تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان
سەرجەم فەرهەنگەکان
فەرهەنگەکانی کوردی - کوردی
برادۆست (ئینگلیزی-کوردی)
برادۆست (کوردی - ئینگلیزی)
برادۆست (کوردی - عەرەبی)
برادۆست (کوردی - کوردی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - ئینگلیزی)
زاراوەکانی کۆڕ (کوردی - عارەبی)
سەلاحەدین
فەرهەنگۆکی کتێبی ئابووری سامولسن و نوردهاوس
فەرهەنگی خاڵ
فەرهەنگی زانستی سیاسی (ئینگلیزی- کوردی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - ئینگلیزی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - فارسی)
فەرهەنگی زانستی سیاسی (کوردی - کوردی)
فەرهەنگی کوردستان
قاموس کردي الحدیث
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
مەردۆخ کوردی - عارەبی
مەردۆخ کوردی - فارسی
مەردۆخ کوردی - کوردی
نالی
هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)
هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)
گۆڤەند و زنار
X
وشە
پوخت
پێشگر
ناوگر
پاشگر
سەروا
دەرئەنجام: 1604
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بۆدانەوه
بودادن
. (
بوی
خوب
یا
بد
«2».)
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بۆدانەوه
بۆ
بەرەودان
. [بۆن بڵاوکردنەوه. (بۆنی
خۆش
یا
ناخۆش
«2».)]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بۆدانەوه
ذَفَر«2»، تَضَوُّع، فَغّ، فَوح، فَوج، نَفح، نُفوح، فُوار، فَوَران، تَوَهُّج.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بۆمەچەوه
بۆمچەو
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بیرەوه
یادآور،
یاد
داشتن
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بیرەوه
لەبیر
بوون
. (
به
بیرەوەی
من
.) [له
یاد
بوون
]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بیرەوه
مُدَّة العُمر.
سەرچاوە:
گۆڤەند و زنار
بیوه
[ا. ص ]
(بیڤه - bîve)
بێوه،
بێوەپیاو
،
بێوەژن
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بێ¬ئەوه
بی
آنکه.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بێ¬ئەوه
به
بێ
ئەوەی] (
بێ
ئەوه
من
بێژم)
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بێ¬ئەوه
مِن دونِ اَن، مِن غَیرِ اَن.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بێوه پیلک
هیرسا
،
بیوه
، بیوەمرد، بی¬زَن، بی¬ژَن.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بێوه پیلک
ڕەبەن
،
بێ¬ژن
. [سەڵت]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بێوه پیلک
اَیَّم، تَیَّب، عَزَب، بَتول، خَلِّی، مُجَرَّد.
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بە ختی بەستراوه
کن.»
به
کچێک دەگوترێ
خوازبێنی
کەری
نەبێ
. «دەچمه
سەر
سوڵتانی، چلدانەی دەگرمەوه، بەختی
خۆم
و
چاو
جوانێ،
به
تاقی
دەکەمەوه» «فولکلۆر» تێبــ.ینی:
ئەم
وشەیه له (ئاوێستا)دا
به
شێوەی
ناوی
مەفعوول «
بەخته
»
بە
مانای «بەشدراو.
بڕیار
دراو
» هاتووه و له زمانی سانسکریتیدا
بە
شکڵ
(پهەکعا)
بە
مانای شتێکی
بەخشراو
له
هەندێ
شوێنی ئاوێستاشدا شکڵی «بەغه،
به
غا» ی
به
مانای «
بەش
» وەرگرتووه. «تم:
په
:
په
.، یگد،، ج 2، ل-115، و
معین
،
بورهان
، ج1، ل-239» 2- «مج.»
پەنا
، داڵداده، تێبــ.ینی:
یە
کێک
که
بیەوێ کەسێکی
دی
له کارێک
یا
له ڕووداوێکدا
کۆمەگی
پێ
بکا
.
یا
بەلایەکی
لێ
وەدەر
خا
.
پەنا
دەباته
بەر
بە
ختی
ئەو
کەسه. «بەختت بم.»، «
خۆم
خسته
بەختی
تۆ
و
تۆش
کەیفی خۆته» ڕستەیێکن
که
لەو
جووره کاتانەدا دەگووترێن،
جار
و باریش
پەنا
دەبرێته
بەر
بەختی کەسێکی
تر
لەلای کابرای
مەبەست
خۆشەویست
بێ
. «
خۆم
خسته
بەختی
بابت
» ئەمه
هەمووی
لەوەڕا
دێت
که
ئینسان
«
بەخت
» ی
وەکوو
هێزێکی
ئاگادار
،
بۆ
خۆی
داناوه
که
دەتوانێ
هەموو
شتێکی
بە
سەر
بێنێ،
جا
بۆ
ئەوەی
«
بەخت
» ی
خۆی
له
خۆی
نەتۆرێنێ
لەسەر
خۆی
بە
پێویست
دەزانێ
ئەگەر
یەکێک
خۆی
خسته
بە
ختییەوه،
دەبێ
ئیشەکەی
هەرچی
که
بێت
هەوڵ
بدا
بۆی
جێ
به
جێ
بکات.*
ئیقباڵ
،
تاڵع
،
تاڵه
چاره،
شانس
،
نسیب
،
نگین
. «بک.»
سعوود
..
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەتەوسەوه
[[به/8+تهوس+3-ئهوه/]]
بنت.»
قسە
کردن
بەشێوەیەکی
وا
که
بۆنی
گاڵتە
پێکردن
و
به
سووک
تەماشاکردن
و تانووتی تێدا
بەدی
بکرێت.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - فارسی
بەحەفت ئاو شۆریاگەوه
بی
شرم
،
بلابه
،
بلایه
،
دول
،
لول
،
خلولیا
،
کلوک
، چیره، لُکام،
بی
آبرو
.
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - کوردی
بەحەفت ئاو شۆریاگەوه
بێ
شەرم
،
بێ
ئاوڕوو
،
کاوڵی
،
چەنەوەر
،
داشۆریاگ
،
کوڵەش
،
قوڵتەش
،
داماڵیاگ
. [ڕووهەڵماڵراو،
بێ
ئەدەب]
سەرچاوە:
مەردۆخ کوردی - عارەبی
بەحەفت ئاو شۆریاگەوه
بَذِيّ، شَرِس، شَکِس، وَقِح، ذَرِب، عُنطُوان، شَطّاح، فَحّاش. (مـ: فاحِشَة، سَلِیطَة )
سەرچاوە:
قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەختی نوستوه
کن.» هەمیشه تێدەشکێ و دەکاراندا
سەر
ناکەوێ.
57
58
59
60
61
62
63