هۆوە

رنگین کمان

«نتـ.» کەوانەیێکی ڕەنگاوڕەنگە «سوور، نارنجی، زەرد، سەوز، عابی، خمی، بنەوش» و کاتێ تیشکی ڕۆژ لە دڵۆپەی باران دەدا و دەشکێتەوە، لە ئاسمان پەیدا دەبێ «تمـ: گمـ. فەرهەنگی مەهاباد- ۴۰» ٭ «کیـ.» پرچی ئایشە و فاتمان، پەلکە زێڕینە، کۆلکە زێڕینە، «بکـ.» کەسکە سۆر. هەسارە زێڕینە، «جنو.» زەڕینە و سیمینە، دێت و کوڕ.

کۆڵەکە زێڕینە، (قوس قزح).

حوققەی فەلەکول ئەطلەس و ئەستوونەیی زێڕین
بێ بییکە بە تارای سەر و ترکەی خەز و واڵا

کۆلکەزێڕینە، پەلکەزێڕینە

آن اندازە. این اندازە.

یەند، ئەو ئەنازە، ئەم ئەنازە. [ئەوەندە، هێندە، ئەمەندە]

ذلک المقدار، هذاالمقدار.

(بنت.)، (سن.) تم: ئەمەندە.

ئەوەندە، یەند، ئەوئەندازە، ئەم ئەندازە

(ئازموونە - azmûne)

لولەی تاقیکردنەوە، بۆری تاقیکردنەوە.

(ئال گونە - algüne)

سووراوی خۆ جوانکردنی ژنان، سووراوی گۆنە.

(ئال غونە - alxüne)

سووراوی ژنان.

(ئەندەرونە - enderune)

ناوەوە، دەرونی، هەناو، جل وبەرگی ژێرەوە.

جۆرە نەخۆشییەکە دەداتە گونی نێرینە لە غوبابییەوە و، هەڵیدەئاوسێنێ

(بابوونە - babune)

گیایەکی بەهاری بۆن خۆشە، پونگە.

گیایەکی بەهاریی بۆنخۆشە، گەڵای وەک گەڵای شوبیت وایە وە گوڵێکی زەردی خڕ دەگرێ، وەک چا جۆش دەدەرێ و دەخورێتەوە بۆ هەڵامەت و سک ئێشە

از گلهای بهاری

گوڵە بابوونە، گیایەکە سەرە بەهاران دەردێ و گوڵێکی سپی دەکا

گوڵەفەقێ، گوڵە چاوێشە، بەیبوونە، گیایەکی بەهاری بۆنخۆشە گەڵایەکانی وەهی شوویتی دەچێ گوڵێکی خڕی زەرد دێنێ بکرێتە چا بۆ هەڵامەت و زگ ئێشە باشەو بە ئاوەکەی برینی خەرکانەی منداڵانی پێ بشۆرێ سوودی هەیە