزن، باوەڕم نەدەکرد.»، «چیرۆکی فۆلکلۆڕی، ئەم کوڕه دەبێته زانایەکی گەوره. نابێته پیاو. 2- گوران و درسانی شەتڵی گیا و سەوزه:: تووتنەکەی شە ماڵ باش بووه. هێشتا بایینجانەکانی کوێخا تۆفیق نەبوون. 3- پێگەییشتنی هێندێ خواردەمەنی.:: ئەم چایه هێشتا نەبوه بیخەوه سەر ئاور. قبووڵیەکه زۆر باش لێندراوه بەڵام تۆزێکی ماوه ببێ. 4- فیعلی مساعیده و دەگەڵ هێندێ فیعلی دیکەدا تەرکیب دەبێ و یارمەتی «سەرف کردن» یان دەدا بۆ سیغەی جیا جیا.:: دوێنێ بۆی نەکرابوو بچێ. قەڵەمەکە ی لێ بەجێ مابوو. ڕدێنی نەتاشیبوو. تاره ڕۆییشتبوو «ڕۆیبوو». 5- دارایی و مالکییەت.:: بوون و نەبوون دەست خوڵایه، کەسێکی کار نەکا چۆنی دەبێ.* هەبوون. بوون به.... گۆڕانی گیاندار یا شتێ لەحاڵێکەوه بۆ حاڵێکی دی. «کەوی لێ بووە به زڕەکەو.»، «خۆی لێ بووه به شت.»، «بوو به ماستی مەییو»، «گوێلکی خۆماڵی بە گا نابێ».

کوچک شدن، کوشک شدن.

[بچووکبوونەوه.]

حَقر، اِحتِقار، تَصَغُّر، تضائُل، هُبوط.

گچکەبوونەوە، نزم و سووک بوون

جیابوونەوە و لێکبڕانی هێندێ گیاندار لە یەک

جدا شدن و از جمع بریدن

جیابوونەوە و ئاوەکی بوون: مەڕ لە گەلە بڕبووە

«مست. لا.» تم: دابڕان.

جوودابوونەوە، لێک بڕانی هەندێ گیانلەبەران لە یەکتری

سووژن

بژوین، زۆر خاوێن، بۆ پێچەوانەکەی بڕوانە دژوون.

کووک، پۆشتە، ئازا، (باک) جل و بەرگ و لەشی خاوێن. (خۆ) گووارا، سازگار، جووان، تەندروستی، سوودمەند بۆ لەش._ی: پۆشتەیی، سازگاری، جووانی، تەندروستێتی

بڕوانە: بڵاو

ولَوکردن، ولاو کردن، پَخج کردن، پَخجیدن، پَخش کردن، پَخت کردن، اِفتالیدن، پاشیدن، شَهریدن، اَفشاندن، پَراگَندەکردن، پَهن کردن.